Για όσο χρονικό διάστημα θα διαρκέσει αυτός ο ιδιόμορφος εγκλεισμός λόγω πανδημίας, εμείς θα ταξιδεύουμε μαζί σας σε υπέροχους τόπους της Ελλάδας και θα εξερευνούμε, έστω και νοητά, περιοχές με μοναδικό φυσικό κάλλος που δυστυχώς απειλούνται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Μαζί έστω και νοερά, αφήνοντας πίσω για λίγο τη μουντή πραγματικότητα των μουδιασμένων και έρημων πόλεων, θα αναζητούμε την αισιόδοξη πλευρά της ζωής στην αστείρευτη, πολυποίκιλη και ζωογόνο ελληνική φύση. Θα επισκεπτόμαστε ξεχωριστά χωριά που διατηρούν την αρχιτεκτονική τους ταυτότητα, θα γνωρίζουμε ανθρώπους και θα αφουγκραζόμαστε τις ιστορίες τους. Γιατί οι ψυχές είναι πάντα ταξιδιάρες, δεν αντέχουν τις «φυλακές», δεν μπαίνουν σε καραντίνα!
Νοητές αποδράσεις σε τόπους και ανθρώπους
Η Δίρφυς, αν και βουνό μεσαίου υψομέτρου, με την πολυποίκιλη τοπογραφία της, την ιδιαίτερη φύση, τα πυκνά της δάση, τις απόκρημνες σάρες και τα γκρεμοτόπια της, δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Η κορφή Δέλφι (υψομ. 1.743), εκτός από ψηλότερο σημείο της Εύβοιας, είναι και η ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου (εξαιρουμένων βέβαια των κρητικών βουνών). Το μήκος του πολύπλοκου αυτού ορεινού συμπλέγματος, που καταλαμβάνει το σύνολο της Κεντρικής Εύβοιας και περιλαμβάνει αρκετά μικρότερα βουνά, ξεπερνά τα 40 χιλιόμετρα!
Φυσικά το πιο χαρακτηριστικό τμήμα του ενδιαφέροντος αυτού ορεινού ανάγλυφου είναι ο ηφαιστειογενής κώνος στον οποίο απολήγει η ορεινή κορμοστασιά του βουνού, ορατός από κάθε σχεδόν σημείο όχι μόνο της Εύβοιας, αλλά και από τη Στερεά Ελλάδα, ακόμα και από τα νησιά του Αιγαίου.
Στα δυτικά η Δίρφυς σβήνει σχετικά ήπια με αλλεπάλληλες πτυχώσεις που ελαχιστοποιούνται προς τα παράλια του Βόρειου Ευβοϊκού. Εντελώς διαφορετικό είναι το τοπίο στα ανατολικά, όπου το βουνό βουτά απότομα στα βαθιά γαλάζια νερά του Αιγαίου, αποκαλύπτοντας μέσα από την άγρια γεωμορφολογία του πολλές υπέροχες και δημοφιλείς το καλοκαίρι παραλίες.
Μόλις λοιπόν οι συνθήκες της πανδημίας το επιτρέψουν, αξίζει να βάλετε μερικά χρήσιμα πράγματα στο σακίδιό σας και να τραβήξετε κατά Εύβοια μεριά. Η εντυπωσιακή Δίρφυς και η πολυμορφική της φύση θα είναι εκεί και θα μας περιμένουν.
Γιατί η Δίρφυς είναι μοναδική
Το μικροκλίμα της περιοχής, που έχει διαμορφωθεί από τη γειτνίαση του βουνού με το Αιγαίο πέλαγος, συμβάλλει στις συνθήκες δημιουργίας ισχυρού υετού. Ετσι, συνήθως τον χειμώνα, η κορφή της Δίρφυος ξεπροβάλλει με τη γεωμετρική σιλουέτα της χιονισμένη και ανταριασμένη και επιβάλλεται στον γύρω χώρο καθώς τα χιόνια, συχνά πυκνά, σκεπάζουν όχι μόνο το βουνό αλλά και τα γύρω χωριά. Οταν αυτά λιώνουν, απειράριθμες πηγές γεννιούνται ψηλά στις ακρώρειες σχηματίζοντας ρυάκια και ποτάμια που χύνονται είτε στο Αιγαίο πέλαγος είτε στον Βόρειο Ευβοϊκό Κόλπο. Κατά συνέπεια, η χλωρίδα του βουνού είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή, πολυποίκιλη και περιλαμβάνει δεκάδες δασικά είδη και άφθονα αγριολούλουδα.
Σε ύψος μεγαλύτερο των 600 μέτρων κυρίαρχο δασικό είδος είναι η κεφαλληνιακή ελάτη, ενώ υπάρχουν μεγάλες συστάδες από καστανιές και βελανιδιές. Στα χαμηλότερα και μέχρι τις ακτές της θάλασσας, κυρίως προς την πλευρά του Αιγαίου, θα δούμε πυκνούς θαμνότοπους της μεσογειακής μακίας.
Τόσο προς την πλευρά του Αιγαίου όσο και προς την πλευρά του Ευβοϊκού συναντάμε μερικά από τα πυκνότερα και ομορφότερα πευκοδάση της Ελλάδας που δυστυχώς πολύ συχνά το καλοκαίρι γίνονται παρανάλωμα του πυρός. Στις ακροποταμιές αναπτύσσονται δάση ολόκληρα από πλατάνια, ιτιές, σφεντάμια και λεύκες, δασικά είδη που συνοδεύουν τα τρεχούμενα νερά των μικρών ποταμών σχεδόν μέχρι το σημείο που χύνονται στη θάλασσα.
Ενα δάσος γεμάτο ζωή
Στο υπόστρωμα του δάσους, στις υγρές ρεματιές αλλά και στην ψευδοαλπική ζώνη συναντάμε την άνοιξη, αλλά και το φθινόπωρο, υπέροχα αγριολούλουδα, μερικά εκ των οποίων σπάνια και φαρμακευτικά, όπως, το αγριόσκορδο, ένα από τα πιο ωφέλιμα βρώσιμα άγρια βότανα, το δηλητηριώδες ελλέβορο, τη σιληνή την έγχρωμη, το κολχικό το φθινοπωρινό.
Επίσης υπάρχουν πολλά είδη από καμπανούλες και παιώνιες, τέσσερα διαφορετικά είδη μέντας και ρίγανης, δύο είδη τσαγιού κ.λπ. Για τον λόγο αυτό ο δραστήριος Ορειβατικός Σύλλογος Χαλκίδας, σε συνεργασία με την Εδρα Φαρμακογνωσίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, συμβάλλει στην καταγραφή των σπάνιων χλωριδικών ειδών και φαρμακευτικών φυτών της Κεντρικής Ορεινής Εύβοιας, δηλαδή της Δίρφυος.
Τα μεγάλα θηλαστικά (λύκος, αρκούδα, ζαρκάδι) έχουν εξαφανιστεί λόγω ανθρωπογενών δράσεων εδώ και πολλά χρόνια από το οικοσύστημα της Δίρφυος. Ομως στα δάση του βουνού συναντάμε αρκετούς λαγούς, ασβούς, νυφίτσες, κουνάβια, μυωξούς, σκίουρους, σκαντζόχοιρους και στα ποτάμια τη σπάνια και ακριβοθώρητη βίδρα. Οι πληθυσμοί των αγριογούρουνων έχουν επανακάμψει, μάλλον όμως πρόκειται για υβρίδια που έχουν προκύψει από τη διασταύρωση άγριων χοίρων με αυτούς των εκτροφείων, ένα φαινόμενο που δυστυχώς παρατηρείται σε όλη την Ελλάδα με αυξητική τάση.
Επίσης υπάρχει μια πλούσια ερπετοπανίδα και μια ακόμη πιο ενδιαφέρουσα ορνιθοπανίδα, που περιλαμβάνει αρκετά είδη αετών και γερακιών, κουκουβάγιες, μπούφους, χουχουριστές, γκιώνηδες και φυσικά σχεδόν όλα τα είδη μικρότερων πουλιών που ζουν στα ελληνικά βουνά.
Δυστυχώς ο ευρύτερος ορεινός όγκος της Δίρφυος έχει στοχοποιηθεί από τους λεγομένους «πράσινους» επενδυτές που σχεδιάζουν να εγκαταστήσουν σε αυτά τα πανέμορφα βουνά τις βιομηχανικές τους ανεμογεννήτριες. Αν συμβεί αυτό, τότε είναι βέβαιο πως θα χάσουμε για πάντα ένα σπάνιο οικοσύστημα.
