Aγόρασαν... δημοψήφισμα!

Βαρύ χτύπημα στα δικαιώματα των εργαζομένων και στις διαδικασίες της άμεσης δημοκρατίας τροφοδοτεί το αποτέλεσμα του προχθεσινού δημοψηφίσματος στην Καλιφόρνια για τους εργαζόμενους της gig economy.

Η Uber, η Lyft και οι υπόλοιπες κολοσσιαίες ηλεκτρονικές πλατφόρμες παροχής υπηρεσιών ταξί, delivery και άλλων υπηρεσιών κέρδισαν το δικαίωμα να αντιμετωπίζουν τους οδηγούς τους ως ανεξάρτητους επαγγελματίες που συνάπτουν με αυτές συμβάσεις έργου και όχι ως υπαλλήλους με δικαιώματα.

Οι ψηφιακοί κολοσσοί της gig economy έπαιξαν τα ρέστα τους προκειμένου να λάβουν με το μέρος τους το 58% των 11 και πλέον εκατομμυρίων ψηφοφόρων της αμερικανικής Πολιτείας. Στο ακριβότερο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε ποτέ, δαπάνησαν για διαφήμιση και επιρροή 205 εκατομμύρια δολάρια.

Με την «Proposition 22» του δημοψηφίσματος η Uber και οι υπόλοιπες πλατφόρμες ζήτησαν και κατάφεραν να εξαιρεθούν από τον νόμο-ορόσημο ΑΒ5 που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο της Καλιφόρνιας το 2018 και προέβλεπε επέκταση απόφασης του ανώτατου δικαστηρίου της Πολιτείας η οποία απαγόρευε στις πλατφόρμες να εκλαμβάνουν τους οδηγούς και τους υπόλοιπους εργαζομένους τους ως ανεξάρτητους αναδόχους έργου. Ο νόμος υποχρέωνε τις επιχειρήσεις να παρέχουν στους οδηγούς τους τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι μισθωτοί εργαζόμενοι, δηλαδή κατώτατο μισθό, υπερωρίες, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, πληρωμένη άδεια ασθενείας και κάλυψη δαπανών.

Απέναντι στις εταιρείες βρέθηκαν στο δημοψήφισμα τα αμερικανικά εργατικά συνδικάτα, τα οποία όμως για την καμπάνια τους είχαν μόλις 20 εκατ. δολάρια. Ετσι, οι επιχειρήσεις απλά αγόρασαν τον νόμο που ήθελαν προκειμένου να συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται τους οδηγούς και να αβγατίζουν τα κέρδη τους.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δημιουργεί προηγούμενο που θα μετρήσει σε μελλοντικές δικαστικές διαμάχες. Επί της ουσίας στρώνει το χαλί για την επιβολή του νέου μοντέλου καταλήστευσης της εργατικής δύναμης, φτωχοποίησης και εξαθλίωσης μυριάδων εργαζομένων σε όλον τον κόσμο.

Το ποσό-ρεκόρ που οι εταιρείες διέθεσαν για την επιρροή των ψηφοφόρων ενισχύει τους φόβους κάποιων για τον εκφυλισμό των δημοψηφισμάτων. Οι τεράστιες δαπάνες (στις οποίες δεν υπολογίζονται τα κουπόνια 30 δολαρίων της Uber Eats και άλλων υπηρεσιών που προσφέρονται στους πελάτες για την προώθηση των εμπορικών σημάτων) θα οδηγήσουν σε δραματικό φούσκωμα της χρηματοδότησης των μελλοντικών δημοψηφισμάτων, μετατρέποντας αυτήν την παράλληλη οδό άμεσης δημοκρατίας σε γήπεδο αναμέτρησης δισεκατομμυρίων, προειδοποιεί ο καθηγητής του πολιτειακού Πανεπιστημίου Sonoma, Ντέιβιντ Μακ Κουάν.