Λήθη για τα κτίσματα αλλά όχι για τη μνήμη

«Αυτός ο χώρος είναι ο τόπος όπου λειτουργούσε ο λόχος της ΕΣΑ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, το τοπικό ΕΑΤ-ΕΣΑ (Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας), ο τοπικός χώρος βασανιστηρίων και φυλάκισης των ανθρώπων που συλλάμβανε η δικτατορία.

Εχουν περάσει αγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα και αυτός ο χώρος έμεινε μέχρι το τέλος της δικτατορίας, ενώ στη συνέχεια λειτούργησε ως στρατολογικό γραφείο για πολλά χρόνια», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Μπελαβίλας, καθηγητής Πολεοδομίας και Ιστορίας της Πόλης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και δημοτικός σύμβουλος Πειραιά.

Στα κτίρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ λάμβαναν χώρα βασανισμοί κατά τη διάρκεια ανακρίσεων και, σύμφωνα με μαρτυρίες από τις στρατιωτικές δίκες, το δόγμα της ΕΣΑ ήταν: «Φίλος ή σακάτης βγαίνει όποιος έρχεται εδώ μέσα».

Στο στρατόπεδο «Παπαδογεωργή» είχε εγκατασταθεί ο 952ος Λόχος ΕΣΑ. Πρόκειται για έναν χώρο με αρκετά κτίσματα, μέσα στα οποία πολλοί κρατούμενοι βασανίστηκαν με εξαιρετικά άγριες και απάνθρωπες μεθόδους. Αναφορές στον συγκεκριμένο χώρο έγιναν κατά τη διάρκεια της δίκης των βασανιστών της χούντας στα τέλη του 1975. Ανάμεσα σε αυτούς που κατέθεσαν ήταν και ο Αλέκος Ζωγράφος, ο οποίος είχε συλληφθεί στις 21 Απριλίου του 1969.

Ο «καπετάν Λαοκράτης» του ΕΛΑΣ, όπως ήταν το ψευδώνυμο του Αλέκου Ζωγράφου, ανέφερε συγκεκριμένα στη δίκη που ακολούθησε το τι έζησε στον 952ο Λόχο ΕΣΑ: «Με διέταξαν να μείνω όρθιος. Εξαντλήθηκα όμως και έπεσα στο έδαφος.

Τότε με σήκωσαν και με πήγαν στο Πειθαρχείο, που ήταν πίσω από την κουζίνα του 952 Λόχου. Μου έβαλαν χειροπέδες στα χέρια και τις αλυσίδες από τις χειροπέδες τις πέρασαν στα κιγκλιδώματα του μοναδικού παραθύρου. Ετσι έμεινα κυριολεκτικά κρεμασμένος 15 πόντους πάνω από το έδαφος. Δεχόμουν βουρδουλιές σ’ όλο μου το σώμα…».

Λίγα χρόνια μετά την κατάρρευση της χούντας, ο χώρος λειτούργησε ως στρατολογικό γραφείο, ενώ αργότερα άστεγοι και κάθε λογής ταλαιπωρημένοι άνθρωποι βρήκαν προσωρινό ή και μακροχρόνιο κατάλυμα.