Κατά μέτωπον επίθεση Ερντογάν στη Ρωσία

Ρήξη ή νέο πολυεπίπεδο παζάρι; Σε πολεμικούς τόνους προς τη Δαμασκό και ασυνήθιστα οξείς τόνους προς τη Μόσχα, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν εκτόξευσε χθες ένθεν κακείθεν νέες απειλές για την Ιντλίμπ. Οχι τυχαία, είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν -που του ξανατράβηξε το «αυτί» για την ανεξέλεγκτη δράση των τζιχαντιστών στη βορειοδυτική επαρχία της Συρίας- ενώ στην Αγκυρα βρισκόταν για διαβουλεύσεις ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Συριακό, Τζέιμς Τζέφρι.

«Από σήμερα, ακόμα και με έναν μικρό τραυματισμό στρατιωτών μας στα στρατιωτικά παρατηρητήρια [στην Ιντλίμπ] ή αλλού, θα πλήττουμε [συριακές] καθεστωτικές δυνάμεις, οπουδήποτε, ανεξαρτήτως των συνόρων της Ιντλίμπ ή του πλαισίου της συμφωνίας του Σότσι» διακήρυξε ο Ερντογάν. Και «θα το κάνουμε με κάθε απαραίτητο μέσο, από αέρος ή ξηράς, χωρίς να διστάσουμε, χωρίς να επιτρέψουμε οποιαδήποτε παρακώλυση» απείλησε -την ώρα που η Ρωσία έχει τον πλήρη έλεγχο στον συριακό εναέριο χώρο.

«Το καθεστώς και οι ρωσικές δυνάμεις -που το υποστηρίζουν- επιτίθενται αδιάκοπα σε αμάχους, διαπράττοντας σφαγές και αιματοχυσία» τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος σε μια σπάνια δημόσια επίπληξη προς τη Μόσχα. Αλλά εφεξής «αεροσκάφη που βομβαρδίζουν αμάχους στην Ιντλίμπ δεν θα έχουν ελευθερία κινήσεων» προειδοποίησε, χωρίς να διευκρινίσει. Ούτε καν το εάν τα ρωσικά μαχητικά, που παρέχουν κάλυψη στον συριακό στρατό, αποτελούν δυνητικά για την Τουρκία στόχο...

Επίκεινται διαβουλεύσεις

Προανήγγειλε πάντως αποστολή τουρκικού κλιμακίου «για διαβουλεύσεις στο εγγύς μέλλον στη Μόσχα». Αφησε, δε, ανοιχτό το ενδεχόμενο επικοινωνίας του και με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ για τις εξελίξεις στην Ιντλίμπ. Προλειαίνοντας το έδαφος, οι υπουργοί Αμυνας ΗΠΑ και Τουρκίας, Μαρκ Εσπερ και Χουλουσί Ακάρ, είχαν χθες κατ’ ιδίαν συνάντηση στις Βρυξέλλες στο περιθώριο συνόδου του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο Anadolu, «συμφώνησαν ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ θα πρέπει να λάβουν πιο συγκεκριμένα μέτρα στην περιοχή», χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις.

Στο μεσοδιάστημα, υπό την απειλή μιας νέας εισβολής, η Αγκυρα συνεχίζει τη συγκέντρωση δυνάμεων στη βορειοδυτική μεθόριο με τη Συρία και την αποστολή στρατιωτικών ενισχύσεων και οπλισμού στην Ιντλίμπ, όπου οι δυνάμεις του Ασαντ συνεχίζουν ακάθεκτες την προέλασή τους προς Βορρά.

Ρίχοντας προς το παρόν προειδοποιητικά φραστικά πυρά, η Μόσχα κατηγόρησε ανοιχτά χθες την Αγκυρα για αθέτηση της συμφωνίας του Σότσι και μη τήρηση των δεσμεύσεών της για «εξουδετέρωση των τρομοκρατικών ομάδων στην Ιντλίμπ». Αντίθετα, οι τζιχαντιστές «συνεχίζουν τις απαράδεκτες επιθέσεις κατά συριακών δυνάμεων και ρωσικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων» τόνισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντίμτρι Πεσκόφ.

Το δε ρωσικό υπουργείο Αμυνας επέρριψε στην Αγκυρα την ευθύνη για την επιδείνωση της κατάστασης με την «αποστολή τουρκικών αρμάτων μάχης και στρατιωτών» και με την παράδοση οπλισμού σε αντικαθεστωτικούς μαχητές «μέσω των τουρκο-συριακών συνόρων» στην Ιντλίμπ. Απέρριψε μάλιστα ως «εκτός πραγματικότητας» τις κατηγορίες Ερντογάν ότι οι ρωσικές δυνάμεις επιτίθενται εναντίον αμάχων. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η απάντηση της Δαμασκού, που χαρακτήρισε τις απειλές Ερντογάν «κενές και άθλιες» και τον ίδιο «πρόσωπο που έχει αποσυνδεθεί από την πραγματικότητα».

Αυτήν επιχείρησαν να επαναπροσδιορίσουν χθες στην Αγκυρα ο Αμερικανός απεσταλμένος και Τούρκοι αξιωματούχοι. Μέχρι χθες το βράδυ δεν είχαν γίνει γνωστές λεπτομέρειες των συνομιλιών. Η τουρκική προεδρία αρκέστηκε σε μια λακωνική ανακοίνωση για την κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση του Τζέιμς Τζέφρι με τον εκπρόσωπο-σύμβουλο του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, υπογραμμίζοντας ότι αμφότεροι χαρακτήρισαν «απαράδεκτες» τις επιθέσεις του συριακού στρατού στην Ιντλίμπ κατά στρατιωτικών παρατηρητηρίων της Τουρκίας, τόνισαν την ανάγκη τήρησης των συμφωνιών για την περιοχή και ζήτησαν την επιτάχυνση των διαδικασιών πολιτικής διευθέτησης της κρίσης.

«Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, και ο Τζέφρι επιδιώκουν να στρέψουν τις ΗΠΑ πίσω στη γραμμή εξωτερικής πολιτικής που ανάγει την Τουρκία σε προτεραιότητα στο Συριακό», γράφει σε χθεσινή ανάλυσή του στην Jerusalem Post ο αρθρογράφος της Σεθ Τζ. Φράντσμαν, «να ξεφορτωθούν με αργούς ρυθμούς τμήματα αυτού που θεωρούν ως προβληματική κουρδική περιοχή στην ανατολική Συρία και να επιδείξουν πολιτική ισχύος για την αντιμετώπιση Ρώσων και Ιρανών». Αυτό που απομένει, υποστηρίζει, «είναι μια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των προέδρων Τραμπ και Ερντογάν για να φανεί πόσο το εννοούν οι ΗΠΑ».

«Δεν πιστεύω ότι θα εμπλακούμε άμεσα στρατιωτικά στην Ιντλίμπ, για να διορθώσουμε την υφιστάμενη εκεί κακή κατάσταση» ξεκαθάρισε πάντως σε ομιλία του στο αμερικανικό ινστιτούτο αναλύσεων Atlantic Council ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Ο’Μπράιεν, αποδίδοντας ευθύνες στη Δαμασκό, στη Ρωσία, στο Ιράν αλλά και στην Τουρκία.

Χθες εν τω μεταξύ αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στη βορειοανατολική Συρία ενεπλάκησαν σε συγκρούσεις με φιλοκυβερνητικές πολιτοφυλακές και υποστηρικτές του προέδρου Ασαντ κοντά στο Καμισλί και στη μεθόριο με την Τουρκία. Οι ακριβείς συνθήκες του επεισοδίου παραμένουν συγκεχυμένες. Ακτιβιστές και ΜΜΕ ανέφεραν ότι οι συγκρούσεις ξέσπασαν κοντά σε σημείο ελέγχου που επιχείρησε να περάσει στρατιωτικό κονβόι των ΗΠΑ. Τουλάχιστον ένας Σύρος σκοτώθηκε κι άλλος ένας τραυματίστηκε από αμερικανικά πυρά. Χρειάστηκε, δε, να γίνει αμερικανική επιδρομή -τονίζουν- για να απεγκλωβιστούν οι Αμερικανοί στρατιώτες από την περιοχή. Λακωνικά ο αμερικανικός στρατός χαρακτήρισε το συμβάν πράξη αυτοάμυνας και ανακοίνωσε ότι διενεργεί έρευνα για το τι ακριβώς συνέβη.