Ρεκόρ τεσσαρακονταετίας ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ

Τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών σημείωσε ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο, εξέλιξη που συνιστά πλήγμα τόσο για τη δημοτικότητα της κυβέρνησης Μπάιντεν όσο και για τη Fed. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας, ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον προηγούμενο μήνα κατά 0,5% σε σχέση με τον Νοέμβριο, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη άνοδο μιας σειράς αγαθών και υπηρεσιών όπως τα ενοίκια, τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, η βενζίνη, τα καύσιμα και τα τρόφιμα.

Παρότι αυτή ήταν μικρότερη της αντίστοιχης που είχε καταγραφεί τον Νοέμβριο έναντι του Οκτωβρίου (+0,8%), στους 12 μήνες ως τον Δεκέμβριο, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 7%. Η άνοδος αυτή ήταν η υψηλότερη από τον Ιούνιο του 1982 και ήρθε ύστερα από ανάλογη ετήσια άνοδο 6,8% τον Νοέμβριο. Η στέγαση, που αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τέταρτο του δείκτη τιμών καταναλωτή, κατέγραψε ετήσια άνοδο 5,1%, ενώ οι κύριοι παράγοντες της ετήσιας αύξησης των τιμών παρέμειναν η βενζίνη (+49,6%), οι μεταφορές (+21,1%), τα νέα οχήματα (+11,8%) και τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και φορτηγά (+37,3%).

Ο Δεκέμβριος ήταν ο πέμπτος συνεχόμενος μήνας που ο ετήσιος πληθωρισμός των ΗΠΑ ξεπέρασε το 5%, εξέλιξη που ως ένα βαθμό εκθέτει τη Fed, η οποία για μεγάλο χρονικό διάστημα πέρυσι υποστήριζε ότι η άνοδος των τιμών είναι παροδικό φαινόμενο που οφείλεται στα προβλήματα που δημιούργησε στις αλυσίδες εφοδιασμού η πανδημία. Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ απέσυρε τον χαρακτηρισμό «παροδικός» για τον πληθωρισμό πριν από μερικές εβδομάδες, ενώ ο πρόεδρός της Ζερόμ Πάουελ διεμήνυσε σε επιτροπή της Γερουσίας -κατά την ακρόαση για την επικύρωση της δεύτερης θητείας του- ότι «αν χρειαστεί να αυξήσουμε τα επιτόκια περισσότερο με το πέρασμα του χρόνου, θα το κάνουμε».

Ο Πάουελ εκτίμησε ότι ο υψηλός πληθωρισμός θα διαρκέσει «μέχρι και τα μέσα του έτους». Η αγορά από την πλευρά της αναμένει ότι η Fed θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της νωρίτερα, με την εκπνοή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης τον Μάρτιο, όπως και ότι ως το τέλος του 2022, θα το επαναλάβει ακόμη δύο με τρεις φορές. Για κάποιους οικονομολόγους, ο μεγάλος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Fed είναι η εδραίωση των πληθωριστικών προσδοκιών και ο εξαναγκασμός της σε επιθετικό σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής που δυνητικά μπορεί να προκαλέσει ύφεση.

Η πλειονότητα των οικονομολόγων θεωρεί πάντως ότι οι τιμές άγγιξαν το υψηλότερο σημείο του τρέχοντος ανοδικού τους κύκλου τον Δεκέμβριο ή θα το πιάσουν ως τον Μάρτιο. Σε αυτό συνηγορούν ενδείξεις ότι τα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού έχουν αρχίσει να χαλαρώνουν. Έρευνα του Institute for Supply Management, την περασμένη εβδομάδα, έδειξε τους βιομηχάνους να δηλώνουν βελτίωση των παραδόσεων από τους προμηθευτές τους τον Δεκέμβριο. Από την άλλη πλευρά υπάρχει βέβαια και η «Όμικρον» που θα μπορούσε να επιβραδύνει αυτήν την εξομάλυνση στις εφοδιαστικές αλυσίδες.