Σπάνιες γαίες

Λανθάνιο, δημήτριο, πρασεοδύμιο, νεοδύμιο, προμήθειο και σαμάριο. Μοναζίτης, τσερίτης και αλλανίτης. Ευρώπιο, γαδολίνιο και τέρβιο. Σαμαρσκίτης, δυσπρόσιο, όλμιο, ύττριο, έρβιο, θούλιο, υτέρβιο και λουτέτσιο. Γαδολινίτης, ξενότιμο, ευξενίτης και φεργκιουσονίτης. Τι είναι όλα αυτά, με τα υπέροχα, εξωτικά ονόματα;

Αυτά είναι κάποια μέταλλα και τα οξείδιά τους, τα οποία είναι γαιώδους μορφής. Γι’ αυτό ονομάστηκαν σπάνιες γαίες, όταν πρωτοανακαλύφθηκαν, λόγω της θεωρούμενης σπανιότητάς τους. Ωστόσο, δεν είναι και τόσο σπάνιες – απλώς υπάρχουν σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις, που καθιστούν την εξόρυξή τους ασύμφορη, εκτός από την Κίνα, η οποία κατέχει σχεδόν τη μισή ποσότητα σπανίων γαιών στον κόσμο και μπορεί να τις εξορύσσει και να τις επεξεργάζεται χάρη στα φτηνά μεροκάματα.

Και τι μας νοιάζουν όλα αυτά, θα ρωτήσετε. Οντως, δεν θα μας ένοιαζαν εάν ζούσαμε σε έναν κόσμο χωρίς κομπιούτερ και κινητά τηλέφωνα, χωρίς λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης και μπαταρίες υβριδικών αυτοκινήτων, χωρίς λέιζερ, φωτοβολταϊκά και τουρμπίνες ανεμογεννητριών, χωρίς ιατρικά διαγνωστικά μηχανήματα και δορυφόρους, που χρειάζονται σπάνιες γαίες για να λειτουργήσουν. Και χωρίς πυραύλους - εντάξει, χωρίς αυτούς θα μπορούσαμε μια χαρά να ζήσουμε, αλλά είναι αναμφισβήτητη η χρησιμότητα όλων των υπολοίπων στον πολιτισμό μας.

Οπότε, είναι αυτονόητο γιατί ο Τραμπ πιέζει μέχρι συνθλίψεως τον Ζελένσκι – για να βάλει χέρι στις σπάνιες γαίες της χώρας του, όπου υπάρχουν κάποια από τα σημαντικότερα κοιτάσματα σπανίων γαιών, όπως και στη Γριλανδία, κάτι που εξηγεί αυτές τις φαινομενικά πανηλίθιες αμετροεπείς δηλώσεις του δαιμονικού κλόουν γι’ αυτό το αρκτικό νησί. Ο Τραμπ, κι όχι μόνο αυτός, θέλει να απαλλαγεί από το κινέζικο νταβατζιλίκι, γιατί αυτά τα (υπερόχως ονοματισμένα) ορυκτά είναι πλέον το κύριο γεωστρατηγικό διακύβευμα. Μαζί με το νερό.

Πάντως, είναι φοβερό: η ανθρωπότητα πλέον έχει συνδέσει την ίδια την ουσία του πολιτισμού της με τον βιασμό της Γης, της Γαίας... Ολοι: καλοί και κακοί, ιμπεριαλιστές και διεθνιστές, κομουνιστές και καπιταλιστές, άδικοι και δίκαιοι, άπιστοι και θρησκευόμενοι, συμφωνούμε τουλάχιστον σε ένα πράγμα: στο ότι η Γη υπάρχει μόνο για να μας συντηρεί, ενώ ξεχνάμε πως είμαστε, πως ο Ανθρωπος είναι απλώς ένα είδος της ζωής που γέννησε ο πλανήτης, ένα ακόμα αρπακτικό κοινωνικό ζώο άπτερο και δίποδο, που όμως είχε την τύχη να αναπτύξει νοημοσύνη, κάτι που αποδείχτηκε καταστροφικό για τη Γαία.

Ας μην επεκταθούμε εδώ στο μέγεθος του ολέθρου που έχει επιφέρει η ανθρωπότητα στο υπέδαφος, το έδαφος, τις θάλασσες, την ατμόσφαιρα, ακόμα και στον περιβάλλοντα διαστημικό χώρο της Γης, πόση μόλυνση έχει παράξει, πόσα πλάσματα έχει εξαφανίσει, πόσο κακό έχει κάνει στο μοναδικό της σπίτι, γιατί άλλο δεν υπάρχει.

Σπάνιες γαίες; Σοβαρά; Τι αλαζονεία, τι αδιαφορία, τι ευήθεια, τι τυφλότητα, τι θράσος πρέπει να έχουμε, για να ονομάζουμε, με τη φαντεζί ονομασία «σπάνιες γαίες» κάποια από τα σωθικά της Γαίας... Της Μητέρας Γης, της Παμμήτορος, αυτής που γέννησε ό,τι υπάρχει, με πρώτον, ίσον μ’ αυτή, τον Ουρανό που τα πάντα καλύπτει, όπως λέει ο Ησίοδος: «Γαῖα δε τοι πρῶτον μὲν ἐγείνατο ἶσον ἑωυτῇ /Οὐρανὸν ἀστερόενθ᾽, ἵνα μιν περὶ πάντα καλύπτοι».

Η Γαία! Για την οποία, ο πολιτισμός μας (που τα κινητά του, τα κομπιούτερ, οι δορυφόροι κι οι πύραυλοί του δεν θα υπήρχαν χωρίς το δυσπρόσιο και τον ευξενίτη) δεν είναι παρά μια ενοχλητική δερματοπάθεια.