Εγινε προσφάτως στην Αθήνα ένα ενδιαφέρον συνέδριο για τη «ρωσική επανάσταση», στο οποίο ακούστηκε αρκετές φορές ο όρος «οκτωβριανή επανάσταση». Ο όρος αυτός έχει επιβληθεί από την κομμουνιστική ορθοδοξία και από ποικίλες μορφές της Αριστεράς. Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Κατ’ αρχάς, το πρώτο βασικό ερώτημα που τίθεται είναι τι σημαίνει επανάσταση. Ορίζοντάς τη με έναν γενικό τρόπο, και στο πλαίσιο που όρισε ο Καστοριάδης, επανάσταση είναι ο αγώνας μιας κοινωνίας να δώσει μόνη της στον εαυτό της την ελευθερία, να εγκαθιδρύσει νέους θεσμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών με βάση την ισότητα, να χαράξει μόνη της στόχους και όρια.
Ετσι τον Φεβρουάριο 1917 έγινε στη Ρωσία μια νικηφόρα επανάσταση που με τη συμμετοχή του κοινωνικού πλήθους οδήγησε στην πτώση του τσαρικού καθεστώτος και στη διάνοιξη ενός άλλου ορίζοντα, με ελευθερίες και δικαιώματα άγνωστα μέχρι τότε στη Ρωσία. Δημιουργήθηκε μια πρωτοφανής και εκπληκτική άνθηση κινήσεων και κινημάτων τόσο από τις παραδοσιακές δυνάμεις (κόμματα, συνδικάτα, αντιπροσώπους) όσο και από τη λαϊκή βάση, από τα κάτω.
Στη δεύτερη περίπτωση ανήκουν τα σοβιέτ (συμβούλια) εργατών, αγροτών, στρατιωτών, τα οποία δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά το 1905 από το ίδιο το κοινωνικό πλήθος, καθώς επίσης: σοβιέτ των εργοστασιακών επιτροπών μεγάλων ή μικρών εργοστασίων, σοβιέτ αντιπροσώπων γειτονιάς, σοβιέτ του εργατικού ελέγχου, σοβιέτ της πολιτοφυλακής. Δημιουργήθηκαν επιπλέον κινήματα νέων ή γυναικών, συνοικιακές επιτροπές, απεργιακές επιτροπές. Επίσης, ενώσεις αλληλοβοήθειας που αποτέλεσαν ένα από τα στοιχεία του συνεταιριστικού κινήματος – το οποίο δεν ήταν χαρακτηριστικό μόνο της εργατικής τάξης. Προκηρύχθηκαν δε γενικές εκλογές για Συντακτική Συνέλευση τον Νοέμβριο, μάλιστα με δικαίωμα συμμετοχής και των γυναικών, πράγμα πρωτοποριακό για την εποχή. Οι εκλογές για Συντακτική ήταν κοινό αίτημα των σοβιέτ και όλων των κομμάτων, των Μπολσεβίκων συμπεριλαμβανομένων.
Εχει ειπωθεί ότι από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Οκτώβριο 1917 η Ρωσία ήταν η πιο ελεύθερη χώρα στον κόσμο. Αυτή η κατάσταση άρχισε να ανατρέπεται και οδήγησε στην πιο ανελεύθερη χώρα του κόσμου, από τις εμμονές και τις ιδεοληψίες των Μπολσεβίκων και του Λένιν. Οι Μπολσεβίκοι το 1917 ήταν μειοψηφία. Πράγματι, στο Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ (Ιούνιος 1917) ο αριθμός των εκλεγμένων έχει ως εξής: Εσέροι 285, Μενσεβίκοι 248, Μπολσεβίκοι 105 (ή 15%), Διεθνιστές 32, Ενωτικοί 10, Τρουντόβικοι 5, Σοσιαλποπουλιστές 3, Αναρχικοί 1. Δύο σημαντικά συμπεράσματα προκύπτουν από εδώ. Πρώτον, τα πολιτικά κόμματα είχαν καταφέρει να εκμηδενίσουν την εκπροσώπηση των συνδικάτων, των κομματικά ανεξάρτητων ατόμων και του συνεταιριστικού κινήματος. Δεύτερον, οι Μπολσεβίκοι είναι οι ηττημένοι της εκλογικής αναμέτρησης.
Εν τούτοις τον Οκτώβριο 1917, δεκαοκτώ ημέρες πριν από τις προκηρυχθείσες γενικές εκλογές για τη Συντακτική, οι Μπολσεβίκοι σχεδίασαν με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής μονομερή κίνηση, «πραξικόπημα», για την κατάληψη της εξουσίας. Οταν λέω πραξικόπημα δεν εννοώ μόνο μία στιγμή, μία κίνηση, αλλά μια διαρκή πραξικοπηματική πράξη με πολλές φάσεις, πολλά συνεχή βήματα. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα, ακολούθησαν και άλλα. Μετά την κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων και την ανατροπή της Προσωρινής Κυβέρνησης (Κερένσκι), η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων υπό την πίεση κομμάτων και άλλων διενήργησε τις προγραμματισθείσες εκλογές για Συντακτική Συνέλευση (12-16 Νοεμβρίου), στις οποίες οι Μπολσεβίκοι ήταν δεύτερο κόμμα. Συγκεκριμένα έλαβαν: Εσέροι 41%, Μπολσεβίκοι 24%, Καντέτοι 5%, Μενσεβίκοι 3,3% και υπόλοιποι 26,7%.
Οι Μπολσεβίκοι όμως αντέδρασαν με σκληρά μέτρα: ανέβαλαν τη συνεδρίαση της Συντακτικής, κατήργησαν το κόμμα των Καντέ, συνέλαβαν βουλευτές και διέλυσαν με βία και πυροβολισμούς μια διαδήλωση που υποστήριζε τη Συντακτική. Αυτό ήταν το δεύτερο βήμα. Από εκεί και πέρα οι Μπολσεβίκοι και ο Λένιν αποφασίζουν και κυβερνούν αυθαιρέτως, χωρίς έλεγχο.
Προς τον σκοπό αυτό βασικό ήταν το τρίτο βήμα: η ίδρυση της πολιτικής αστυνομίας, της περιβόητης Τσεκά, στις 7(20) Δεκεμβρίου 1917, η οποία εξαρτώταν άμεσα από την κυβέρνηση των Μπολσεβίκων. Ο Λένιν είναι ο ιδρυτής της Τσεκά και της τρομοκρατίας που ακολούθησε. Επιλαμβάνεται προσωπικά ο ίδιος της οργάνωσής της στις πιο μικρές λεπτομέρειες. Η Τσεκά απέκτησε ανεξέλεγκτη και απόλυτη εξουσία, μπορούσε να κάνει έρευνα, να συλλαμβάνει, να καταδικάζει και να εκτελεί τις αποφάσεις.
Ακολούθησε το τέταρτο βήμα. Την 1η Δεκεμβρίου η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων έκλεισε την εφημερίδα των Μενσεβίκων και λίγο αργότερα όλες τις αντιπολιτευόμενες εφημερίδες. Επικρατεί πια η λογική που επικράτησε και στα φασιστικά και ναζιστικά καθεστώτα: κάθε διαφορετική άποψη ανήκει στις εχθρικές. Οι διαφωνούντες θα παραμεριστούν, θα εξουδετερωθούν, θα εξοντωθούν. Στη λογική των Μπολσεβίκων δεν υπάρχουν πια αντίπαλοι για να συζητήσουν και να διεκδικήσουν θέση με επιχειρήματα, με συλλογικές διαδικασίες και ψηφοφορίες, αλλά μόνο εχθροί. Οσοι δεν συμφωνούν μαζί τους είναι εχθροί τους. Και οι εχθροί πρέπει να νικηθούν, να εξοντωθούν.
Τον Ιανουάριο 1918 διαλύθηκε οριστικά η Συντακτική, όταν αυτή αρνήθηκε την πρόταση των Μπολσεβίκων να μην αποφασίσει και να μη νομοθετήσει, αλλά να αναθέσει την εξουσία της στο Συνέδριο των Σοβιέτ, στο οποίο οι Μπολσεβίκοι ήταν πια πλειοψηφία! Η διάλυση της Συντακτικής Συνέλευσης ήταν η θανατική ποινή της ελευθερίας και της δημοκρατίας, όπως επισήμανε το 1918 η επίσης μαρξίστρια κομμουνίστρια Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Εν συνεχεία ήλθαν τα υπόλοιπα βήματα. Οι Μπολσεβίκοι απομάκρυναν από τα σοβιέτ Εσέρους και τον Απρίλιο 1918 συνέλαβαν 600 αναρχικούς. Τον Ιούνιο επανέφεραν την ποινή του θανάτου. Εθεσαν εκτός νόμου τους Εσέρους, το μεγαλύτερο κόμμα της Ρωσίας, και έπειτα τους Μενσεβίκους, οι οποίοι φυσικά διώκονταν. Είναι η γνωστή πορεία προς τον μονοκομματισμό, τη δικτατορία του Κόμματος, την επιβολή της μοναδικής αλήθειας και του ολοκληρωτικού κράτους. Οι τελευταίες πράξεις ήταν η άγρια καταστολή και σφαγή από τον Κόκκινο Στρατό το 1921 της εξέγερσης στην Κροστάνδη, στο Ταμπόφ και του κινήματος του Μάχνο στην Ουκρανία. Τελικά, το καθεστώς που σχηματίζεται μετά τον Οκτώβριο 1917, όπως επισημαίνει η Ρόζα Λούξεμπουργκ, είναι «μια δικτατορία μιας κλίκας, μιας χούφτας πολιτικών, δηλαδή μια δικτατορία με την αστική έννοια και με την έννοια της ιακωβίνικης κυριαρχίας».
Ο Λένιν και οι Μπολσεβίκοι εξαφάνισαν κάθε μορφή άμεσης δημοκρατίας που είχε αρχίσει να συγκροτείται στα ποικίλα σοβιέτ. Επιπλέον κατήργησαν κάθε μορφή ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών που είχαν αρχίσει να κατακτώνται. Αυτό το καθεστώς παρέλαβε ο Στάλιν και το «τελειοποίησε».
Συνεπώς, τον Οκτώβριο 1917 δεν έγινε καμία επανάσταση, αλλά μια μονομερής κίνηση των Μπολσεβίκων για την κατάληψη της εξουσίας, ένα πραξικόπημα με πολλές φάσεις, που ανέτρεψε τη δημοκρατική επαναστατική πορεία η οποία είχε ξεκινήσει τον Φεβρουάριο 1917. Αυτό το είχε ήδη γράψει κατηγορηματικά ο Καστοριάδης από τη δεκαετία του 1960. Ο υπέρμαχος των Συμβουλίων, Αντον Πάνεκουκ, το 1927 δήλωνε με θλίψη πως «από το 1918 μέχρι σήμερα κάθε κεφάλαιο της ευρωπαϊκής ιστορίας μπορεί να τιτλοφορείται: Η ήττα της επανάστασης».
*Δρ Φιλοσοφίας, συγγραφέας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας