Το 1974, ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γράφει ένα άρθρο στην «Κοριέρε ντελα σέρα» με τίτλο: Τι είναι αυτό το πραξικόπημα; Ξεκινάει κάπως έτσι:
«Εγώ ξέρω.
Ξέρω τα ονόματα των υπευθύνων, εκείνου που ονομάζεται πραξικόπημα (και το οποίο στην πραγματικότητα είναι μια σειρά από πραξικοπήματα που καθιερώθηκαν σαν σύστημα ασφαλείας της εξουσίας)».
Στο κείμενο, όπου αργότερα θα μετονομαστεί σε «Μυθιστόρημα των σφαγών», ο Παζολίνι περιγράφει την αυτουργία της κυβέρνησης και του κυρίαρχου κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών (χωρίς να τους κατονομάζει) στις μεγάλες σφαγές του Μιλάνου και της Μπολόνιας, το 1969 και το 1974 αντίστοιχα. Τις βομβιστικές επιθέσεις που πυροδοτούν τη στρατηγική της έντασης.
«Εγώ ξέρω τα ονόματα αυτών που χειρίστηκαν τις δύο διαφορετικές φάσεις της έντασης.
Εγώ ξέρω τα ονόματα εκείνων, που μεταξύ της μιας λειτουργίας και της άλλης δίνουν οδηγίες και εξασφαλίζουν προστασία».
Αυτό που διαχειρίζεται στο ιστορικό αυτό κείμενο ο Παζολίνι είναι από τη μία τη γνώση των προσώπων και την κατανόηση των συμβάντων, το παρακράτος που γίνεται κράτος, τα δολοφονικά μέσα που αυτό διαχειρίζεται και από την άλλη την αδυναμία του ίδιου αλλά και του διανοουμένου να κατονομάσει τα στοιχεία αυτά. Ως διανοούμενος κατανοεί με βεβαιότητα, ως απλώς πολίτης (όπως συχνά λέει) δεν έχει αποδείξεις, άρα δεν μπορεί να κατονομάσει.
Με λίγα λόγια, ο Παζολίνι περιγράφει τα γεγονότα, το χρέος του διανοουμένου καθώς και την αδυναμία του. Μαζί όμως την ανάγκη να καταδικάσει όλη αυτή την προσπάθεια παραποίησης κάθε θεσμού. Της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της γενικότερης ηθικής.
Ας έρθουμε τώρα στα δικά μας. Μετά τις τελευταίες αποκαλύψεις για τα Τέμπη, μπορούμε να μιλήσουμε και εμείς εμφατικά: Εμείς ξέρουμε. Ξέρουμε τα ονόματα των υπευθύνων.
Μπορούμε σε προσωπικές συζητήσεις να τα κατονομάσουμε, να περιγράψουμε τι συνέβη και ακόμα πιο σημαντικό γιατί αυτό συνέβη. Να περιγράψουμε το πραξικόπημα πίσω από τα μικρά πραξικοπήματα: την ευθύνη για τη σύγκρουση, τις πράξεις συγκάλυψης, τον λόγο για το μπάζωμα του σημείου, τη στρατηγική των ΜΜΕ, τον ρόλο του παράνομου φορτίου, αυτούς που βρίσκονται πίσω από το παράνομο φορτίο, τη σχέση τους με τη συγκεκριμένη κυβέρνηση.
Εμείς ξέρουμε. Μα δεν έχουμε αποδείξεις.
Τουλάχιστον για όλα από αυτά. Αλλά οι αποδείξεις όλο και πληθαίνουν. Και σε αντίθεση με τον Παζολίνι, ο δικός μας πληθυντικός όλο και πληθαίνει.
Δύο κράτη, δύο διαφορετικές συγκυρίες. Η ίδια πολιτική και ηθική διάβρωση. Δύο παντοδύναμα κόμματα εξουσίας, με την ίδια περιφρονητική εργαλειοποίηση των θεσμών, την ίδια περιφρονητική στάση απέναντι στους πολίτες και την κοινωνία.
Και ένα κοινό συμπέρασμα: Ακόμη και αν δεν μπορούμε να φέρουμε στο φως τα ονόματα και τις αποδείξεις, ακόμα και αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε δημόσια όπως θα μιλούσαμε αν τα είχαμε, αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα μιλούμε, αυτό δεν θα σημαίνει πως δεν θα χαρακτηρίζουμε δολοφόνους τους δολοφόνους και αυτούς που εμπλέκονται σε μια ξεκάθαρη απόπειρα συγκάλυψης μιας δολοφονίας 57 συμπολιτών μας:
«Ε λοιπόν γι’ αυτό, επειδή δεν μπορώ να ονομάσω τους υπευθύνους για τις σφαγές και για τις απόπειρες πραξικοπημάτων στην Ιταλία (όχι όμως αντ’ αυτού) δεν μπορώ και να μην προφέρω το αδύνατο κατηγορώ μου εναντίον όλης της ιταλικής πολιτικής τάξης».
Ο Παζολίνι στο συγκεκριμένο άρθρο (αλλά τόσο συχνά και στις ταινίες, τα μυθιστορήματα, τα ποιήματά του) προσπαθούσε όχι να περιγράψει μια αδυναμία, αλλά να θέσει ένα ηθικό όριο, μια πολιτική επιταγή πέραν της οποίας κανείς δεν θα μπορούσε να πατήσει χωρίς ηθική και κοινωνική καταδίκη. Ακριβώς έναν χρόνο μετά βρέθηκε δολοφονημένος στην παραλία της Οστια από το ίδιο αυτό πολιτικό σύστημα.
Στη δικιά μας περίπτωση το όριο αυτό τέθηκε, όχι από ένα κείμενο αλλά από τις φωνές των εκατοντάδων χιλιάδων κόσμου στις πλατείες της Ελλάδας και όλου του πλανήτη την προηγούμενη εβδομάδα. Και δεν υπάρχει πουθενά ακτή τόσο μεγάλη ώστε να θάψει αυτές τις φωνές.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας