Αθήνα, 11°C
Αθήνα
Αραιές νεφώσεις
11°C
11.9° 9.0°
0 BF
91%
Θεσσαλονίκη
Ασθενείς βροχοπτώσεις
9°C
9.9° 8.2°
1 BF
92%
Πάτρα
Ελαφρές νεφώσεις
10°C
9.9° 9.4°
2 BF
86%
Ιωάννινα
Αραιές νεφώσεις
3°C
2.9° 2.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
5°C
4.9° 4.9°
4 BF
93%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
8°C
8.2° 8.2°
1 BF
87%
Κοζάνη
Ασθενής ομίχλη
4°C
4.4° 4.4°
0 BF
100%
Αγρίνιο
Σποραδικές νεφώσεις
9°C
8.9° 8.9°
1 BF
89%
Ηράκλειο
Αραιές νεφώσεις
11°C
11.1° 10.8°
2 BF
82%
Μυτιλήνη
Αραιές νεφώσεις
13°C
13.2° 12.9°
2 BF
78%
Ερμούπολη
Σποραδικές νεφώσεις
13°C
13.4° 13.4°
0 BF
88%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
12°C
11.7° 11.7°
2 BF
87%
Κεφαλονιά
Σποραδικές νεφώσεις
10°C
9.9° 9.8°
2 BF
87%
Λάρισα
Αραιές νεφώσεις
8°C
7.9° 7.9°
0 BF
100%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
11.2° 9.5°
1 BF
91%
Ρόδος
Σποραδικές νεφώσεις
16°C
16.0° 14.8°
3 BF
73%
Χαλκίδα
Αραιές νεφώσεις
10°C
9.8° 9.4°
0 BF
93%
Καβάλα
Αραιές νεφώσεις
7°C
6.6° 5.3°
3 BF
92%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
7°C
7.0° 7.0°
1 BF
89%
Καστοριά
Αραιές νεφώσεις
6°C
6.3° 6.3°
0 BF
95%
ΜΕΝΟΥ
Δευτέρα, 17 Φεβρουαρίου, 2025
agalma-sokratis
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Μικροδόσεις μιας μακρο(απο)ρύθμισης

Η κρίση που έρχεται είναι κάτι σαν «επιστροφή στο μέλλον». Είναι η κρίση που ψάχνει το σύστημα το οποίο έχει φθάσει πάλι στα όριά του.

«Κρίτων, στον Ασκληπιό χρωστάμε έναν κόκορα. Μην αμελήσετε να τον δώσετε»
Σωκράτης
(τα τελευταία του λόγια...)

Οι εικόνες παντού στη χώρα δείχνουν πλούσιους πολίτες. Ευμάρεια. Ανεση. Επιδεικτική κατανάλωση. Το εύκολο συμπέρασμα: η κοινωνία αυτή ξέρει να ζει καλά γιατί βγάζει και γιατί έχει. Και γιατί έμαθε (ως ορθόδοξη χριστιανική κοινωνία του επέκεινα) να δουλεύει για να ζει καλά άσχετα αν άλλοι λαοί (προτεσταντικής ηθικής) ζουν για να δουλεύουν.

Κάποιοι λένε ότι οι παρέες στα μαγαζιά και στα ταξίδια είναι οι ίδιες κάθε χρόνο, κάθε εποχή. Λάθος. Υπήρξε κοινωνική κινητικότητα στον τόπο που ανέβασε από τα χαμηλά των μνημονίων αρκετούς προς τα πάνω.

Και σήμερα τόσο οι δόσεις για τα ακριβά SUV και αυτές που ρύθμισαν χρέη είναι το οξυγόνο του καπιταλισμού που φθάνει και στην Ελλάδα. Ασχετα αν ο Ελληνας (νομίζει) ότι τον ξέχασαν οι τράπεζες και τα funds για τα χρωστούμενα, που στο μεταξύ τοκίζονται.

Το σκηνικό κάποιοι αδαείς το ονομάζουν επιτυχία Μητσοτάκη και Ν.Δ. Αστεία πράγματα. Η ταξική πολιτική τους σε συνδυασμό με την επιδοματική αισχρή πολιτική δεν είναι καν οικονομική πολιτική. Οι δε παροχές εν καιρώ πανδημίας ήταν πανευρωπαϊκό φαινόμενο και στην Ελλάδα συνεχίζουν να πιάνουν τόπο επειδή μεταξύ άλλων είχαμε ρυθμίσει χρέος και είχαμε πετύχει εξωπραγματικό ταμείο στα δημοσιονομικά μας, μετά από 200 χρόνια ιστορίας με χρέη και ελλείμματα.

Η ελληνική οικονομία ζει την κορύφωση του rebound μετά την κρίση χρέους. Η στροφή έγινε στα μέσα του 2018 και κορυφώνεται τώρα. Οποιος επίσης νομίζει ότι ήταν απλά επιτυχία Τσίπρα και ΣΥΡΙΖΑ πλανάται. Ματώσαμε για να γίνουν τα -30 δισ. +30 δισ. μέσα σε 9 χρόνια και φυσικά δανειστήκαμε για να αναδιαρθρώσουμε χρέος και να σώσουμε τις τράπεζες και το Δημόσιο.

Και όλα αυτά χωρίς αυτόματο πιλότο και χωρίς φυσικά το μηχανικό ελατήριο. Είναι η μικροοικονομία των δόσεων για κατανάλωση που συναντά τώρα τη ρυθμισμένη μακροοικονομία του χρέους. Πολλοί βιάζονται να φανταστούν ότι αυτό θα διαρκέσει πολύ. Μόνο που ο καπιταλισμός δεν επιτρέπει μακρά όνειρα. Ο δε νεοελληνικός -ειδικά αυτός που λατρεύεται ως δήθεν αποτελεσματικός από την τωρινή εξουσία- δεν φρόντισε για υγιή και δίκαιη μοιρασιά των ευρωπαϊκών πόρων που οσονούπω τελειώνουν.

Τα μεγάλα έργα υποδομών και τα πρότυπα projects στιλ Ελληνικού δεν σηκώνουν έτσι εύκολα μοχλούς και πολλαπλασιαστές επενδύσεων και εισοδήματος. Τα πράγματα δεν γίνονται απλά και αυτόματα όταν η χώρα ήταν προ λίγων μόλις ετών μια οικονομία μικρομεσαίων και οικογενειακών επιχειρήσεων.

Και που τώρα θέλουν οι της εξουσίας (χωρίς αντιπολίτευση) πεισματικά και ιδεολογικά να τη μεταλλάξουν, θαρρείς και γνωρίζουν τον αναίμακτο τρόπο, θαρρείς και έχουν κότσια να διατάσσουν τις τράπεζες και τις Βρυξέλλες ώστε να χρηματοδοτούν κυρίως τους μικρούς επιχειρηματίες και όχι τους φίλους και γνωστούς...

Δεν θα έχουμε όμως σύντομα το τέλος ούτε του ελληνικού ούτε του δυτικού καπιταλισμού. Εχουμε ένα ολικό reset της παγκόσμιας οικονομικής μηχανής με τους πολέμους και ζούμε μια αναδιάταξη θέσεων και ισχύος στον γεωπολιτικό παγκόσμιο χάρτη της παραγωγικής και της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Και αυτό είναι μια μοναδική «ευκαιρία» (εν μέσω και πληθωρισμού) για υποτίμηση του κόστους σε όλη την έκταση αυτής της αλυσίδας. Τα φθηνά χέρια, λόγω της ανεργίας που θα αρχίσει να αυξάνεται παντού, θα αφθονούν. Και οι χαμηλότεροι μισθοί θα έρθουν στο προσκήνιο ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία: η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα. Κάποιες χώρες ήταν ήδη «φθηνά εργοστάσια» και κάποιες έπρεπε να προσαρμοστούν ώστε να εξισορροπηθεί διεθνώς το περίφημο «περιθώριο κέρδους».

Ξέρω ότι όλα ακούγονται σαν ηχώ από μαρξιστικά και κεϊνσιανά εγχειρίδια. Σαν αντισυστημικές και αντικαπιταλιστικές δοξασίες. Το κεφάλαιο είναι ζωντανός οργανισμός ασχέτως αν πολλαπλασιάζεται και με νεκρή εργασία. Ας μην κρυβόμαστε άλλο πίσω από το δάχτυλό μας. Η κρίση που έρχεται είναι κάτι σαν «επιστροφή στο μέλλον».

Είναι η κρίση που ψάχνει το σύστημα το οποίο έχει φθάσει πάλι στα όριά του – να μην επαναλαμβανόμαστε. Ο πόλεμος καταστρέφει ζωές και κεφάλαιο μαζί. Καταστρέφει το δημόσιο σύστημα υγείας και την ιδιωτική οικονομία ταυτόχρονα ενώ λιπαίνει τα κέρδη βιομηχανίας, τεχνολογίας, τραπεζών.

Η γεμάτη από διασκεδαστές Αράχοβα μοιάζει μακριά από τη Μέση Ανατολή και η χλιδάτη το καλοκαίρι Ρόδος απέχει πολύ από πολέμους, όπως π.χ. στην Ουκρανία. Τα χρέη όμως όσων ξοδεύουν αλόγιστα στα τουριστικά αυτά θέρετρα -και ειδικά η ίδια η χώρα με το δυσβάστακτο χρέος της- δεν σβήνουν με την κατανάλωση. Δεν κρύβονται κάτω από το χαλί των ρυθμίσεων και των δόσεων όταν αρχίσουν να πέφτουν μισθοί και εισοδήματα χωρίς να φέρνεις αντίλογο στον εργοδότη που θα σου δείχνει την πτώση των κερδών (ειδικά αν μειωθεί το διαθέσιμο εισόδημα των εισερχόμενων τουριστών από άλλες χώρες).

Ο καπιταλισμός μειώνει εύκολα τις αποστάσεις καλοπέρασης - ζορίσματος όταν το χρήμα φοβηθεί να κινείται και μαζευτεί ξανά στα πορτοφόλια λίγων (υπερσυσσώρευση) επειδή θα υποχωρήσουν αποδόσεις, επιτόκια και φυσικά ο πληθωρισμός...

ΥΓ. Είναι επικίνδυνο να υπόσχεται αύξηση εισοδημάτων τα επόμενα χρόνια ο πρωθυπουργός μιας χώρας με δυσθεώρητα χρέη, αντί να κρατά το τιμόνι ταπεινά και φρόνιμα, ενώ βλέπει το παγόβουνο μπροστά του. Και το παγόβουνο καλείται διεθνής οικονομία, όχι μόνο Τουρκία...

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Μικροδόσεις μιας μακρο(απο)ρύθμισης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας