«Ολα ή τίποτα» είπαν οι 15 για το φυσικό αέριο

Ακόμα ένα έκτακτο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, πιθανότατα στις 13 Δεκεμβρίου, προγραμματίζεται στις Βρυξέλλες προκειμένου να «κλείσει» η συμφωνία των 27 για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Χθες, οι χώρες που υποστηρίζουν την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που καθορίζεται από το χρηματιστήριο ενέργειας στην Ολλανδία (TTF) μπλόκαραν ουσιαστικά τις αποφάσεις για την ενέργεια που ήταν να ψηφιστούν, προκειμένου να πιέσουν τις χώρες που αντιδρούν. «Τίποτα δεν θα ψηφιστεί αν όλα δεν ψηφιστούν», ήταν η δήλωση των Ευρωπαίων αξιωματούχων.

Η αντίδραση των χωρών που θεωρούν την πρόταση της Κομισιόν για τον μηχανισμό διόρθωσης τιμών ως μη αποδεκτή ήταν συντονισμένη. Το πρωί, πριν από την έναρξη του Συμβουλίου, οι 15 χώρες συναντήθηκαν και συμφώνησαν ότι η τιμή του πλαφόν που έθετε η Κομισιόν (στα 275 ευρώ η μεγαβατώρα) είναι εξαιρετικά υψηλή, η περίοδος των δύο εβδομάδων είναι υπερβολικά μεγάλη και ο τρόπος απενεργοποίησης του μηχανισμού επίσης προβληματικός.

Οι 15 συμφώνησαν να απαιτήσουν την ταυτόχρονη υιοθέτηση των τριών κανονισμών σε έκτακτο συμβούλιο στις 13/12 χωρίς να υπάρξει πολιτική συμφωνία επί των δύο πρώτων χθες. Συγκεκριμένα, πρότειναν να παγώσουν τα κείμενα ως έχουν -αφορούν τις κοινές αγορές φυσικού αερίου και την επιτάχυνση της αδειοδότησης επενδύσεων ανανεώσιμων μορφών ενέργειας- καθώς θεωρούνται κατά βάση ικανοποιητικά, έως ότου καταλήξουν οι συνομιλίες επί του κανονισμού για το πλαφόν.

Βλέποντας η τσεχική προεδρία ότι υπάρχει πλειοψηφία χωρών, έθεσε την πρόταση ως δική της στο συμβούλιο. Στη συζήτηση που ακολούθησε, από τους 15 μόνο η Γαλλία και η Πορτογαλία περιορίστηκαν να αποδεχθούν την πρόταση της προεδρίας χωρίς να απαιτήσουν την υιοθέτηση των τριών κειμένων ως πακέτο στις 13/12.

Η Κύπρος υποστήριξε την προσέγγιση που πρότεινε η προεδρία. Η Λετονία είπε ότι θα μπορούσε να δεχθεί πως επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία επί των δύο προτάσεων της Κομισιόν χωρίς να υποστηρίξει υιοθέτησή τους.

Η Γερμανία ισχυρίστηκε ότι αποδέχεται πρόταση της προεδρίας για ταυτόχρονη υιοθέτηση τριών κειμένων σε νέο έκτακτο συμβούλιο στις 13 Δεκεμβρίου υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν σεβαστές οι δικλίδες ασφαλείας που υιοθέτησε το ευρωπαϊκό συμβούλιο. Πρόσθεσε ότι θεωρεί τα κείμενα των δύο κανονισμών ως σταθεροποιημένα και δεσμεύτηκε να διαπραγματευτεί με καλή πίστη επί του τρίτου για το πλαφόν ενόψει του νέου έκτακτου συμβουλίου.

Αντίθετα, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, η Εσθονία, η Δανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Ιρλανδία εξέφρασαν αντίθεσή τους στη μη υιοθέτηση των δύο πρώτων κανονισμών.

Τελικά όμως η πλειοψηφία «κέρδισε» αυτό το μπρα ντε φερ. Τα τεχνικά κλιμάκια ξεκίνησαν ήδη από χθες εργασίες για τη βελτίωση της πρότασης της Κομισιόν. Το μεγάλο στοίχημα θα παιχτεί λοιπόν στις 13/12, στο 5ο έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας το τελευταίο εξάμηνο. Αν όλα πάνε στραβά, τότε το θέμα θα πάει ξανά στους ηγέτες στη σύνοδο κορυφής στις 15-16 Δεκεμβρίου.

Στο μεταξύ ακυρώθηκε η προγραμματισμένη για χθες το βράδυ συζήτηση στο συμβούλιο μόνιμων αντιπροσώπων για την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο ως μέρος του 8ου πακέτου κυρώσεων. H συζήτηση την προηγούμενη μέρα ήταν μαραθώνια, πρωί, απόγευμα και ξανά το βράδυ, αλλά συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί ούτε σε επίπεδο G7.

Βασικό «αγκάθι» είναι το ύψος της τιμής, σύμφωνα με χώρες της Βαλτικής. Ωστόσο, προβληματισμούς έχουν επίσης η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα, που σχετίζονται με τη διασφάλιση ισότιμου ανταγωνισμού (θέμα που έθεσαν οι τρεις χώρες από την αρχή των συζητήσεων). Αθήνα, Λευκωσία και Βαλέτα ζητούν διευκρινίσεις σχετικά με το τι γίνεται σε περίπτωση που δεν εφαρμοστεί το μέτρο από όλους. Ηδη συζητείται εξαίρεση της Ουγγαρίας από το πλαφόν αυτό. Αλλη ανησυχία αφορά αντισταθμιστικά μέτρα σε σχέση με διαγραφή πλοίων από το νηολόγιο μετά την υιοθέτηση του 8ου πακέτου.