Oι βίδες της απεξάρτησης

Τα ζυμαρικά της «Ιθάκης» που πρόσφατα τοποθετήθηκαν στα ράφια γνωστής αλυσίδας πολυκαταστημάτων τροφίμων και συγκεκριμένα σε 20 υπερκαταστήματα Σκλαβενίτη της Βόρειας Ελλάδας, είναι το νεότερο προϊόν του Αγροκτήματος της Ιθάκης στη Σίνδο της Θεσσαλονίκης.

Ηδη από το 2017 έγινε μια πρώτη, πιλοτική παραγωγή ζυμαρικών, που διατέθηκαν στο ΚΕΘΕΑ αλλά και στο συνεταιριστικό κατάστημα «BiosCoop».

Το 2019 πραγματοποιήθηκε ένα ακόμη σημαντικό βήμα, η ποσότητα αυξήθηκε σε συνεργασία με δύο μικρά τοπικά εργαστήρια, και έγινε η συμφωνία με την αλυσίδα «Σκλαβενίτης», ώστε το ευρύ κοινό να έχει μια ευκαιρία να δοκιμάσει τα προϊόντα, που είναι πένες, βίδες, κοφτό, κριθαράκι, κουσκουσάκι και χυλοπίτες.

Ολα είναι πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα από τη Βίο Ελλάς Α.Ε. και απαιτούν ελάχιστο χρόνο βρασμού.

Τώρα ο επόμενος στόχος είναι η ολοκλήρωση της παραγωγικής διαδικασίας: ένα εργαστήριο παρασκευής ζυμαρικών, ώστε να αυξηθούν οι θέσεις μαθητείας και εξειδίκευσης αλλά και να ολοκληρωθεί ο έλεγχος της διαδικασίας των ζυμαρικών και φυσικά να διερευνηθεί η λειτουργία του Αγροκτήματος ως μορφή κοινωνικής επιχειρηματικότητας (ΚοιΣΕΝ, ΚοινΣΕπ) ώστε να μπορέσει η μονάδα να αποκτήσει την ευελιξία που έχει τόσο πολλή ανάγκη.

«Ο συνδυασμός της απεξάρτησης με τη δημιουργικότητα που μπορεί να περιέχει η παραγωγική εργασία είναι μια ανάγκη που έρχεται να διευκολύνει το δύσκολο κομμάτι της κοινωνικής ένταξης.

»Οι χρήστες και χρήστριες που επιλέγουν την απεξάρτηση κουβαλάν μαζί τους σοβαρά ελλείμματα εκπαιδευτικών τίτλων αλλά και εργασιακής εμπειρίας.

»Η μετάβαση από το περιβάλλον θεραπείας στο υπάρχον κοινωνικό πλαίσιο αναγκαστικά περνάει και μέσα από την εργασιακή τους ένταξη.

»Η κοινωνική πραγματικότητα με τα τεράστια ποσοστά ανεργίας στις ηλικίες αυτές, όταν μάλιστα πολλαπλασιάζονται από το κοινωνικό στίγμα, δημιουργούν ένα “σοκ μετάβασης” και προσαρμογής στο εχθρικό και ανταγωνιστικό κοινωνικό περιβάλλον.

»Αλλωστε, η εξάρτηση είναι συνδεμένη και με την παθητική συμπεριφορά, που αν δεν αντικατασταθεί από μια πιο δημιουργική στάση αποτελεί κίνδυνο υποτροπής.

»Οι παραγωγικές μονάδες, όπως το Αγρόκτημα, απασχολούν μέλη των κοινωνικών επανεντάξεων σε μια σχέση αμειβόμενης μαθητείας, αποτελώντας ένα ασφαλές περιβάλλον όπου μπορούν να αναπτυχθούν οι εργασιακές δεξιότητες και να γίνει πιο ομαλή η μετάβαση» εξηγεί ο οικονομολόγος, στέλεχος του ΚΕΘΕΑ, Θανάσης Τζιούμπας.

Το αγρόκτημα της «Ιθάκης» και η καλλιέργεια της αυτάρκειας

Το αγρόκτημα της «Ιθάκης» έχει την ηλικία της θεραπευτικής Κοινότητας «Ιθάκη», πλησιάζει δηλαδή την τέταρτη δεκαετία της ζωής του, εκτείνεται σε μια έκταση 130 στρεμμάτων αρδευόμενων και ένα μεσαίου μεγέθους θερμοκήπιο στη Σίνδο.

Εδώ καλλιεργούνται εποχικά κηπευτικά ενώ σε μια μεγάλη έκταση καλλιεργούνται σιτηρά. Στα μελλοντικά σχέδια του αγροκτήματος είναι η δημιουργία μιας μονάδας μεταποίησης, αλλά και η διερεύνηση των δυνατοτήτων που παρέχει το πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας.

Τα ζυμαρικά της «Ιθάκης» όπως και κάθε προϊόν που παράγεται στις παραγωγικές μονάδες της (αγρόκτημα, ξυλουργείο, κεραμική, λιθογραφείο) παίζουν κύριο ρόλο στην επανένταξη των ατόμων που έχουν απεξαρτητοποιηθεί.

«Η ένδεια σε τυπικά προσόντα (σχολικούς τίτλους και εργασιακή εμπειρία) συνδυάζεται με το κοινωνικό στίγμα του εξαρτημένου, για μια ηλικιακή ομάδα που ούτως ή άλλως είναι πρωταθλήτρια στην ανεργία.

»Η μετάβαση από το προστατευτικό περιβάλλον της θεραπείας σε εκείνο της ανταγωνιστικής αγοράς εργασίας συνεπάγεται ένα “σοκ μετάβασης”, μια κρίση που μπορεί να αποτελέσει παράγοντα υποτροπής.

»Ετσι το αγρόκτημα όπως και οι άλλες μονάδες αναπτύχθηκαν για να παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον όπου τα μέλη των κοινωνικών επανεντάξεων εξοικειώνονται με το περιβάλλον εργασίας, μέσα από αμειβόμενη σχέση μαθητείας, εκπαίδευση μέσα και δια μέσου της εργασίας», διαπιστώνει ο κ. Τζιούμπας, για να καταλήξει:

«Σε μια χώρα όπου η συζήτηση για την ανάγκη παραγωγικής ανασυγκρότησης μένει στην θεωρία και η καθημερινότητα είναι οι επιδοματικές πολιτικές και η αναπαραγωγή της κουλτούρας του “επωφελούμενου”, μια θεραπευτική κοινότητα εκπέμπει ένα μήνυμα που μπορεί να έχει ευρύτερη κοινωνική σημασία».