Πριν από τρία χρόνια, πάντα από τις εκδόσεις Δώμα που φροντίζουν να «ακολουθούν» τους συγγραφείς τους οποίους εντάσσουν στον κατάλογό τους, κυκλοφόρησε το Αυτό είναι ευτυχία του Νάιαλ Ουίλιαμς, ένα βιβλίο που διαβάστηκε αρκετά και αγαπήθηκε ιδιαιτέρως. Προς τα τέλη της περασμένης χρονιάς ακόμα ένα βιβλίο του γεννημένου το 1958 στο Δουβλίνο συγγραφέα κυκλοφόρησε και πάλι στα ελληνικά είκοσι πέντε χρόνια μετά και αφού έμεινε για καιρό εκτός κυκλοφορίας. Ο λόγος για τα Τέσσερα ερωτικά γράμματα, το λογοτεχνικό ντεμπούτο του Ουίλιαμς, η αρχή μιας μακράς λίστας βιβλίων που έμελλε να γράψει και να τον καταξιώσουν στην απαιτητική ιρλανδική λογοτεχνία. Και τι ντεμπούτο!
Δύο παράλληλες ατομικές ιστορίες, εκείνη του Νίκολας, σε πρώτο πρόσωπο, που όταν ήταν δώδεκα χρόνων είδε τον πατέρα του να εγκαταλείπει την ασφαλή θέση του δημοσίου υπαλλήλου ισχυριζόμενος πως ο Θεός τού μίλησε και του ζήτησε να αφιερωθεί στη ζωγραφική, με τη ζωή της οικογένειάς του να ανατρέπεται ολοσχερώς· αίφνης ό,τι υπήρχε ως δεδομένο ξάφνου έγινε φτερό στον άνεμο. Και η ιστορία της Ιζαμπελ, ειπωμένη σε τρίτο πρόσωπο, που μια μέρα είδε τον αδερφό της να χάνει τη μιλιά του και να καθηλώνεται σ' ένα καροτσάκι, από το οποίο μάταια περίμεναν οι γονείς της να σηκωθεί, προσμένοντας ένα θαύμα, φορτώνοντας όλες τους τις προσδοκίες σ' εκείνην.
Σε μια αφηγηματική επιφάνεια σχεδόν τετρακοσίων σελίδων (όπου η μεταφραστική φροντίδα της Δέσποινας Κανελλοπούλου είναι καθοριστική), ο Ουίλιαμς περίτεχνα αλλά αθόρυβα καταφέρνει να διανύσει τον χρόνο και να συμπληρώσει τα κομμάτια της μεγάλης εικόνας, όπως αυτή θα εμφανιστεί στο τέλος του μυθιστορήματος. Με μια αφήγηση κλασικότροπη, συνέχεια της σπουδαίας ιρλανδικής λογοτεχνικής παράδοσης, εστιασμένη στον άνθρωπο μέσα από τους άρτια δοσμένους χαρακτήρες όχι μόνο των δύο κεντρικών, αλλά και των συμπληρωματικών προσώπων, ο συγγραφέας χαρίζει μια χορταστική αναγνωστική εμπειρία και όλα αυτά στο πρωτόλειο έργο του.
Ισορροπώντας δεξιοτεχνικά στην κόψη του συναισθηματισμού ο Ουίλιαμς αφηγείται μια συναρπαστική ιστορία, στην οποία τα πρόσωπα παλεύουν να διαβάσουν και να ερμηνεύσουν τα σημάδια, τις μεγαλύτερες ή μικρότερες ανατροπές, τα σταυροδρόμια που η ζωή τούς επιφυλάσσει. Αλλωστε κάθε ζωή ιδωμένη εκ των υστέρων δεν είναι παρά ένα κουβάρι από γεγονότα, συγκυρίες, και ξεσπάσματα, όπου κανείς δεν μπορεί να προβλέψει και να ελέγξει.
Σε μια απόφαση κάπως έξω από την επικράτεια του κλασικού, ο πρωτοπρόσωπος αφηγητής του ενός μέρους θα ενωθεί στις τελευταίες σελίδες με τον παντογνώστη αφηγητή, απόφαση τόσο καλά εκτελεσμένη και ομαλή που όχι απλώς δεν ξενίζει τον αναγνώστη, αλλά δεν γίνεται και αντιληπτή παρά μόνο κάποια στιγμή αρκετές σελίδες αργότερα. Απόφαση καθοριστική για την κατασκευή αλλά και τη συνολική λειτουργία τού Τέσσερα ερωτικά γράμματα.
Η ιρλανδική ύπαιθρος, τα απομονωμένα και αραιοκατοικημένα νησιά που τη συνθέτουν, ο ωκεανός που βρέχει τις ακτές και εν πολλοίς καθορίζει το κλίμα της αλλά και τη ροπή προς το μεταφυσικό, τους θρύλους και τις δοξασίες που συνοδεύουν εδώ και χρόνια τη ζωή στα μέρη εκείνα, όλα αυτά συντελούν και επιτείνουν την ατμοσφαιρικότητα της ιστορίας αυτής, δικαιολογώντας, γιατί και αυτό στοιχείο ταυτότητας ενός βιβλίου είναι, την επιλογή του σκοτεινού και ανησυχαστικού εξωφύλλου. Και σε μια ευτυχή συγκυρία μόλις λίγο καιρό πριν διάβασα ένα από καιρό εξαντλημένο βιβλίο, ένα μικρό αριστούργημα, την Υδάτινη χώρα του Γκράχαμ Σουίφτ. Αυτά τα δύο βιβλία κάνουν έναν όμορφο αναγνωστικό συνδυασμό μεταξύ τους.
Λογοτεχνία ίσως να είναι η τέχνη με την οποία μια ιστορία που μπορεί να συνοψίσει κανείς σε μερικές γραμμές μόλις, να απλώνεται σε δεκάδες σελίδες. Και ίσως αναγνωστική απόλαυση να είναι όταν η ανυπομονησία για το τι συνέβη τελικά παραμερίζεται για να δώσει τη θέση της στην απόλαυση της διαδρομής, στην ανάγκη για λεπτομέρειες, αναλήψεις, παρεκβάσεις και εσωτερικούς μονολόγους, όψεις και λεπτομέρειες για ανθρώπους και τοπία. Και ακόμα παραπέρα όταν το τέλος του βιβλίου αφήνει τον αναγνώστη με τη γεύση για μια περαιτέρω αναγνωστική παράταση. Και στην περίπτωση του Ουίλιαμς τα παραπάνω ισχύουν.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας