Μεγάλη συζήτηση έγινε τις τελευταίες εβδομάδες γύρω από το θέμα της «αναθεώρησης» των κλασικών βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας του Roald Dahl. «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας», «Ο Τζίμης και το Γιγαντοροδάκινο», «Ο Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας», η «Ματίλντα» και όλα τα βιβλία του Βρετανού συγγραφέα (1916-1990) θεωρήθηκε ότι περιέχουν λέξεις και εκφράσεις που δεν αρμόζουν στο πνεύμα της εποχής.
Οι αλλαγές προτάθηκαν από τον Οργανισμό «Inclusive Minds» που έχει καταστατική αρχή του «να προάγει τη συμπερίληψη, τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την προσβασιμότητα» στην παιδική λογοτεχνία και έγιναν δεκτές από την εταιρεία Roald Dahl Story Company που διαχειρίζεται τα δικαιώματα των έργων του συγγραφέα. Και κάπου τότε άρχισαν να ακούγονται οι φωνές όσων αντιδρούν στο σβήσιμο, στο ρετουσάρισμα, στη «διόρθωση» των λογοτεχνικών έργων ώστε αυτά να ακολουθούν τις επιταγές των καιρών.
Σε σημεία έργων του Dahl το «black» ως χρωματικός χαρακτηρισμός έγινε «dark» για να μην έχει ρατσιστική (;) χροιά, το «man-eating giant» άλλαξε σε «human-eating giant» ώστε να μην προσβάλλει τις γυναίκες και τα άτομα που δεν προσδιορίζονται με βάση το δίπολο άνδρας-γυναίκα και έχουν το ίδιο δικαίωμα να πέσουν θύματα ενός ανθρωποφάγου (ή είμαι υποχρεωμένος να λέω «κάποιου ανθρωποφάγου πλάσματος»;) και πάει λέγοντας. Ευτυχώς μετά τις αντιδράσεις, επί του παρόντος, η αναθεώρηση απετράπη.
Μου ακούγεται τρομακτικό όλο αυτό. Οποιες κι αν είναι οι εξηγήσεις. Η αλήθεια είναι ότι και παλαιότερα συνέβαιναν μικρές ή μεγαλύτερες παρεμβάσεις σε κλασικά έργα. Αλλοτε για να διορθωθούν ανακρίβειες και αποδεδειγμένα λάθη, άλλοτε για να προσαρμοστούν τα έργα στις εξελίξεις της γλώσσας και της γραφής, άλλοτε γιατί τις επέλεγε ο/ή συγγραφέας τους. Ποτέ δεν συνέβη όμως κάτι τέτοιο με τόση σφοδρότητα και ερήμην του καθ’ ύλην αρμόδιου προσώπου να αποφασίσει για τις αλλαγές, του προσώπου δηλαδή που έγραψε το αρχικό κείμενο.
Και παρά τους (έωλους) ισχυρισμούς κάποιων ότι «πάντα έχει σημασία ποιο πρόσωπο ή φορέας προτείνει/αποφασίζει/επιβάλλει τις αλλαγές» και ότι «αν αυτές βρίσκονται σε προοδευτική κατεύθυνση, είναι ευπρόσδεκτες», η βεβιασμένη αλλαγή ενός πρωτότυπου έργου για οποιονδήποτε λόγο και ακόμα περισσότερο με την πρόφαση της πολιτικής ορθότητας είναι επικίνδυνη και οφείλουμε να την αποτρέψουμε.
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας