Η Ε.Ε. θυμήθηκε τώρα να παρέμβει

«Aυτό το σύστημα αγοράς δεν λειτουργεί πια. Πρέπει να το μεταρρυθμίσουμε, πρέπει να το προσαρμόσουμε στη νέα πραγματικότητα των κυρίαρχων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», είχε διαμηνύσει στις αρχές του περασμένου Ιουνίου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο με αντικείμενο την εκρηκτική άνοδο των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας. Περίπου τρεις μήνες αργότερα χθες και ενώ οι τιμές συνέχιζαν την πτήση τους στη στρατόσφαιρα, προσεγγίζοντας δεκαπλάσια επίπεδα σε σχέση με έναν χρόνο πριν, η Φον ντερ Λάιεν… ξύπνησε από την καλοκαιρινή ραστώνη και είπε ξανά… μεταρρύθμιση αλλά και παρέμβαση στην αγορά.

Μιλώντας από τη Σλοβενία, η επικεφαλής της Κομισιόν δικαιολογήθηκε για τις επίμονα υψηλές τιμές, λέγοντας -όπως και στις αρχές του καλοκαιριού- ότι η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σχεδιάστηκε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες και εντελώς διαφορετικούς σκοπούς, προ 25ετίας. «Γι’ αυτό», όπως είπε, «εργαζόμαστε τώρα για μια επείγουσα παρέμβαση σε αυτήν και για τη διαρθρωτική μεταρρύθμισή της». Οι ακριβείς λεπτομέρειες της παρέμβασης που σχεδιάζει η Κομισιόν δεν έγιναν γνωστές καθώς βρίσκονται ακόμη υπό επεξεργασία. Αξιωματούχοι της Ε.Ε. δήλωσαν ωστόσο ότι η Επιτροπή ενδέχεται να παρουσιάσει το λεπτομερές σχέδιό της ακόμη και αυτήν την εβδομάδα.

Εν τω μεταξύ, η Τσεχία, που προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κάλεσε χθες τους υπουργούς Ενέργειας της Ε.Ε. σε έκτακτη σύνοδο στις 9 Σεπτεμβρίου με αντικείμενο τις αυξανόμενες τιμές ενέργειας. Στη σύνοδο, σύμφωνα με τον Τσέχο υπουργό Ενέργειας Γιόζεφ Σικέλα, θα εξεταστούν προτάσεις όπως η επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για ηλεκτρισμό και παρεμβάσεις με στόχο τις δυσλειτουργίες της αγοράς. Ο Σικέλα άφησε να εννοηθεί ότι στο τραπέζι των συζητήσεων θα πέσουν ζητήματα όπως τα δικαιώματα ρύπων που κατέχουν σημαντικό κομμάτι στην τελική τιμή, η συνολική μεταρρύθμιση της αγοράς και η αποσύνδεση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την αγορά του φυσικού αερίου.

Την αποσύνδεση των δύο αγορών υποστηρίζει πλέον και το Βερολίνο. Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε την προηγούμενη Παρασκευή μετά το νέο ρεκόρ στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στα 1.000 ευρώ η μεγαβατώρα ότι το υπουργείο Οικονομίας επεξεργάζεται σχέδιο μεταρρύθμισης της αγοράς και λύση με σκοπό τη μείωση των τιμών λιανικής για τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος της μεταρρύθμισης, όπως είπε, είναι η αποσύνδεση των τελικών τιμών που πληρώνει ο καταναλωτής για ηλεκτρικό ρεύμα από την τιμή του φυσικού αερίου. Με το Βερολίνο συντάχθηκαν σχεδόν άμεσα Αυστρία και Βέλγιο. Ο Αυστριακός καγκελάριος Kαρλ Νεχάμερ κάλεσε τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. να σταματήσουν «αυτήν την τρέλα που συμβαίνει στις αγορές ενέργειας». «Κάτι πρέπει να γίνει επιτέλους.

Αυτή η αγορά δεν θα αυτορρυθμιστεί με τη σημερινή της μορφή. Καλώ όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. των 27 να σταθούν ενωμένα για να σταματήσουν αμέσως αυτή την έκρηξη των τιμών», πρόσθεσε. Η Βελγίδα υπουργός Ενέργειας Τίνε βαν ντερ Στράτεν υπογράμμισε από την πλευρά της στο Twitter ότι η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται σήμερα σε τιμή πολύ χαμηλότερη από την τιμή στην οποία πωλούνται η ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. «Δεν υπάρχει πλέον καμία σχέση μεταξύ του κόστους παραγωγής και της τιμής πώλησης. Αυτό το ευρωπαϊκό σύστημα διαμόρφωσης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αναθεωρηθεί» τόνισε, προειδοποιώντας παράλληλα ότι αν η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν επιβάλει γρήγορα πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, τότε οι επόμενοι πέντε με δέκα χειμώνες στην Ευρώπη θα είναι «τρομεροί».

Πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου έχουν επιβάλει ως γνωστόν από την περασμένη άνοιξη η Ισπανία και η Πορτογαλία, οι οποίες κατάφεραν μετά από μήνες επίμονων πιέσεων να εξαιρεθούν από το σύστημα διαμόρφωσης της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας. Αποσυνδέοντας την τιμή του ρεύματος από την αντίστοιχη του φυσικού αερίου, Ισπανοί και Πορτογάλοι απολαμβάνουν σήμερα 3 και 5 φορές χαμηλότερες τιμές ρεύματος σε σχέση με άλλους Ευρωπαίους.