Ο παράδεισος του φυσιολάτρη
Μερικά από τα σημαντικά χωριά που απαγκιάζουν στις δυτικές πλαγιές της Δίρφυος είναι ο γνωστός ορεινός προορισμός Στενή, ο Αγιος Αθανάσιος, η Λούτσα, τα Καμπιά. Ολοι αυτοί οι οικισμοί απέχουν με το αυτοκίνητο μόλις 90 λεπτά από την Αθήνα (περίπου 100 χιλιόμετρα) και 30 χιλιόμετρα από τη Χαλκίδα και μπορούν με την πρώτη ευκαιρία -lockdown επιτρέποντος- να χρησιμοποιηθούν ως εφαλτήριο για πολλές και ενδιαφέρουσες μονοήμερες πεζοπορικές διαδρομές.
Εδώ κυριολεκτικά θα χαθείτε στην αγκαλιά της άγριας ορεινής φύσης, θα περπατήσετε ανάμεσα σε ευθυτενή έλατα, πελώριες καστανιές, πλάι σε ακροποταμιές, θα διασχίσετε μικρές χαράδρες, θα σταθείτε σε ανεμοδαρμένα διάσελα ατενίζοντας τη διάπλατη θέα, θα πάρετε βαθιές ανάσες καθαρού βουνίσιου ζωογόνου αέρα.
Ακόμη και περιοριστικά μέτρα να μην υπάρχουν, όσο η απειλή του κορονοϊού δυναστεύει τη ζωή μας, η γνώμη μας είναι να μη συγχρωτιστείτε στις δημοφιλείς ταβέρνες της περιοχής. Δεν υπάρχει λόγος. Φροντίστε στο σακίδιό σας να έχετε μαζί με τα απαραίτητα για μια τέτοια εξόρμηση και μερικά σάντουιτς. Διαλέξτε το πιο όμορφο σημείο του δάσους, την άκρη μιας ποταμιάς ή ένα ξέφωτο ανάμεσα στις καστανιές και αφήστε τη γαλήνη της φύσης να κάνει τη δουλειά της. Μέχρι τότε ας μείνουμε ασφαλείς σχεδιάζοντας τις εξορμήσεις του μέλλοντός μας.
Πεζοπορικές διαδρομές για όλους
▶ Προς ορειβατικό καταφύγιο: Μία από τις πιο γνωστές πεζοπορικές διαδρομές που μπορούν να πραγματοποιηθούν από τη Στενή είναι αυτή προς το ορειβατικό καταφύγιο («Μιχάλης Νικολάου») που βρίσκεται στη θέση Λειρί (υψόμ. 1.120) κάτω από τον κορφή της Δίρφυος. Η κλασική ανάβαση (4,5 χλμ.) αρχινά από το γήπεδο της Στενής (περίπου 500 μέτρα στην έξοδο του χωριού προς Στρόπωνες).
Για την έναρξη του μονοπατιού και για άλλες χρήσιμες πληροφορίες θα ενημερωθείτε από τις ξύλινες ταμπέλες πάνω στον κεντρικό δρόμο. Το μονοπάτι, που κυριολεκτικά χάνεται στο δάσος, είναι ήπια ανηφορικό και η υψομετρική διαφορά που θα πρέπει να καλυφθεί είναι 650 μέτρα. Σε κάποια σημεία μάλιστα συμπορεύεται με εγκαταλειμμένους χωματόδρομους, επειδή όμως υπάρχει καλή σήμανση, δύσκολα θα μπερδευτείτε.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν δεν ολοκληρώσετε την πεζοπορία, αξίζει τον κόπο να χαλαρώσετε περπατώντας έστω και για λίγο στη θαυμάσια αυτή διαδρομή. Για να έχετε μια ιδέα, συνολικά να υπολογίζετε Στενή – καταφύγιο 2.30 ώρες σε χαρακτηρισμένο μονοπάτι βαθμού δυσκολίας 1.
▶ Φαράγγι Αγάλης: Από την Κάτω Στενή, ακολουθώντας τον δρόμο με κατεύθυνση προς το χωριό Καθενοί, στα 3,5 χλμ. συναντάτε διασταύρωση. Στρίβετε δεξιά για το χωριό Λούτσα (3 χλμ.) και συνεχίζετε για Αγιο Αθανάσιο. Λίγο πριν από τον οικισμό, δρόμος δεξιά οδηγεί προς το φαράγγι της Αγάλης. Προσπερνάτε το γήπεδο του χωριού και πατάτε χωματόδρομο. Αν δεν έχει πολλή λάσπη, μπορείτε να συνεχίσετε για 1 χλμ. ακόμη, διασχίζοντας πυκνό πευκοδάσος. Υπάρχουν ταμπέλες που θα κατατοπίσουν σχετικά όσους θέλουν να περπατήσουν τον όμορφο αυτόν τόπο.
Το μονοπάτι ξεδιπλώνεται μέσα στο φαράγγι, πλάι στο ποταμάκι και μετά από περίπου 1.30 ώρα φτάνει στην πηγή Κρατιά. Από αυτό το σημείο ξεκινούν δύο μονοπάτια. Το ένα στα δεξιά καταλήγει μετά από 4 ώρες στο καταφύγιο του ορειβατικού συλλόγου Χαλκίδας, στη θέση Λειρί, και το άλλο, πηγαίνοντας αριστερά, καταλήγει στο καταφύγιο Αγάλης (είναι κλειστό).
▶ Στενή - Ράχη Συκά - καταφύγιο: Η έναρξη της πεζοπορικής αυτής διαδρομής αρχινά 200 μέτρα πιο πάνω από το γήπεδο της Στενής. Εκεί θα δείτε το μονοπάτι (Σ2) που διατρέχει το πανέμορφο Αισθητικό Δάσος της Στενής και καταλήγει στη Ράχη Συκά μετά από 2 ώρες μέτριας δυσκολίας πεζοπορίας (βαθμός δυσκολίας 1). Στη Ράχη Συκά θα δείτε τον χωματόδρομο που οδηγεί στο ορειβατικό καταφύγιο. Λίγο ψηλότερα, θα σας κόψει κυριολεκτικά την ανάσα η θέα στο βραχώδες Ξεροβούνι, στις ανατολικές ακτές της Εύβοιας και στην απλωσιά του Αιγαίου.
Απλές βόλτες και οργανωμένες αποδράσεις
Αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται κουραστικά, επιλέξτε έναν σύντομο περίπατο στο αισθητικό δάσος της Στενής ή ακόμη καλύτερα έναν περίπατο στην όμορφη ποταμιά με το θαλερό πλατανόδασος. Αν πάλι θέλετε απλώς να απολαύσετε μια βόλτα με το αυτοκίνητο, η ομορφότερη διαδρομή είναι αυτή που οδηγεί στο χωριό Στρόπωνες και καταλήγει στο Μετόχι. Το σύνολο της πορείας πραγματοποιείται σε ασφάλτινο οδόστρωμα με άφθονες όμως στροφές και διατρέχει το πλούσιο ελατόδασος. Από αρκετά σημεία της διαδρομής η θέα προς το Αιγαίο και την κορφή Δέλφι είναι πάνω από κάθε προσδοκία.
Για να πραγματοποιήσετε πιο δύσκολες αλλά και ασφαλείς πεζοπορικές αποδράσεις μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια του υπευθύνου του καταφυγίου, Παναγιώτη Σπυριδάκη, που γνωρίζει τα μονοπάτια της περιοχής σαν την παλάμη του. Ζητήστε να συμμετάσχετε σε κάποια από τις οργανωμένες πεζοπορικές αποδράσεις που οργανώνει ειδικά για μικρά γκρουπ και ολιγομελείς ομάδες. Πληροφορίες κ. Παναγιώτης, τηλ. 6970809822.
Διαμονή στο καταφύγιο
Για διανυκτέρευση στο ορειβατικό καταφύγιο της Δίρφυος «Μιχάλης Νικολάου» θα πρέπει να έχει προηγηθεί οπωσδήποτε συνεννόηση με τον ΕΟΣ Χαλκίδας. Το καταφύγιο διαθέτει τρεις μεγάλες αίθουσες με τζάκι και στις δύο από αυτές υπάρχουν εγκαταστάσεις κουζίνας για εξυπηρέτηση διαφορετικών ομάδων. Διαθέτει 50 κρεβάτια, υπάρχουν τέσσερις τουαλέτες και δύο ντους και μπορεί να φιλοξενήσει 45 άτομα. Πληροφορίες στο τηλέφωνο 22210 - 25230.
? Κείμενο - φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης / viewsofgreece.gr
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας