«Ανάσταση ονείρων» στον «Σταυρό του Νότου»…

Μισή χιλιάδα άνθρωποι (δυστυχώς, μόνο τόσοι χωρούσαν στον «Σταυρό του Νότου»), όλοι φίλοι του Γιώργου Μεράντζα, συν-ευρεθήκαμε σ’ αυτή τη μουσική σκηνή και, μ’ έναν τρόπο μαγικό, νιώσαμε μια πρωτόγνωρη εγγύτητα, που σου έδινε την αίσθηση πως, μεταξύ μας, γνωριζόμασταν χρόνια…

Γεννημένος στην Απειρο Χώρα, στα ύψη των Τζουμέρκων ορέων, ο Μεράντζας ανεβοκατέβαινε παιδιόθεν ρέματα και λαγκαδιές, αναζητώντας ξέφωτα! Ο μεγάλος τροβαδούρος, που για 50 ολόκληρα χρόνια υπηρετεί αταλάντευτα το ποιοτικό τραγούδι, βρέθηκε απέναντι σε συντάγματα «κιτσαρωδών», αυτών που σε αγαστή συνεργασία με το μιντιακό σινάφι, γέννησαν ποικίλα αποστήματα.

Είναι αυτοί οι ίδιοι που, χρόνια τώρα, προσπαθούν να περάσουν στο συλλογικό ασυνείδητο ότι ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, ο Λεοντής, ο Μικρούτσικος, ο Ξαρχάκος, ο Μαρκόπουλος, ο Πλέσσας, ο Μούτσης, ο Κουγιουμτζής και οι υπόλοιποι μεγάλοι συνθέτες ήταν ελαττωματικοί, γιατί δεν ήθελαν «σκατς με πάγο και κόλα» για να τεθεί σε λειτουργία το συνθετικό τους ταλέντο!

Ο Γιώργος Μεράντζας, ο (με όλη τη σημασία) σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης, είναι αλήθεια πως έφαγε πολλές κλοτσιές στην αρένα των ομότεχνών του. Ομως, δεν δείλιασε, δεν ορρώδησε, δεν συμβιβάστηκε και, μέσα από μοναχικά και δύσβατα μονοπάτια, κατάφερε, κι αυτή τη φορά, να βγει στο ξέφωτο κατανικώντας τους διάφορους τραγουδιστικούς εργολάβους, και αποδεικνύοντάς μας ότι, στη δυστοπική μας πραγματικότητα, ο Ρίτσος, ο Βάρναλης, ο Λειβαδίτης, ο Χριστοδούλου, ο Ελευθερίου, ο Καββαδίας, ο Αγγουλές, ο Αλκαίος, αλλά και οι νεότεροι, όπως ο σπουδαίος Βαγγέλης Βελώνιας, είναι φλέβες που μέσα τους κυλάει το αίμα της Ρωμιοσύνης – κι αν κόψουμε αυτές τις φλέβες, θα είμαστε θλιβεροί αυτόχειρες!

Αρνήθηκε πεισματικά τον ρόλο της καλλιτεχνικής πλαστελίνης… επιλέγοντας να πορευτεί «σαν τη δόξα μονάχος»… Προφανώς είχε επίγνωση ότι ήταν προικισμένος με γερά καλλιτεχνικά νεφρά, με αποκρυσταλλωμένες σταθερές αξίες, στοιχεία με τα οποία κατάφερε να ξορκίσει τα θεριά των διάφορων «ειδικών» περί τις επικύψεις.

Στα δεκαεπτά συναπτά έτη ενσυνείδητης αποχής, έφτυσε κατάμουτρα τα αγοραία παρακμιακά τηλεοπτικά πάνελ με τους «μαϊντανούς», τις αυλητρίδες και τη δηθενιά και προτίμησε τον μοναχισμό, ψηλά, λίγο πριν από τον ουρανό, στην ομορφιά της Στρογγούλας!

Σε αυτό τον όμορφο τόπο, ο εσωτερικός του πλούτος γονιμοποιήθηκε με το μέλλον. Από τη γονιμοποίηση αυτή βγήκε ένας άγιος μεταβολισμός και, ως διά μαγείας, η απειλή του εξοστρακισμού του μετατράπηκε σε θηρίο ευλογίας της τέχνης του!

Με ορθάνοιχτα τα μάτια και τ’ αυτιά σώματος και ψυχής, δεν έπαψε ούτε λεπτό να αφουγκράζεται και να συνομιλεί με ψαγμένους φίλους, ώσπου, από τον κρατήρα του Γιώργου Μεράντζα ξεπήδησε ξανά η δωρική φωνή του, για να ξορκίσει τα κακά πνεύματα που πλήθυναν επικίνδυνα στις γκρίζες εποχές μας…

Η γιορτή για τα 50 χρόνια καλλιτεχνικής του διαδρομής δεν ήταν μονάχα μια γιορτή της τέχνης! Ηταν ταυτόχρονα γιορτή της αγάπης και του έρωτα, γιορτή της ζωής, της διαρκούς αντίστασης και του αέναου αγώνα!

Ο Μεράντζας των 72 Νοέμβρηδων, που μόλις λίγα χρόνια πριν είχε ξορκίσει το… «σιωπητήριό του», βρέθηκε επί σκηνής παρέα με αγαπημένους φίλους και αποδείχθηκε ο αθροιστικός καταλύτης της συν-εύρεσης αυτής. Συν-αγωνιστές, συν-οδοιπόροι και συν-τροφοι, για σχεδόν τρεισήμισι ώρες καθηλώθηκαν, κι εκείνος τους κέρασε ό,τι πιο όμορφο είχε: άνοιξε το στόμα του κι αναγάλιασε το πέλαγος!

Δωρικός, αληθινός, μελωδικός, επαναστατικός όπου χρειαζόταν, συν-επήρε ολόκληρο το εκκλησίασμα, οπότε και συν-τελέστηκε κάτι το ιδανικό: πεντακόσια χείλη να σιγοτραγουδούν μαζί του ταυτόχρονα, ωσάν να ήταν δασκαλεμένα από καιρό! Η απόλυτη μαγεία!

Τα πενηντάχρονα του μεγάλου καλλιτέχνη τίμησαν με την παρουσία τους, και τραγούδησαν μαζί του, τρεις σπουδαίες φωνές: η Ελένη Τσαλιγοπούλου, ο Παντελής Θαλασσινός και η Αναστασία Χατζηαποστολίδου.

Μαγική και η ορχήστρα! Αρχής γενομένης από το φλεγόμενο τρίχορδο μπουζούκι του Μανώλη Πάππου, τoν ήχο του μεγάλου ακορντεονίστα Dasho Kurti, που δεν ήξερες πότε ήταν γελοχαχάρισμα και πότε οιμωγή, οι κιθάρες του Βασίλη Κετεντζόγλου και του Γιώργου Προδρόμου, το πιάνο και το δωδεκάχορδο λαούτο του Δημήτρη Σίντου, το βιολοντσέλο της Δέσποινας Σπανού, το κλαρίνο του Διονύση Θεοδόση, ο Θάνος Τσελέμπης στο κοντραμπάσο και ο Μιχάλης Δάρμας στα κρουστά συνέθεταν ένα καθηλωτικό μουσικό σύνολο…

Ωστόσο η βραδιά χρωματίστηκε ευχάριστα και από το απρόσμενο, αυθόρμητο χορευτικό πέταγμα μιας ιστορικής, πολυπροικισμένης, προσωπικότητας, του Δημήτρη Παπαχρήστου, ο οποίος, ακούγοντας το «Μοιρολόι» του Μίμη Πλέσσα και του Τάσου Λειβαδίτη, άνοιξε τα χέρια του ωσάν να επρόκειτο να πετάξει ψηλά στα επουράνια!

Ο αγνός αυτός αγωνιστής, η σπαράζουσα φωνή του «Εδώ Πολυτεχνείο» εκείνο τον ματωμένο Νοέμβρη, ο άνθρωπος που ουδέποτε εξαργύρωσε τους αγώνες του για τη δημοκρατία, καταχειροκροτήθηκε όχι μόνο επειδή χόρεψε, αλλά (κυρίως) γιατί ο χορός του ήταν το απόλυτο αγωνιστικό πέταγμα, θυμίζοντάς μας τον σεφέρειο λόγο και δείχνοντάς μας τον δρόμο για «να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα»!