📍 Φωτογραφίες αρχείο: Αρχείο Θοδωρής Αθανασιάδης, viewsofgreece
Τα Αγραφα είναι μια δαιδαλώδης, πολύκορφη και εξαιρετικά εκτεταμένη οροσειρά, που καλύπτει μεγάλο μέρος της δυτικής Θεσσαλίας, της Αιτωλοακαρνανίας, της Ευρυτανίας και της Φθιώτιδας. Υπάρχουν δεκατρείς κορυφές που ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα και περίπου τριάντα ακόμη με υψόμετρο που κυμαίνεται από 1.700 έως 2.000. Οι περισσότεροι γνωρίζουν τα Αγραφα ως τη νοτιότερη απόληξη της Πίνδου, ενώ κάποιοι άλλοι τα θεωρούν ανεξάρτητο ορεινό σύμπλεγμα.
Στα δάση τους, στα αλπικά οικοσυστήματα, στα ποτάμια και στις λίμνες της περιοχής διαβιούν σχεδόν όλα τα είδη της ελληνικής χλωρίδας, πανίδας και πτηνοπανίδας, όμως υπάρχουν και πολλά ενδημικά. Διαβάζουμε στο ενδιαφέρον σάιτ του Δήμου Αγράφων Ευρυτανίας: «Πρόκειται για τον πιο καθαρό τόπο της πατρίδας μας σύμφωνα με την UNESCO και μια από τις πιο καθαρές περιοχές της Ευρώπης σε καθαρότητα φυσικού περιβάλλοντος καθώς διαθέτει τα καθαρότερα νερά σε όλη την Ευρώπη και τον δεύτερο πιο καθαρό ατμοσφαιρικό αέρα».
Δυστυχώς αυτόν τον τόπο έχει βάλει στόχο η αδηφάγα αιολική βιομηχανία δεσμεύοντας, σύμφωνα με τον χάρτη της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας), δεκάδες κορυφές για την εγκατάσταση Βιομηχανικών Αιολικών Πάρκων (ΒΑΠΕ). Αν αυτή είναι η «πράσινη ανάπτυξη» που μας υπόσχονται, τότε είναι σίγουρο πως βαδίζουμε σε παντελώς λανθασμένο δρόμο.
Πορεία ορεινή, προορισμός τα Αγραφα
Το Κερασοχώρι, που απέχει 40 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι, βρίσκεται κοντά στις όχθες της λίμνης Κρεμαστών και διαθέτει υποδομή για διαμονή και φαγητό. Στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε προς τον συνοικισμό Κρέντη και θα ακολουθήσουμε πορεία παράλληλη με την κοίτη του ποταμού Αγραφιώτη για 30 χιλιόμετρα, μέχρι το χωριό Αγραφα. Αν και μέρος της διαδρομής είναι πλέον ασφαλτοστρωμένο, η οδήγηση σε παρόμοιους δρόμους χρειάζεται πάντα προσοχή. Σε όλη τη διάρκεια της διάσχισης υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα σημεία όπου αξίζει μια στάση για να απολαύσετε τα υπέροχα, φθινοπωρινά, παραποτάμια τοπία.
Το χωριό Αγραφα θα το συναντήσουμε σε υψόμετρο 850, κυκλωμένο από τα απρόσιτα κορφοβούνια. Επειτα από τόσα σιωπηλά χιλιόμετρα στις πολυσχιδείς μασχάλες των βουνών και στα ερημοτόπια, το κεφαλοχώρι της περιοχής θα μας υποδεχθεί με την ευχάριστη ζωηράδα του. Το δημαρχείο, τα ταβερνάκια, οι μικροί ξενώνες, τα τζάκια που καπνίζουν δημιουργούν ένα ολοζώντανο σκηνικό από αυτά που σπάνια συναντάς σε τόσο απομονωμένους βουνίσιους οικισμούς. Στο κέντρο του χωριού ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου (1550), αξιομνημόνευτη για τις ολόπλευρες τοιχογραφίες του 1610. Χτισμένος το 1900, πάνω σε χαμηλό ύψωμα που αγναντεύει τον οικισμό και τα γύρω βουνά, ξεχωρίζει ο πέτρινος ναός του Αγ. Δημητρίου.
Το δημαρχείο, πρόσφατα ανακαινισμένο (1998), είναι το μόνο κτίριο που γλίτωσε από τον εμπρησμό των Ιταλών και διατηρεί τα αρχικά του αρχιτεκτονικά γνωρίσματα. Χαμηλά στην είσοδο του χωριού, στις όχθες του ρέματος Μπαρτσιά και κοντά στον νερόμυλο συναντάμε το Πετρογέφυρο, ένα μικρό, όμορφο, μονοκάμαρο γεφύρι, κτίσμα του 17ου αιώνα που είναι θεμελιωμένο σε δυο αντικριστούς βράχους.
Επινιανά
Σε κοντινή απόσταση από το χωριό Αγραφα βρίσκεται το χωριό Επινιανά. Αξίζει να ανηφορίσετε έως την πλατεία του χωριού, απ’ όπου από ύψος 1.050 μέτρων θα ατενίσετε την καλύτερη θέα στην κοιλάδα του Αγραφιώτη και στις συνοικίες του. Πριν μπείτε στον οικισμό, θα δείτε δεξιά έναν έντονα ανηφορικό τσιμεντοστρωμένο δρόμο, ο οποίος θα σας οδηγήσει ύστερα από 1 χλμ. στην ιστορική Μονή Παναγιάς Στάνας, γαντζωμένη από το 1550 στα βράχια του Ασπρορέματος.
Το Ασπρόρεμα που πηγάζει από τα Δυτικά Αγραφα διατρέχει ένα από τα πιο όμορφα και μυστικά φαράγγια της Ευρυτανίας. Τον καιρό αυτό καθαρίζεται και συντηρείται και αξίζει τον κόπο να το περπατήστε έστω και για λίγο με την υπόδειξη των ντόπιων. Απαιτητική και πιο δύσκολη είναι η διαδρομή προς την «Τρύπα Αγραφιώτη». Η τοποθεσία αυτή με την ανεπιτήδευτη φυσική ομορφιά και τους καταρράκτες της προσεγγίζεται με απότομο μονοπάτι και έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000. Χρήσιμες πληροφορίες για τα μονοπάτια των Αγράφων θα βρείτε στην ιστοσελίδα του ΕΟΣ Καρδίτσας και του Ορειβατικού Συλλόγου Αγράφων.
Αν και έχει βελτιωθεί αρκετά ο δρόμος που συνδέει από τον αυχένα Αγίου Νικολάου τα Αγραφα με τη λίμνη Πλαστήρα μέσω Βραγγιανών, η διαδρομή παραμένει μια μικρή περιπέτεια με πολλές ατέλειωτες στροφές, λάσπη και από τα μέσα Νοεμβρίου χιόνια. Παρ’ όλα αυτά αξίζει τον κόπο για όσους τολμήσουν να καλύψουν αυτά τα 40 χιλιόμετρα στη ράχη των Αγράφων.
Πού θα μείνετε
● Κρέντη
Αγροτουριστικός «Ξενώνας Μάκκα» τηλ. 22370 31350 & 31313
● Αγραφα
«Κυρα-Νίκη» τηλ. 22370 93209
«Πύργος των Αγράφων» τηλ. 22370 93220
● Επινιανά
Ξενώνας «Το Πανόραμα» τηλ. 22370 94212 & 22370 94122