Οικογένειες...

Αν κάτι έχει αφήσει τη στάμπα του, το στίγμα του, τον ίσκιο του, την ευχή και την κατάρα του πάνω στην Ελλάδα είναι αυτές οι δύο οικογένειες. Δεν είναι οι μόνες, αλλά είναι ίσως οι σημαντικότερες και οι πιο βαθιά γαντζωμένες στη νεότερη Ιστορία της χώρας. Φυσικά μιλάμε για τους Παπανδρέου και Μητσοτάκη, Ανδρέα και Κωνσταντίνο, τους προγόνους και τους απογόνους τους. Δύο άνθρωποι που έγιναν και ξαναέγιναν πρωθυπουργοί, που λατρεύτηκαν και μισήθηκαν, που λατρεύονται και κρίνονται ακόμη και τώρα μετά θάνατον και των οποίων τα έργα, σε όλα τα επίπεδα, και τις πράξεις, καθώς και τις συνέπειες αυτών, καλώς ή κακώς (ή και εντελώς κακώς), τα βιώνουμε έως σήμερα τόσο θεσμικά όσο και σε καθημερινό επίπεδο αλλά και σε ιδεολογικό.

Η Ολγα Μπακομάρου, ακόμα και από τους δημοσιογραφικούς κύκλους (που δύσκολο είναι να βγει καλή κουβέντα από δαύτους), θεωρείται πολύ καλή δημοσιογράφος. Και μάλιστα πολύ καλή στις συνεντεύξεις. Είκοσι από αυτές τις συνεντεύξεις, όχι μόνο με τους Ανδρέα Παπανδρέου και Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αλλά και με μέλη των οικογενειών τους που (φυσικά) κυριάρχησαν και (φυσικά;) ακόμα κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, συγκεντρώθηκαν σε ένα καλαίσθητο βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Αρμός. Ονομάζεται «Οικογένειες» και μιλάει ακριβώς γι’ αυτό, με τα λόγια των ίδιων ωστόσο που απαρτίζουν αυτές τις δύο οικογένειες.

Στο βιβλίο υπάρχουν οι συνεντεύξεις που η κ. Μπακομάρου πήρε εκτός από τους δύο ηγέτες και από τους Μαρίκα Μητσοτάκη, Γιώργο Παπανδρέου, Σοφία Παπανδρέου, Μαργαρίτα Παπανδρέου, Ντόρα Μπακογιάννη (ουσιαστικά το μισό βιβλίο είναι δικές της συνεντεύξεις) και κλείνει με μία συνέντευξη του πατέρα Μητσοτάκη να λέει: «Πιστεύω πως η Ντόρα θα γίνει πρωθυπουργός» (έλα όμως που τελικά, δεν! Προς ώρας τουλάχιστον...).

Είκοσι συνεντεύξεις επί σχεδόν τριάντα χρόνια (από το 1977 έως και το 2004) «κλεισμένες» μέσα σε ένα βιβλίο, που ουσιαστικά εμπεριέχει τη μεταπολιτευτική μας αλήθεια. Τουτέστιν, ένα εξαιρετικά σημαντικό αρχειακό υλικό, σχεδόν ιστορικό τεκμήριο, όχι απλώς μιας περιόδου που πέρασε, αλλά και αυτής που ζούμε και (ίσως) αυτής που θα ζήσουμε. Και μόνο το γεγονός ότι τα ίδια ακριβώς πρόσωπα πρωταγωνιστούν στην πολιτική ζωή του τόπου επί τόσες δεκαετίες λέει πολλά. Πόσο μάλλον το να διαβάσει και να μελετήσει κανείς τι έλεγαν αυτά τα πρόσωπα, που τελικά ο μόνος τρόπος να μην είναι παρόντα στην πολιτική ζωή είναι να μην είναι στη ζωή!

Ο,τι και να ψηφίζει κανείς, ό,τι κι αν πιστεύει, όπως κι αν θεωρεί ότι έχει υπάρξει ως πολίτης αυτής της χώρας, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι αν μη τι άλλο μια πολύ καλή υπενθύμιση όλων των παραπάνω: του τι ψηφίζει, τι πιστεύει και πώς έχει υπάρξει ως πολίτης. Και γι’ αυτό, μόνο ευχαριστώ μπορούμε να πούμε στη συγγραφέα του.