Η παρέμβαση και η ασπίδα προστασίας όλων των δημοσιογραφικών ενώσεων σε κάθε δημοσιογράφο που βρίσκεται στο στόχαστρο της φάμπρικας καταχρηστικών αγωγών με στόχο τη φίμωσή του θεωρείται επιβεβλημένη. Επιπλέον, απαιτείται νομοθετική προστασία από την Ε.Ε. για δημοσιογράφους χωρών όπως η Ελλάδα, η οποία έχει καταδικαστεί από το Ευρωκοινοβούλιο για τις «γκρίζες ζώνες» στο κράτος δικαίου και στην ελευθερία του Τύπου
Η αποκάλυψη της αλήθειας δεν άρεσε ποτέ στις εξουσίες. Ανατρέχοντας την Ιστορία θα διαπιστώσει κανείς ότι ταυτόχρονα με την εμφάνιση του Τύπου αναπτύχθηκαν μηχανισμοί ελέγχου και χειραγώγησης της ενημέρωσης. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η λογοκρισία στην ενημέρωση ήταν «δίδυμη αδερφή» του Γουτεμβέργιου. Παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια, όμως, η δημοσιογραφία έχει στο «βιογραφικό» της πλήθος σπουδαίων και λαμπρών στιγμών, τόσο σημαντικών, που μπορούμε να πούμε ότι άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας.
Σε κάθε περίπτωση, η ελευθεροτυπία και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα και αποτελούν βασικούς πυλώνες της δημοκρατίας σε όλες τις δυτικές, τουλάχιστον, κοινωνίες. Κεκτημένα που κατακτήθηκαν με αγώνες και αίμα, σήμερα στην πράξη φαίνεται πλέον να μην έχουν εφαρμογή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Τζούλιαν Ασάνζ που πλήρωσε με 15ετή φυλάκιση και διωγμούς τις αποκαλύψεις των Wikileaks.
Η ενημέρωση αλλάζει συνεχώς προς το χειρότερο. Δείτε το παράδειγμα της Ελλάδας που είναι ουραγός στην Ευρώπη στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου. Δείτε τις καταγγελίες για τα μεγάλα ξένα ΜΜΕ και τον ύποπτο ρόλο που διαδραμάτισαν στο Μεσανατολικό και τον πόλεμο στη Γάζα. Δείτε τον ορυμαγδό των fake news που κατακλύζουν -υποτίθεται αξιόπιστα- ΜΜΕ.
Η ενημέρωση διέρχεται ίσως τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της. Η υπερσυγκέντρωση των ΜΜΕ στα χέρια ολιγαρχών, η εξάρτηση από συμφέροντα, η διαπλοκή με τις κυβερνήσεις και οι υπόγειες σχέσεις δημοσιογράφων με την εξουσία έχουν διαβρώσει βαθιά το συγκριτικό πλεονέκτημα της ενημέρωσης που είναι η αξιοπιστία της. Η ενημέρωση έχει δεχτεί συντριπτικό πλήγμα στον πυρήνα της καθώς έχει καταστεί αναξιόπιστη.
Στο δυστοπικό αυτό περιβάλλον για την ενημέρωση, η ανεξάρτητη, η ερευνητική δημοσιογραφία δεν αποτελεί απλώς εναλλακτική πηγή πληροφόρησης, αλλά αναγκαιότητα. Η αντικειμενική, η αξιόπιστη, η απαλλαγμένη από πολιτικοοικονομικές εξαρτήσεις ενημέρωση αποτελεί πλέον αναγκαιότητα. Αλλά και υποχρέωση. Είναι υποχρέωση ημών των δημοσιογράφων να αποκαλύψουμε την αλήθεια και να ενημερώσουμε τους πολίτες. Ας μην ξεχνάμε τα αυτονόητα: Ακρογωνιαίος λίθος των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι η ελευθερία του Τύπου. Είναι υπόθεση δημοκρατίας!
Δημιουργείται, συνεπώς, ένα «ευνοϊκό» περιβάλλον για την ανεξάρτητη ερευνητική δημοσιογραφία καθώς οι κοινωνίες αναζητούν έγκυρη και αξιόπιστη ενημέρωση περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Από την άλλη, η αποκάλυψη της αλήθειας ενεργοποιεί μηχανισμούς διώξεων, εκβιασμών, παρακολουθήσεων και της τελευταίας «μόδας» εκφοβισμού και φίμωσης των δημοσιογράφων, των SLAPPs (Strategic Lawsuit Against Public Participation).
Η παρέμβαση και η ασπίδα προστασίας όλων των δημοσιογραφικών ενώσεων σε κάθε δημοσιογράφο που βρίσκεται στο στόχαστρο της φάμπρικας καταχρηστικών αγωγών με στόχο τη φίμωσή του θεωρείται επιβεβλημένη. Επιπλέον, απαιτείται νομοθετική προστασία από την Ε.Ε. για δημοσιογράφους χωρών όπως η Ελλάδα η οποία έχει καταδικαστεί από το Ευρωκοινοβούλιο για τις «γκρίζες ζώνες» στο κράτος δικαίου και στην ελευθερία του Τύπου.
Σκληρός ο αγώνας και πολλές φορές άνισος. Για να μην είμαστε όμως άδικοι με τους δημοσιογράφους γενικότερα, θα θυμηθώ τα λόγια ενός συναδέλφου της παλαιάς σχολής ο οποίος κάθε φορά που κάποιος δημοσιογράφος δεχόταν επίθεση ή γινόταν δέκτης απαξιωτικών συμπεριφορών έλεγε χαρακτηριστικά: «Αν δεν υπήρχαν οι δημοσιογράφοι, αυτοί που τώρα τους κατηγορούν δεν θα ήξεραν ούτε τι μέρα είναι»...
ΥΓ. Ευχές στην «Εφ.Συν.» για τα 12 κεράκια. Πάντα ψηλά τη σημαία της ενημέρωσης.
Δημήτρης Παπαθανασίου
🔴 Στο πλαίσιο του αφιερώματός μας σε ελληνικές και ευρωπαϊκές ομάδες ανεξάρτητης, ερευνητικής ενημέρωσης, που φιλοξενούμε σήμερα στο ένθετό μας, απευθυνθήκαμε και στους Data Journalists, οι οποίοι πρόθυμα ανταποκρίθηκαν. Η απάντησή τους στο ερώτημα «Πιστεύετε ότι η ανεξάρτητη, ερευνητική δημοσιογραφία μπορεί να κατακτήσει ένα περιβάλλον χωρίς διωγμούς, εκβιασμούς, παρακολουθήσεις δημοσιογράφων, SLAPPs και αυτολογοκρισία;» εκ παραδρομής δεν μπήκε στο ένθετο. Ζητούμε συγγνώμη από τους αξιόλογους συναδέλφους για την αβλεψία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας