Ενότητα και διαφορετικότητα σε μια Γαλλία που βράζει

Τα καλά φεστιβάλ κινηματογράφου είναι καθρέφτες της κοινωνίας. Αυτό, εκτός από σχηματικό απόφθεγμα, είναι συχνά αλήθεια και για το Φεστιβάλ Κανών. Ηδη από το 1968 και σταθερά στις οκτώ δεκαετίες της ζωής του, έχει αποδείξει ότι η αποτύπωση των κοινωνικών και πολιτικών τάσεων είναι μέλημά του.

Μένει να δούμε πώς θα λειτουργήσει αυτό φέτος, στο 78ο Φεστιβάλ Κανών που διεξάγεται από τις 13 ώς και τις 24 Μαΐου, την ώρα που η Γαλλία διχάζεται και η Ευρώπη οχυρώνεται. Πάντως, ήδη από τη συνέντευξη Τύπου για την ανακοίνωση του προγράμματος, η γενική διευθύντρια, Ιρίς Κνομπλόκ, εστίασε στο πώς το Φεστιβάλ ήταν και είναι πρόμαχος της ενότητας και της διαφορετικότητας: «Σήμερα που ο κίνδυνος να υπαναχωρήσουμε προς το σκοτάδι είναι πιο μεγάλος παρά ποτέ, οφείλουμε να κρατήσουμε το πνεύμα μας ανοιχτό, κάτι που υπάρχει στο DNA του Φεστιβάλ από την ίδρυσή του», επισήμανε.

Ενας τρόπος για να συμβεί αυτό είναι να αναδειχθεί η νεότατη γενιά δημιουργών. Με περισσότερα ντεμπούτα παρά ποτέ στο πρόγραμμά του, το Φεστιβάλ επιλέγει και, για πρώτη φορά στην ιστορία του, να ανοίξει αυλαία με πρώτη ταινία, το «Leave One Day» της Γαλλίδας Αμελί Μπονάν. Περιμένοντας να ανακαλύψουμε κινηματογραφικά ταλέντα που δεν γνωρίζουμε ακόμα, σημειώνουμε τα γνώριμα πρόσωπα που ανυπομονούμε να ξανασυναντήσουμε φέτος στην Κρουαζέτ και τις ταινίες που θα τρέξουμε να δούμε.

Ζιλιέτ Μπινός. Εχει συμμετάσχει με ταινία εννέα φορές στο Φεστιβάλ Κανών, με πρώτη ακριβώς 40 χρόνια πριν, το «Rendez-vous» του Αντρέ Τεσινέ. Κέρδισε και το Βραβείο Ερμηνείας το 2010 για τον ρόλο της στο «Ακριβές αντίγραφο» του Αμπάς Κιαροστάμι. Φέτος θα είναι η grande dame του Φεστιβάλ, η πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος.

Νταρντέν x 2. Δύο φορές βραβευμένοι με τον Χρυσό Φοίνικα των Κανών, οι Βέλγοι δημιουργοί επιστρέφουν φέτος με μια ταινία που νιώθουμε ότι γυρίζει πίσω στο καλύτερο σινεμά τους. «Το σπίτι με τις νεαρές μητέρες» καταπιάνεται με ένα άσυλο για νεαρές εγκύους που χρειάζονται βοήθεια.

Τιτάνια Ζιλιά Ντικουρνό. Η Γαλλίδα σκηνοθέτις, που πριν από δύο χρόνια κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα με το «Titane», φέρνει στο Φεστιβάλ τη νέα της ταινία «Alpha», που μοιάζει να καταπιάνεται επίσης με το body horror αλλά με έναν ακόμα πιο συμβολικό τρόπο. Η έφηβη Αλφα γυρίζει από το σχολείο με ένα τατουάζ στο χέρι, ένα σύγχρονο πατριαρχικό στίγμα. Πρωταγωνιστούν η Γαλλο-Αγγλίδα Εμα Μάκι, η Γκολσιφτέ Φαραχάνι και ο Ταχάρ Ρακίμ.

Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Ναι, σ’ εσένα μιλάει. Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο θα αφήσει, για μια φορά, τους προβολείς να πέσουν πάνω του και δεν θα αποστρέψει το βλέμμα. Ο σπουδαίος, αλλά χαρακτηριστικά εσωστρεφής ηθοποιός θα βραβευτεί με τον Τιμητικό Χρυσό Φοίνικα και θα δώσει ένα πολύτιμο masterclass. Ανυπομονούμε να ακούσουμε τι θα πει για την κυβέρνηση Τραμπ, ένα από τα λίγα θέματα για τα οποία είναι λαλίστατος.

Γουές Αντερσον. Επί χρόνια πολυαγαπημένος μας σκηνοθέτης που τελευταία μοιάζει να έχει πάρει μια υπερβολικά αυτοαναφορική κατεύθυνση, έχει νέα ταινία, το «The Phoenician Scheme», οικογενειακή ιστορία και, φυσικά, θα κάνει πρεμιέρα στις Κάνες. Πρωταγωνιστές η γνώριμη «οικογένεια» του Αντερσον και νέες προσθήκες: Τομ Χανκς, Σκάρλετ Τζοχάνσον (που συμμετέχει και στο τμήμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» με ταινία δικής της σκηνοθεσίας), Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Μπενίσιο Ντελ Τόρο, Μπράιαν Κράνστον, Μάικλ Σέρα, Σαρλότ Γκενσμπούρ, Ριζ Αχμεντ και η λίστα δεν έχει τέλος.

Γιοακίμ Τρίερ. Ο καλύτερος Νορβηγός στον κόσμο. Ο Γιοακίμ Τρίερ έκανε επιτυχία παντού, αλλά και στην Ελλάδα, με την προηγούμενη ταινία του, «Ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο». Τώρα έρχεται με νέο πόνημα («Sentimental Value», «Συναισθηματική αξία») και με την ίδια, ακαταμάχητη πρωταγωνίστρια, τη Ρενάτε Ράινσβε, αυτή τη φορά δίπλα στον Στέλαν Σκάρσγκααρντ, με προς το παρόν αόριστο θέμα, την εξερεύνηση οικογενειακών αναμνήσεων και την ενωτική δύναμη της τέχνης.

Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ. Ενας Αμερικανός για το Νέο Κύμα. «Nouvelle Vague» λέγεται η νέα ταινία του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ και είναι… όνομα και πράγμα, μια και ανασκευάζει τα γυρίσματα του «Με κομμένη την ανάσα» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Αυτή είναι η δεύτερη ταινία του Λίνκλεϊτερ μέσα στην ίδια χρονιά, μετά το «Blue Moon» που έκανε πρεμιέρα στις Κάνες. Εκείνη ήταν υπέροχη, πράγμα που στατιστικά μας προδιαθέτει ότι αυτή εδώ ίσως δεν είναι.

Bono. No surrender. Ο Bono, ο frontman των U2 και αειθαλές ίνδαλμα, έχει τη δική του ταινία στο Φεστιβάλ, το «Bono: Stories of Surrender», ένα φιλμ με προσωπική, εξομολογητική διάθεση, όπου ο Ιρλανδός σταρ μοιράζεται όχι μόνο υλικό από την πρόσφατη performance του στο Beacon Theater της Νέας Υόρκης, αλλά και τις σκέψεις του για τις σχέσεις του με την οικογένειά του, τους συνεργάτες και φίλους του, την πίστη του. Και καθώς ο σκηνοθέτης Αντριου Ντόμινικ έκανε… τόσο καλή δουλειά με τον Νικ Κέιβ και τον Γουόρεν Ελις στο «This Much I Know to Be True», αυτόν επιλέγει και ο Bono για να σκηνοθετήσει την ταινία του.

Κιρίλ Σερεμπρένικοφ. Η πρόκληση. Ο Κιρίλ Σερεμπρένικοφ, ο Ρώσος σκηνοθέτης του «Πιστού», του «Πυρετού του Πετρόφ», της «Γυναίκας του Τσαϊκόφσκι», είναι πάντα προβοκάτορας, πάντα υπερβολικά σίγουρος για τον εαυτό του, πάντα θέμα συζήτησης. Φέτος έρχεται στις Κάνες με μια ταινία που, κατ’ αρχάς, δεν έχει ίχνος ρωσικών χρημάτων, είναι μια συμπαραγωγή Γαλλίας, Μεξικού, Γερμανίας, Ην. Βασιλείου και Ισπανίας. Κατά δεύτερον, ασχολείται με το ανεξάντλητο θέμα του Γιόζεφ Μένγκελε (τον ενσαρκώνει ο εξαιρετικός Γερμανός ηθοποιός Αουγκούστ Ντιλ) και συγκεκριμένα με τα μεταπολεμικά χρόνια, όταν κρυβόταν στη ζούγκλα του Αμαζονίου. Περιμένουμε να δούμε τι πολιτικές τροχιές θα καλύψει η ταινία «Η εξαφάνιση του Γιόζεφ Μένγκελε» του Σερεμπρένικοφ και πώς θα συνδεθεί με το (ρωσικό; φασιστικό; επιστημονικό;) παρόν.

Τομ Κρουζ. Ποτέ χωρίς τον Τομ. Πριν από λίγα χρόνια, ο Τομ Κρουζ είχε δώσει στο Φεστιβάλ Κανών ένα από τα πιο συναρπαστικά, ακαταμάχητα μάστερκλας στην ιστορία του θεσμού. Φέτος επιστρέφει, στο κόκκινο χαλί αυτή τη φορά, με το «Επικίνδυνη Αποστολή: Θανάσιμη Εκδίκηση Μέρος Δεύτερο», την όγδοη ταινία της σειράς «M:I» που φέρεται να είναι και η τελευταία. Γλυκό κλείσιμο για την ιστορία του Ιθαν Χαντ, λαμπερός (απο)χαιρετισμός στα κασκαντεριλίκια του Τομ Κρουζ, τουλάχιστον σ’ αυτόν τον ρόλο.