Αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο μαστού από θεραπείες της εμμηνόπαυσης

Οι γυναίκες που ακολουθούν ορμονοθεραπείες για να καταπολεμήσουν τις συνέπειες της εμμηνόπαυσης διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, αναφέρει επιδημιολογική έρευνα μεγάλης κλίμακας που που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «The Lancet».

Πρόκειται για την πρώτη επιδημιολογική μελέτη για τους κινδύνους που εγκυμονούν οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης (ΘΟΥ), και η οποία εκτιμά ότι αν και ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου του μαστού μειώνεται μετά την παύση της ορμονικής θεραπείας, διατηρείται για τουλάχιστον μια δεκαετία.

Οι μελετητές ανασκόπησαν 58 επιδημιολογικές μελέτες πάνω στο ζήτημα στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 100.000 γυναίκες συνολικά. Όπως διαπιστώθηκε,  όλες οι ΘΟΥ σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού εξαιρουμένων των τζελ οιστρογόνων που εφαρμόζονται τοπικά.

Μια γυναίκα 50 ετών που ακολουθεί για αρκετό καιρό ΘΟΥ με οιστρογόνα και προγεστερόνη έχει 8,3% πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, τη στιγμή που ο κίνδυνος στο γενικό πληθυσμό των γυναικών που δεν έχουν λάβει θεραπεία είναι 6,3%. Τα ποσοστά κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού των γυναικών που ακολούθησαν μια θεραπεία με οιστρογόνα και προγεστερόνη και αυτών που έλαβαν για το ίδιο χρονικό διάστημα μια θεραπεία αποκλειστικά με οιστρογόνα είχαν κίνδυνο 7,7% και 6,8% αντίστοιχα.

Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η διάρκεια της θεραπείας.

Σύμφωνα με την Τζίλιαν Ριβς, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, εκ των συντακτών της μελέτης, «οι γυναίκες που βρίσκονταν υπό θεραπεία για 10 χρόνια παρουσίαζαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο από αυτές που έλαβαν θεραπεία για πέντε χρόνια».

Κατά την εμμηνόπαυση οι ωοθήκες παύουν σταδιακά να λειτουργούν και συντελείται μια πτώση του επιπέδου των οιστρογόνων, ενώ η προγεστερόνη σχεδόν εξαφανίζεται. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν δυσάρεστα συμπτώματα (εξάψεις, διαταραχές ύπνου, κολπική ξηρότητα κλπ), τα οποία οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης μπορούν να ανακουφίσουν.

Το 2002 έρευνα έδειξε ότι οι θεραπείες αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, οπότε η συνταγογράφησή τους τα χρόνια που ακολούθησαν άρχισε σταδιακά να υποχωρεί. Συγκεκριμένα, στη Γαλλία, αν και το ένα τέταρτο των γυναικών με ηλικία 50 έως 60 έτη λάμβαναν αυτή τη θεραπεία, η χρήση της μειώθηκε κατά 62% στο διάστημα 2002 με 2006.

Εκτός των ΘΟΥ, άλλοι παράγοντες που επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι η κατανάλωση αλκοόλ, το βάρος, η ηλικία πρώτου παιδιού.

Η Τζόαν Κοτσόπουλος από το νοσοκομείο του Τορόντο στον Καναδά υπογραμμίζει ότι οι γιατροί οφείλουν να λάβουν υπόψη τους τα αποτελέσματα της μελέτης και σε συνδυασμό με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης να αποφασίζουν για την αγωγή που θα ακολουθήσει μια γυναίκα εκτιμώντας τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας.

«Για την επιλογή της θεραπείας παίζει ρόλο η σοβαρότητα των συμπτωμάτων, οι αντενδείξεις των ΘΟΥ, ο δείκτης μάζας σώματος και οι προτιμήσεις της ασθενούς», επισημαίνει.