H GameStop είναι μια αμερικανική αλυσίδα λιανικής πώλησης βιντεοπαιχνιδιών η οποία λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου χάνει διαρκώς τα τελευταία χρόνια πωλήσεις και μερίδιο αγοράς. Η τιμή της μετοχής της από τα 56 δολάρια το 2013 υποχώρησε το 2019 στα πέντε, ενώ η διοίκησή της παλεύοντας να συγκρατήσει την κατρακύλα έχει εξαγγείλει για φέτος το κλείσιμο 450 καταστημάτων.
Κάποια μεγάλα hedge funds «μυρίστηκαν το αίμα» και αποφάσισαν να «σορτάρουν» μετοχή της. Το σορτάρισμα ή υποτιμητική κερδοσκοπία είναι το ποντάρισμα στην πτώση μιας μετοχής. Αν η τιμή της μετοχής υποχωρήσει, τότε η στρατηγική αυτή μπορεί να φέρει τεράστια κέρδη. Αν όχι, τότε ο επενδυτής που την ακολουθεί μπορεί να υποστεί μεγάλες ζημιές. Αυτό συνέβη μέχρι στιγμής και με τον τίτλο της GameStop.
Η επενδυτική μαρίδα, οι πλατφόρμες του λαϊκού τζόγου, τα «μεγάλα πορτοφόλια» και οι κίνδυνοι
Ενας μεγάλος αριθμός μικροεπενδυτών υποκινούμενος από το ηλεκτρονικό επενδυτικό φόρουμ Wallstreetbets -που δραστηριοποιείται στην αμερικανική ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης Reddit και έχει πάνω από 6 εκατομμύρια χρήστες- αποφάσισε μέσα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες συναλλαγών να ποντάρει ενάντια σε κάθε λογική… ανάποδα, προβαίνοντας σε μαζικές αγορές μετοχών της Gamestop, κυρίως μέσω παραγώγων (options). Το ακριβές κίνητρό τoυς δεν είναι ακόμη απόλυτα σαφές.
Αλλοι φέρεται να αγόρασαν προκειμένου να βγάλουν κέρδος, άλλοι για να δώσουν ένα μάθημα στα hedge funds και τους επαγγελματίες της Wall Street που με τα υποτιμητικά τους παιχνίδια κλείνουν επιχειρήσεις και βυθίζουν χιλιάδες ανθρώπους στην ανεργία, άλλοι γιατί δεν είχαν κάτι καλύτερο να κάνουν, άλλοι γιατί επιδιώκουν μια συστημική κρίση κ.ο.κ.
To αποτέλεσμα πάντως ήταν η μετοχή της GameStop να εκτοξευτεί στη στρατόσφαιρα καταγράφοντας άνοδο μεγαλύτερη του 1.600% στη διάρκεια του προηγούμενου μήνα. Τα hedge funds που είχαν παίξει στην πτώση, από την άλλη πλευρά, κατέγραψαν ζημιές οι οποίες σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αγγίζουν μέχρι στιγμής τα 20 δισ. δολάρια.
Καθώς τα επεισόδια αυτής της υπόθεσης συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, κάποιοι traders παραγώγων εκτιμούν ότι μετά το αρχικό μπαμ, στο παιχνίδι έχουν αρχίσει και μπαίνουν για τα καλά και θεσμικοί επενδυτές. Αυτό, όπως λένε, φαίνεται τόσο από κάποια εξαψήφια ποσά αγορών -που δεν συνάδουν με την «επενδυτική μαρίδα» του Ιντερνετ αλλά και τις σεισμικές μεταβολές της τιμής της μετοχής. Και όσο οι αγορές τους συνεχίζονται ανεβάζοντας την τιμή της μετοχής τόσο το κίνητρο των hedge funds για σορτάρισμα και υπερκέρδη θα μεγαλώνει.
Την περασμένη Παρασκευή η τιμή της μετοχής της GameStop εκτοξεύτηκε 67,9% στα 325 δολάρια. Οι αναλυτές της Wall Street εκτιμούν εν τω μεταξύ ότι η πραγματική αξία της μετά βίας φτάνει τα 15 δολάρια. Η τεράστια διαφορά αποτίμησης είναι λογικό να φέρνει στη μνήμη χρηματιστηριακές φούσκες του παρελθόντος και τις ζημιές που προκάλεσε το σκάσιμό τους. Η φούσκα dotcom των μετοχών εταιρειών Ιντερνετ κορυφώθηκε τον Μάρτιο του 2000. Περίπου δύο χρόνια μετά το μπαμ, ο δείκτης Nasdaq των μετοχών υψηλής τεχνολογίας στη Νέα Υόρκη είχε απολέσει το 77% της αξίας του εξατμίζοντας 6,2 τρισ. δολάρια από τον πλούτο των νοικοκυριών. Το κραχ του 2008 και η κατάρρευση της στεγαστικής πίστης είχε οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες απώλειες, 16,4 δισ. δολαρίων.
Για την ώρα, κανείς δεν πιστεύει ότι αν σκάσει η φούσκα της GameStop θα προκαλέσει κάτι ανάλογο, αφού το μέγεθός της δεν συνιστά συστημικό κίνδυνο. Τις μεγαλύτερες ζημιές θα υποστούν ως συνήθως οι ερασιτέχνες επενδυτές που θα τα χάσουν όλα απροστάτευτοι. «Θα υπάρχει αίμα στο πάτωμα όταν τελειώσουν όλα, αλλά αυτό θα είναι αίμα των hedge funds και πολύ αίμα των μικροεπενδυτών», λέει κυνικά κάποιος χρηματομεσίτης.
Συστημικός κίνδυνος
Το ράλι της GameStop συμβαίνει σε μια περίοδο που οι αποτιμήσεις σε όλα σχεδόν τα χρηματιστήρια του κόσμου είναι υπέρ το δέον υψηλές. Ο ευρύτερος δείκτης της Wall Street S&P 500 έχει λόγο τιμής προς κέρδη (Ρ/Ε) 23,1, αρκετά μακριά από το διαχρονικό μέσο 16 και πολύ κοντά στο ανώτερο επίπεδό του κατά τη διάρκεια της φούσκας dotcom. Ανάλογες φούσκες υπάρχουν την ίδια στιγμή σε κρυπτονομίσματα και επιμέρους αξίες.
Οι πλατφόρμες δωρεάν συναλλαγών του ίντερνετ έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή τους εισάγοντας ανίδεους μικροεπενδυτές στον χρηματιστηριακό τζόγο και καθιστώντας τους ευάλωτους και δυνάμει συστημικό κίνδυνο που οι Αρχές δεν έχουν προβλέψει. Στο περιβάλλον αυτό κάποιοι ακαδημαϊκοί φοβούνται ότι ενδεχόμενο σκάσιμο της φούσκας GameStop θα μπορούσε να συντελέσει σε μια «βραχυπρόθεσμη κρίση εμπιστοσύνης» που είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί αυτή τη στιγμή για την υλοποίηση του φιλόδοξου οικονομικού προγράμματος Μπάιντεν.
