Η Κρήτη των αντιφάσεων και των παραδόσεων

Η ορεινή Κρήτη των αντιθέσεων, το Ρέθυμνο των ντόπιων, των φοιτητών, των τουριστών, των γυναικών, ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της Αννας Στεργίου «Η κυρά του Δράκου» από τις εκδόσεις Κομνηνός.

Μικρά και μεγάλα λιμάνια, ψηλά βουνά της Κρήτης, μυρωδιές, αρώματα, έθιμα, φαγητά, κοινωνικοί αγώνες, σχολικός εκφοβισμός, γυναικεία κακοποίηση, οπλοκατοχή περιλαμβάνονται στο βιβλίο, που αποτελεί μια εθνογραφική αποτύπωση του νησιού στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Κομβικό ρόλο όμως παίζει ο φτερωτός θεός Ερωτας, ο οποίος αποδυναμώνει τα στερεότυπα που απομακρύνουν τους ανθρώπους και τους ξανακάνει παιδιά.

Η συγγραφέας-δημοσιογράφος Αννα Στεργίου, μιλώντας για τη νέα της δημιουργία, επισημαίνει ότι μέσα από μια ιστορία αγάπης δυο νέων παιδιών ξετυλίγεται η Κρήτη των αντιφάσεων και των παραδόσεων, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα γεγονότα που την καθόρισαν την περίοδο 1990-91 με την αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση του τότε υπουργού Παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου, που οδήγησαν στην έξοδό του από την κυβέρνηση. Καταγράφονται επίσης πολιτικά γεγονότα της εποχής κι έρχονται ξανά στο φως οι διαμαρτυρίες για τις εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ στα Χανιά, οι αμφιβολίες για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέσα από τον φοιτητόκοσμο αλλά και η αναγκαιότητα για πολιτική δράση.

Υπάρχει ο απόηχος από το τραγικό γεγονός της δολοφονίας του Νίκου Τεμπονέρα από στέλεχος της ΟΝΝΕΔ και της δολοφονίας των καθηγητών Βασίλη Ξανθόπουλου και Στέφανου Πνευματικού τον Νοέμβριο του 1990 από μεταπτυχιακό φοιτητή που σπούδαζε στο Ηράκλειο, ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε. Πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος είναι ένας νεαρός βοσκός που γεννήθηκε και μεγάλωσε στον ορεινό Μυλοπόταμο, ένα χωριό του Ρεθύμνου. Ενα τραυματικό γεγονός που συμβαίνει στην παιδική του ηλικία, τον απομακρύνει από τους συνομηλίκους του και τον κάνει αγρίμι για να αντέξει τα πικρόχολα σχόλια. Ο Δράκος Σαπουντζής δεν είναι πρόσφυγας ή μετανάστης αλλά ξένος πια στον τόπο του.

Ο εξοβελισμός του τον κάνει απόμακρο, τελικά απομονώνεται στο μητάτο του, μέχρι που γνωρίζει τη Χριστίνα, ένα νεαρό κορίτσι από τον Πειραιά που έρχεται να σπουδάσει στο Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο. Κοντά στη Χριστίνα ο ψηλός, γεροδεμένος άντρας θα ξανακάνει όνειρα και θα επιχειρήσει να ξανακερδίσει τη χαμένη του αυτοπεποίθηση.

Ομως, θα βρεθεί να παλεύει αντιμέτωπος με τους δικούς του δαίμονες. Η εμμονή του στην παράδοση και τα πατριαρχικά πρότυπα που προτάσσουν τη θέση της γυναίκας στην οικογένεια, θα οδηγήσουν σε σύγκρουση τον Δράκο με τη Χριστίνα. Ταυτόχρονα μια σειρά από γεγονότα θα πυροδοτήσουν μια βίαιη πορεία από τη νεότητα στην ενηλικίωση. Συναρπαστικό κι απρόσμενο είναι το τέλος του βιβλίου, που φέρνει την κάθαρση με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου.

Οι κοινωνιολογικές σπουδές της Αννας Στεργίου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης τής επέτρεψαν να αναδείξει τις πολυπολιτισμικές διαφορές, που δεν είναι ανάγκη να τις βρούμε μακριά μας αλλά δίπλα μας. Το πιο σημαντικό στοιχείο, όμως, είναι πως το βιβλίο μιλά για θέματα που μας απασχολούν και σήμερα. Αυτό είναι το τρίτο βιβλίο της για ενήλικες. Προηγήθηκαν το 2004 το βιβλίο της «Τα μάτια του φόβου» από τις εκδόσεις Λιβάνη και το 2014 το «Τάσος Χαλκιάς: το φύσημα του θεού» από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη.