Χαμηλό βαρομετρικό λόγω «Ομικρον»

Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης χτύπησε νέο ιστορικό υψηλό τον Δεκέμβριο, ενώ το οικονομικό κλίμα υποχώρησε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν υποδεικνύοντας ότι η εξάπλωση της Ομικρον αφαιρεί πιθανότατα πόντους από την ανάκαμψη της οικονομίας των «19».

Παρότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απέφυγαν μέχρις στιγμής τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που οδήγησαν πριν από ένα χρόνο τις οικονομίες τους σε τέλμα, είναι πολύ πιθανό όπως εκτιμούν κάποιοι οικονομολόγοι η ανάπτυξη της οικονομίας των 19 χωρών του ευρώ να έχει δεχθεί ένα νέο πλήγμα στα τέλη του 2021 από την Ομικρον.

Τα χθεσινά στοιχεία της Eurostat για το οικονομικό κλίμα –που έδειξαν πτώση του σχετικού δείκτη τον προηγούμενο μήνα στο χαμηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Μάιο– αποτελούν ίσως προάγγελο μιας τέτοιας εξέλιξης. Πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο οι προσδοκίες των επιχειρηματιών της ευρωζώνης για αυξήσεις των τιμών τους μειώθηκαν, ένδειξη ότι η περίοδος των έντονων πληθωριστικών πιέσεων χαλαρώνει επιτέλους, αλλά από την άλλη πλευρά και ότι η ανάπτυξη χάνει ταχύτητα.

Η έρευνα της Eurostat έδειξε ότι η πλειονότητα των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στον μεταποιητικό τομέα, αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές τους τους επόμενους τρεις μήνες, όμως το ποσοστό τους στο σύνολο μειώθηκε ελαφρώς σε όλους τους τομείς σε σύγκριση με τον Νοέμβριο. Ανάλογη πτώση κατέγραψε και το αντίστοιχο ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπουν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται στους επόμενους 12 μήνες.

Τιμές ενέργειας

Για την ώρα, πάντως, ο πληθωρισμός της ευρωζώνης συνεχίζει να χτυπά ιστορικά υψηλά ρεκόρ. Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση της Eurostat, αυξήθηκε τον Δεκέμβριο σε 5% από 4,9% τον Νοέμβριο και έναντι προβλέψεων των αναλυτών για 4,7%. Στην Ελλάδα χτύπησε αντίστοιχα το 4,4% από 4% τον Νοέμβριο.

Βασικός κινητήρας αυτής της ανόδου ήταν οι τιμές ενέργειας, οι οποίες σημείωσαν άνοδο 26% σε σχέση με έναν χρόνο πριν, ενώ σημαντικό ρόλο είχε και η άνοδος των τιμών των τροφίμων, των υπηρεσιών και των εισαγόμενων αγαθών. Στις ανοδικές πιέσεις συνέβαλαν τα συνεχιζόμενα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού που περιόρισαν τη διαθεσιμότητα κάποιων καταναλωτικών αγαθών αλλά και οι υψηλότερες δαπάνες των νοικοκυριών.

Οι περισσότεροι από αυτούς τους παράγοντες ανόδου του πληθωρισμού θεωρούνται παροδικοί και το πιο πιθανό είναι ότι οι πιέσεις θα εξασθενήσουν στη συνέχεια. Η ΕΚΤ αναμένει έτσι ότι περί το τέλος του 2022 ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει κοντά στο 2%, που αποτελεί τον μακροχρόνιο στόχο της. Ωστόσο αρκετοί –και εντός της κεντρικής τράπεζας– διαφωνούν με αυτήν την εκτίμηση. Θεωρούν ότι η εκτόξευση και του δομικού πληθωρισμού –από τον οποίο εξαιρούνται οι ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και των καυσίμων– πάνω από τον στόχο (στο 2,7% τον Δεκέμβριο από 2,6% τον Νοέμβριο) υποδεικνύει ότι οικονομικοί τομείς που είναι επιρρεπείς στις αδύναμες πιέσεις των τιμών κατά την τελευταία δεκαετία αναπροσαρμόζουν σήμερα την τιμολογιακή τους πολιτική.

Από την πλευρά της η ΕΚΤ αντιτάσσει το γεγονός ότι δεν υπάρχει για την ώρα άνοδος μισθών που αποτελεί προϋπόθεση για διαρκείς πιέσεις στις τιμές όπως και ότι η αύξηση των κρουσμάτων από τον κορονοϊό θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα, περιστέλλοντας τις ανοδικές πιέσεις.