Οι συγκεντρώσεις της περασμένης Κυριακής για τα Τέμπη έκφραζαν το συλλογικό πένθος και την απαίτηση για απόδοση δικαιοσύνης, κατ’ αρχάς και πάνω απ’ όλα. Με συνεχιζόμενη όμως τη στάση της κυβέρνησης, στάση συγκάλυψης και αποσιώπησης των αιτίων, και κυρίως στάση απαξίωσης και περιφρόνησης προς τους γονείς των θυμάτων και προς οποιονδήποτε υψώνει τη φωνή του, με συνεχιζόμενη, αν και με ρηγματώσεις, την αποσιώπηση των γεγονότων από τα καθεστωτικά μίντια, το πλήθος στο Σύνταγμα και σ’ όλη την Ελλάδα, οδηγούμαστε να δούμε αυτή την αυθόρμητη, πηγαία, ασχεδίαστη επιτέλεση σαν μείζον πολιτικό συμβάν.
Πολλοί το σύγκριναν ήδη με τον όγκο και το πάθος των διαδηλώσεων για τα μνημόνια και με τη συγκέντρωση για το Οχι. Κατά τη γνώμη μας, υπάρχουν αναλογίες, υπάρχουν και διαφορές. Διότι εν τω μεταξύ έχει κυλήσει καιρός αλλαγών και μετασχηματισμών, έχουν μεσολαβήσει κόπος και πόνος, ματαιώσεις και απογοητεύσεις. Το 2011 και το 2015 οι κινήσεις είχαν αμυντικό χαρακτήρα· αλλά ακόμη κι αν ξεκινούσαν σαν αμυντική αντίδραση, υπήρχε μια κίνηση προς τα εμπρός, υπήρχε μια προσδοκία ότι δεν θα χαθούν όλα, ότι κάτι μπορεί να γίνει την ύστατη στιγμή. Και οι κινήσεις του πλήθους πράγματι κάποια στιγμή έλαβαν πολιτικά χαρακτηριστικά, αποτυπώθηκαν και εκλογικά.
Οι συγκεντρώσεις των Τεμπών γίνονται από άλλη αφετηρία και με άλλη διεκδίκηση. Αν το 2011 και το 2015 εζητούντο οι υλικοί όροι μιας αξιοπρεπούς επιβίωσης, ν’ ακουστεί η φωνή του λαού, να πάψει ο διεθνής διασυρμός, τώρα ζητείται το ελάχιστο δυνατόν: ζητείται το δικαίωμα στο πένθος, ζητείται στοιχειώδης δικαιοσύνη, ζητείται η στοιχειώδης λειτουργία των θεσμών του δημοκρατικού κράτους, ζητείται το δικαίωμα στην ύπαρξη. Πρόκειται για την έσχατη γραμμή άμυνας, απέναντι σ’ ένα κράτος που παραβιάζει κάθε κανόνα, που περιφρονεί και απειλεί την ίδια τη ζωή. Από τούτη τη βιοπολιτική ρίζα βλασταίνουν οι πολιτικές και ηθικές ουσίες των Τεμπών.
Πολιτεία, δοκιμασία
Οι γονείς, που συστηματικά συκοφαντούνται, δεν έχουν μπορέσει να πενθήσουν ολοκληρωμένα, δεν δόθηκαν οι προϋποθέσεις, πολλοί δεν έχουν θάψει καν τα παιδιά τους. Απεναντίας, έχουν αναλάβει το δύσκολο έργο να διεξαχθεί μια τίμια δίκη, να συλλέξουν τεκμήρια, να εξασφαλίσουν την αναγκαία δημοσιότητα της δίκης -όλα αυτά δηλαδή που είναι υποχρέωση της πολιτείας. Οι γονείς γίνονται πολιτεία, μαζί με τους συγκινούμενους πολίτες. Αναχωρούν από την παραίτηση, από τη βουβαμάρα και την υποταγή, και ζητούν αυτό που αξίζουν, πολύ περισσότερο από τη σιωπή και την παραγραφή που τους προσφέρεται.
Αυτό το έργο είναι μια δοκιμασία, πρωτίστως για τους γονείς αλλά και για όλους μας. Με την έννοια των βιβλικών δοκιμασιών που δοκιμάζουν την πίστη. Η δοκιμασία είναι αμφίστομη: δοκιμάζονται οι πολίτες, αλλά δοκιμάζεται και το μοχθηρό κράτος που εναποθέτει στους ώμους τους αυτό το έργο. Για δε τους δοκιμαζόμενους γονείς και πολίτες αυτό το έργο έχει τον χαρακτήρα της αντίστασης, της αντοχής, της διαρκούς προσπάθειας να αντέξουν κόντρα σε όλα τα εμπόδια.
Οι γονείς και οι συγκινούμενοι πολίτες που γίνονται πολιτεία· οι από κάτω, ακόμη κι όσοι δεν θεωρούν ότι είναι από κάτω, απέναντι στους κυρίαρχους.
Μια δοκιμασία: να αντέξουν αυτοί οι άνθρωποι, να αντέξουν το μίσος και τη μοχθηρία των κυρίαρχων.
Μίσος
Και κάτι ακόμη: με τα Τέμπη βλέπουμε τη δύναμη των συναισθημάτων, πώς μετασχηματίζονται σε κοινωνική και πολιτική δυναμική. Το είχαμε δει υπό αναλογία και τον Δεκέμβρη του ‘08, το 2011, το 2015. Μια τυχαία σφαίρα, ο θάνατος ενός παιδιού, η ενοχοποίηση του θύματος πάντα, η υποτίμηση και η απαξίωση. Τα Τέμπη, πολύ περισσότερο από τις παρακολουθήσεις Predator, δείχνουν με τον πιο δραματικό τρόπο το μίσος των κυρίαρχων προς τα σώματα των υπηκόων, ξεπερνούν τα αφηρημένα όρια της νόμιμης βίας, δείχνουν το κράτος σαν μηχανή μίσους, μια μαφιοεπικράτεια Narcos.
Αδυνατούμε να προβλέψουμε πώς θα συνεχιστούν τα Τέμπη, πώς θα σφραγίσουν το κοινωνικό σώμα, αυτή την πενθούσα πολιτεία εν δοκιμασία. Μια βάσιμη υπόθεση αποτολμούμε: το ραδιενεργό μίσος των κυρίαρχων προς τους υπηκόους, αυτό που ακτινοβολείται από τζουτζέδες πολιτικάντες και κολαούζους, επιστρέφεται στους πομπούς ανακλώμενο, σταδιακά ενισχυόμενο και μεγεθυσμένο. Ας ελπίσουμε ότι θα μπορεί να λάβει έλλογα χαρακτηριστικά, να είναι ψυχρό, υπολογισμένο, δραστικό, ταξικό και πολιτικό, τουλάχιστον όπως και των κυρίαρχων.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας