Με το σταγονόμετρο η βοήθεια στη Γάζα που επιτρέπει το Ισραήλ

Χωρίς τέλος είναι ο καθημερινός εφιάλτης για τους εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους Παλαιστινίους που βρίσκονται στην πολύπαθη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις, περισσότερο από ένα εκατομμύριο άνθρωποι δεν θα έχουν αρκετό φαγητό αυτόν τον μήνα, καθώς φορτηγά φορτωμένα με φρέσκα λαχανικά ή κρέας, περιμένουν να διασχίσουν ισραηλινά σημεία ελέγχου. Την ίδια στιγμή, χιλιάδες πακέτα βοήθειας με άλλα τρόφιμα και ιατρικές προμήθειες (ακόμη και οδοντόβουρτσες και σαμπουάν) παραμένουν κολλημένα σε φορτηγά που δεν μπορούν να εισέλθουν στον θύλακα από την Αίγυπτο.

«Υπολογίζουμε ότι πάνω από ένα εκατομμύριο κάτοικοι της Γάζας θα μείνουν χωρίς φαγητό τον Σεπτέμβριο», δήλωσε ο Σαμ Ρόουζ, ανώτερος αξιωματούχος της υπηρεσίας αρωγής του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους (UNRWA). «Περισσότερα από τα μισά φάρμακα στα κέντρα υγείας εξαντλούνται, όπως και το χλώριο για τον καθαρισμό του νερού και άλλες βασικές προμήθειες».

Πρόσθεσε ότι η UNRWA είχε καταφύγει στην προσπάθεια εισαγωγής μεμονωμένων ειδών, όπως είναι το σαπούνι. «Πιστεύουμε ότι εξυπηρετούμαστε καλύτερα φέρνοντας πλάκες σαπουνιού παρά προσπαθώντας για οτιδήποτε πιο περίπλοκο», είπε. «Αυτό δείχνει πόσο απελπιστική έχει γίνει η κατάσταση – έχουμε περιοριστεί στο να στοχεύουμε στο απόλυτο ελάχιστο για τη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής», πρόσθεσε, κάνοντας λόγο για φρικτή κατάσταση και αυξανόμενο κίνδυνο μολυσματικών ασθενειών. «Υπάρχει τόσο μικρή βοήθεια που δεν μπορούμε να καλύψουμε τις βασικές ανάγκες», υπογράμμισε επίσης.

Ο Amed Khan, ιδρυτής της οργάνωσης «Elpida Home» (που ιδρύθηκε το 2016 στη Θεσσαλονίκη) επισήμανε ότι η ομάδα του προσπάθησε ανεπιτυχώς να φέρει ιατρικές προμήθειες στην περιοχή για αρκετούς μήνες. Το ποσό της βοήθειας που εισέρχεται, τόνισε «είναι το απολύτως ελάχιστο που απαιτείται για να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν αμέσως από την πείνα. Θα μπορούσαν να πεθάνουν σε τρία χρόνια από τώρα από παρατεταμένο υποσιτισμό, αλλά αυτή είναι η ελάχιστη ποσότητα φορτηγών που χρειάζονται για να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν αμέσως και ότι θα αποφευχθεί η διεθνής οργή».

Ο Khan αναφέρθηκε στα στοιχεία του ΟΗΕ που έδειξαν σοβαρή έλλειψη βοήθειας στους τελευταίους τέσσερις μήνες, δηλαδή από τότε που οι ισραηλινές δυνάμεις ανέλαβαν τον έλεγχο του σημείου διέλευσης της πόλης Ράφα. Τον Ιούλιο, κατά μέσο όρο 100 φορτηγά εισέρχονταν κάθε μέρα, κυρίως μέσω της νότιας διάβασης Kerem Shalom. Αυτός ο αριθμός μειώθηκε κατά το ήμισυ τον Αύγουστο, ενώ μόλις 147 φορτηγά έχουν εισέλθει μέχρι στιγμής τον Σεπτέμβριο, αν και ο οργανισμός πρόσθεσε ότι ενδέχεται να υπάρχουν κενά στις αναφορές λόγω των κινδύνων από το προσωπικό που παρακολουθεί την είσοδο βοήθειας στα σημεία διέλευσης.

«Χιλιάδες φορτηγά έχουν κολλήσει στην Αίγυπτο», τόνισε από την πλευρά του ο Ρόουζ. 

Μέσα στη Λωρίδα, η διανομή της βοήθειας περιπλέκεται από την έλλειψη καυσίμων, τους ισραηλινούς στρατιωτικούς δρόμους και τα σημεία ελέγχου. Είναι επίσης εξαιρετικά επικίνδυνη η τροφοδοσία: 280 εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι περισσότεροι απασχολούμενοι στην UNRWA , σκοτώθηκαν στη Γάζα σε 11 μήνες μαχών, σύμφωνα με το γραφείο ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Ocha.

Έκθεση που δημοσιεύθηκε στα τέλη Αυγούστου από δεκάδες ΜΚΟ (συμπεριλαμβανομένων των Mercy Corps, Oxfam και Anera), ανέφερε ότι μεταξύ των πιο «σημαντικών εμποδίων» ήταν οι καθυστερήσεις που επέβαλαν οι ισραηλινές αρχές στην έγκριση φορτίων για την είσοδο στη Γάζα.

Η έκθεση έκανε λόγο για τόνους βοήθειας -συμπεριλαμβανομένων βρεφικών πανών, ρούχων και πακέτων τροφίμων- στην Αίγυπτο, που δεν μπορούσαν να εισέλθουν στη Γάζα από τότε που οι ισραηλινές δυνάμεις κατέλαβαν το συνοριακό πέρασμα της Ράφα, τον περασμένο Μάιο. Η δυνατότητα των φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας να εισέλθουν στη Γάζα «είναι στην αυθαίρετη διακριτική ευχέρεια των ισραηλινών δυνάμεων», ανέφερε η έκθεση, προσθέτοντας ότι συχνά, το πολύ σε 15 φορτηγά επιτρέπεται η πρόσβαση κάθε εβδομάδα.

Οργανώσεις όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, επισημαίνουν ότι 4.000 συσκευασίες που περιέχουν είδη υγιεινής (όπως σαπούνι και οδοντόβουρτσες) έχουν αποκλειστεί από τις ισραηλινές αρχές εδώ και τρεις μήνες. Η Mercy Corps είπε ότι τους πήρε τέσσερις μήνες για να παραδώσουν 1.000 πακέτα τροφίμων και 1.000 πακέτα προϊόντων υγιεινής στη βόρεια Γάζα, αφού οι ισραηλινές αρχές εισήγαγαν νέες τελωνειακές απαιτήσεις.

Σημειώνεται ότι τον Αύγουστο είχε προκαλέσει διεθνή οργή το σχόλιο του υπουργού Οικονομικών του Ισραήλ, Μπεζαλέλ Σμότριτς, ο ο οποίος δήλωσε με κυνικό τρόπο ότι «κανείς στον κόσμο δεν θα μας επιτρέψει να επιβάλλουμε λιμοκτονία σε δύο εκατομμύρια ανθρώπους, παρόλο που μπορεί να είναι δικαιολογημένο και ηθικό για να απελευθερωθούν οι όμηροι».

Σε ελεύθερη πτώση η παλαιστινιακή οικονομία

Η παλαιστινιακή οικονομία βρίσκεται σε «ελεύθερη πτώση», αναφέρει έκθεση του Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD). «Η έκθεση καλεί τη διεθνή κοινότητα να σταματήσει αυτή την οικονομική ελεύθερη πτώση, να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση και να θέσει τις βάσεις για διαρκή ειρήνη και ανάπτυξη», δήλωσε ο Πέδρο Μανουέλ Μορένο, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του οργανισμού.

Αυτό θα περιλαμβάνει ένα «συνολικό σχέδιο ανάκαμψης» για τις παλαιστινιακές περιοχές, περισσότερη διεθνή βοήθεια, την άρση του αποκλεισμού του Ισραήλ στη Γάζα και την απελευθέρωση των εσόδων και των κεφαλαίων για τους Παλαιστινίους που κρατά το Ισραήλ, είπε ο αξιωματούχος.

Η οικονομία της Γάζας ήταν αδύναμη ακόμη και πριν από τον πόλεμο, όταν η ανεργία ήταν κοντά στο 50%, αλλά ο πόλεμος την έχει σχεδόν ακινητοποιήσει, με τον ΟΗΕ να εκτιμά ότι περίπου το 90% του πληθυσμού της περιοχής έχει εκτοπιστεί, πολλοί ζουν σε άθλιες σκηνές στρατόπεδα και εξαρτώνται από τη διεθνή βοήθεια.

Ο πόλεμος έχει επίσης πλήξει τη Δυτική Όχθη. Μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ ανακάλεσε αμέσως τις άδειες εργασίας που επέτρεπαν σε περίπου 150.000 Παλαιστίνιους να εργαστούν εντός του Ισραήλ, στερώντας τους μια βασική πηγή εισοδήματος. 

Ωστόσο, καθώς οι συγκρούσεις και η βία συνεχίζονται, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι κάποιο σχέδιο ανάκαμψης θα ξεκινήσει σύντομα.

Η οικονομική παραγωγή στη Γάζα έπεσε σε λίγο πάνω από 221 εκατομμύρια δολάρια μέσα σε εξάμηνο (συμπεριλαμβανομένου του τελευταίου τριμήνου του 2023 και του πρώτου τριμήνου του 2024) ή περίπου στο 16% σε σύγκριση με το ίδιο εξάμηνο την περίοδο 2022-2023, όταν η παραγωγή ήταν λίγο πάνω από 1,34 δισεκατομμύρια δολάρια.

Έχουν χαθεί περισσότερες από 300.000 θέσεις εργασίας στη Δυτική Όχθη (όπου ζουν περίπου 3 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι), οδηγώντας τα ποσοστά ανεργίας στο 32%, ενώ ήταν λιγότερο από 13% πριν από τη σύγκρουση.

Στις αρχές του τρέχοντος έτους, έως και το 96% των γεωργικών περιουσιακών στοιχείων της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, των οπωρώνων, των μηχανημάτων και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, είχαν «αποδεκατιστεί», ανέφερε η UNCTAD.

Πάνω από το 80% των επιχειρήσεων υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν και η ζημιά συνεχίζει να επιδεινώνεται, ανέφερε επίσης η διεθνής οργάνωση.