Το δύσκολο παζλ της αλλαγής εξουσίας στη Συρία

Η μετάβαση της εξουσίας με τον πιο ομαλό και ειρηνικό τρόπο βρίσκεται στο επίκεντρο της επόμενης ημέρας για την πολύπαθη Συρία, η οποία μετά τη πτώση του Άσαντ, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σειρά προκλήσεων. 

Προς το παρόν φαίνεται πως όλες οι πλευρές επιχειρούν να δείξουν σύνεση και διάθεση για εποικοδομητικό διάλογο με στόχο την ομαλότητα και την άμεση ολοκλήρωση της διάδοχης κατάστασης στη χώρα.

Χαιρετίζει τη βούληση του λαού το συριακό κοινοβούλιο

Το συριακό κοινοβούλιο ανακοίνωσε σήμερα ότι σέβεται τη βούληση του λαού να οικοδομήσει «μια νέα Συρία», χαιρετίζοντας ως «ιστορική ημέρα» την επομένη της κατάληψης της Δαμασκού από τους αντάρτες και τη διαφυγή του Μπασάρ αλ Άσαντ.

«Η 8η Δεκεμβρίου είναι μια ιστορική μέρα στη ζωή όλων των Σύρων. Υποστηρίζουμε την επιθυμία του λαού να οικοδομήσει μια νέα Συρία εστιασμένη σε ένα καλύτερο μέλλον, που θα διέπεται από νόμους και δικαιοσύνη», τόνισε το κοινοβούλιο σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Sana, το λογότυπο του οποίου στο Telegram εμφανίζει πλέον τα τρία αστέρια της σημαίας των ανταρτών.

Ο ηγέτης των Σύρων ανταρτών, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζαουλάνι, συναντήθηκε σήμερα με τον πρώην πρωθυπουργό της Συρίας, τον Μοχάμεντ αλ Τζαλάλι με θέμα τον «συντονισμό για την μετάβαση της εξουσίας», ανακοίνωσαν οι αντάρτες, μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Ο αλ-Τζαουλάνι, ο οποίος χρησιμοποιεί πλέον το πραγματικό του όνομα, Άχμεντ αλ Σάρα, συνομίλησε με τον Τζαλάλι «για να συντονίσει τη μεταβίβαση εξουσίας, διασφαλίζοντας την παροχή υπηρεσιών» στον συριακό πληθυσμό, ανέφεραν οι αντάρτες σε ανακοίνωσή τους.

Την Κυριακή, ο Άμπού Μοχάμεντ αλ-Τζαουλάνι, ο οποίος ηγήθηκε της αντάρτικης επίθεσης, δήλωσε ότι ο αλ-Τζαλάλι θα παρέμενε στη Δαμασκό για να ηγηθεί μιας μεταβατικής κυβέρνησης τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, τώρα έχει δηλώσει ότι θα παραδώσει την εξουσία.

Δόθηκε αμνηστία στα στελέχη του συριακού στρατού

Οι Σύροι τζιχαντιστές χορήγησαν αμνηστία σε όλο το στρατιωτικό προσωπικό που κατατάχθηκε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του ανατραπέντος προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ανακοίνωσαν σήμερα οι αντάρτες στο κανάλι τους στο Telegram.

Η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) προέτρεψε νωρίτερα τους Σύρους αντάρτες να συμπεριφερθούν ανθρώπινα στους πρώην αξιωματούχους, τους πιστούς και τους στρατιώτες της έκπτωτης κυβέρνησης του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ-'Ασαντ.

«Οι ένοπλες ομάδες της αντιπολίτευσης πρέπει να στείλουν ένα ισχυρό και κατηγορηματικό μήνυμα στις φατρίες και στους μαχητές, λέγοντας ότι οι παράνομες επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών που στοχοθετούν πρόσωπα λόγω των φερόμενων σχέσεών τους με την πρώην κυβέρνηση, δεν θα γίνουν ανεκτές», δήλωσε η Λάμα Φακίχ, διευθύντρια για τη Μέση Ανατολή στο HRW.

«Πρέπει να δεσμευτούν ότι θα εγγυηθούν ανθρώπινη μεταχείριση για όλους, και για τους πρώην αξιωματούχους, τους στρατιώτες και τους μαχητές που συνδέονται με την πρώην κυβέρνηση, καθώς και τους πιστούς σε αυτήν», πρόσθεσε.

Η ασφάλεια της χώρας η μεγαλύτερη ανησυχία

«Κάθε πλευρά της αντιπολίτευσης θέλει να έχει μερίδιο στη νέα Συρία», αναφέρει σε ανάλυσή του το Al Jazeera.

Η ασφάλεια είναι μια από τις κύριες ανησυχίες που απασχολούν την Συρία μετά από 54 χρόνια δικτατορίας, ενώ είναι ακόμα αβέβαιο το πως θα χαραχθεί η επόμενη μέρα.

Η HTS είναι η κύρια και κυρίαρχη δύναμη στρατιωτικά και οι μαχητές της ελέγχουν όλα τα κρατικά κτίρια, τις εγκαταστάσεις και τις στρατηγικές τοποθεσίες στην πρωτεύουσα. Οι μαχητές τους είναι παντού στους δρόμους. Ωστόσο, η κύρια ανησυχία είναι ότι η αντιπολίτευση είναι εξαιρετικά κατακερματισμένη και κάθε τμήμα της αντιπολίτευσης θέλει να έχει μερίδιο, να είναι μέτοχος στη νέα Συρία, μεταδίδει το Al Jazeera.

Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Συρία την επόμενη μέρα είναι το αν η εξουσία θα μοιραστεί μεταξύ των αντιπολιτευόμενων ομάδων, αν η νέα διοίκηση θα είναι συμπεριληπτική και αν όλα τα τμήματα της κοινωνίας και της πολιτικής σφαίρας στη χώρα θα έχουν θέση γύρω από το τραπέζι.

Η ΕΕ επιζητά ειρηνική και συντεταγμένη μετάβαση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε σήμερα έκκληση για μια "ειρηνική και συντεταγμένη μετάβαση" στη Συρία, την επομένη της ανατροπής του Μπασάρ αλ Άσαντ από την τζιχαντιστική οργάνωση HTS, με την οποία η ΕΕ λέει ότι δεν βρίσκεται, προς το παρόν, σε επαφή.

«Είναι επιτακτική ανάγκη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δεσμευθούν σε έναν περιεκτικό διάλογο υπό τη διεύθυνση και τον έλεγχο των Σύρων, σε όλα τα κρίσιμα θέματα προκειμένου να διασφαλιστεί μια συντεταγμένη, ειρηνική μετάβαση» που θα περιλαμβάνει όλες τις κοινότητες της χώρας, ανέφερε σε μια ανακοίνωση εξ ονόματος των «27» η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν βρίσκεται, σε αυτό το στάδιο, σε επαφή με την HTS ή με τους ηγέτες της», υπογράμμισε από την πλευρά του εκπρόσωπος της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ, ο Ανουάρ Ελ Ανούνι.

Η πτώση του «εγκληματικού καθεστώτος του Άσαντ είναι μια ιστορική στιγμή για τον συριακό λαό», ανέφερε η κ. Κάλας στην ανακοίνωσή της.

Όμως, πρόσθεσε επίσης, «είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και να γίνουν σεβαστές η κυριαρχία, η ανεξαρτησία, οι κρατικοί θεσμοί της και να απορριφθεί οποιαδήποτε μορφή εξτρεμισμού».

Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για ένα «λιβυκό» σενάριο στη Συρία, με μια επιστροφή του χάους και του εμφυλίου πολέμου, που θα προκαλούσε μια νέα μεταναστευτική κρίση.

Δεν έχουν προς το παρόν, σύμφωνα με τον Ανουάρ Ελ Ανούνι, ξεκινήσει κανένα διάλογο με τη ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), περιλαμβανομένου του ηγέτη της Αμπού Μοχάμαντ αλ-Τζολάνι, που ανέτρεψε τον Μπασάρ αλ Άσαντ έπειτα από αστραπιαία επίθεση που προκάλεσε έκπληξη στη διεθνή κοινότητα.

Η οργάνωση αυτή και ο ηγέτης της τελούν υπό ευρωπαϊκές κυρώσεις, σύμφωνα με εκείνες που αποφασίστηκαν από τον ΟΗΕ, που προβλέπουν δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγορεύουν τη χορήγηση χρηματοπιστωτικής ή οικονομικής βοήθειας στην οργάνωση αυτή, υπενθύμισε σήμερα ο εκπρόσωπος της ΕΕ.

Όμως «καθώς η HTS αναλαμβάνει περισσότερες ευθύνες, θα χρειαστεί να αξιολογήσουμε όχι μόνο τις δηλώσεις αλλά και τις πράξεις της», είπε.

Η HTS είναι το πρώην συριακό παρακλάδι της Αλ Κάιντα που διέρρηξε τις σχέσεις με τον τζιχαντισμό, χωρίς πραγματικά να πείθει τις δυτικές κυβερνήσεις.

«Μιλάμε πάντα για μια οργάνωση που θεωρείτο τρομοκρατική οργάνωση, αυτό σημαίνει ως εκ τούτου πως πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση και αν οι μειονότητες θα ληφθούν πραγματικά υπόψη και αν θα υπάρξει πραγματικά μια διαδικασία συμπερίληψης στη διάρκεια της μετάβασης η οποία θα οδηγήσει τελικά σε ένα δημοκρατικό κράτος», εξήγησε ο Ανουάρ Ελ Ανούνι.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με ενδεχόμενες συνέπειες για την ΕΕ από την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ, κυρίως σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές ροές, εκτίμησε πως είναι πολύ νωρίς για εξαγωγή συμπερασμάτων με αφετηρία μία κατάσταση που είναι ακόμη "πολύ ευμετάβλητη" επί του εδάφους.

«Είμαστε πεπεισμένοι πως η πλειονότητα των Σύρων της διασποράς ονειρεύονται να επιστρέψουν στη χώρα τους, η κατάσταση είναι ως εκ τούτου εκείνη μιας μεγάλης ελπίδας, αλλά και μιας μεγάλης αβεβαιότητας», υπογράμμισε.