Κηδεύουν τον Χανίγια και σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις

Σε κλίμα πένθους, αλλά και οργής πραγματοποιείται η επίσημη τελετή της κηδείας του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, ο οποίος σκοτώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης στην ιρανική πρωτεύουσα, σε πλήγμα αποδιδόμενο στο Ισραήλ.

Χιλιάδες κόσμου - αρκετοί κρατούσαν παλαιστινιακές σημαίες ή πορτρέτα του Ισμαήλ Χανίγια - συγκεντρώθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, στην καρδιά της πόλης, με τον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, να χοροστατεί στις δεήσεις στη μνήμη του νεκρού, τον οποίο εξήρε ως «εξαιρετικό μαχητή της παλαιστινιακής αντίστασης». Ο ενταφιασμός του ηγέτη της Χαμάς θα πραγματοποιηθεί αύριο Παρασκευή στο Κατάρ, όπου ζούσε εξόριστος.

Η δολοφονία του γραμματέα του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς στην Τεχεράνη, καθώς επίσης και το ισραηλινό πλήγμα που σκότωσε ηγέτη του στρατιωτικού βραχίονα της λιβανικής Χεζμπολά, τον Φουάντ Σουκρ, κοντά στη Βηρυτό, επέτειναν την ανησυχία πως θα εξαπλωθεί ο πόλεμος που μαίνεται στη Λωρίδα της Γάζας επί 300 ημέρες ανάμεσα στο Ισραήλ, ορκισμένο εχθρό του Ιράν, και τη Χαμάς, που υποστηρίζεται από την Ισλαμική Δημοκρατία.

Καθώς οι προσπάθειες μεσολάβησης απέτυχαν μετά τα τέλη Νοεμβρίου, ο πόλεμος ανεβάζει κατακόρυφα την ένταση στη Μέση Ανατολή, ανάμεσα στο Ισραήλ και τον βασικό του σύμμαχο - τις ΗΠΑ - από τη μια, κι από την άλλη το Ιράν και τους συμμάχους του σε Λίβανο, Υεμένη, Ιράκ και Συρία.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε χθες βράδυ πως καταφέρθηκαν «σκληρά πλήγματα» στους «εχθρούς» της χώρας του τα τελευταία 24ωρα, αναφερόμενος ονομαστικά στον Φουάντ Σουκρ — αλλά όχι στην επίθεση στην Τεχεράνη.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες τόνισε χθες πως οι επιθέσεις στη Βηρυτό και στην Τεχεράνη αποτελούν «επικίνδυνη κλιμάκωση».

Όπως και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, απηύθυνε επίσης έκκληση να συνεχιστούν οι «προσπάθειες» για να συναφθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, την ώρα που το Κατάρ, χώρα με κεντρικό ρόλο στις έμμεσες διαπραγματεύσεις, διερωτάται πλέον αν είναι καν εφικτή η συνέχιση της μεσολάβησης.

Ο Λευκός Οίκος έκρινε πως τα πλήγματα στην Τεχεράνη και στη Βηρυτό «δε βοηθούν» να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ωστόσο ταυτόχρονα φάνηκε να υποβαθμίζει τον κίνδυνο στην περιοχή, τονίζοντας πως δεν υπάρξουν ενδείξεις «άμεσης» κλιμάκωσης.

Οι Φρουροί της Επανάστασης, επίλεκτο σώμα των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, ανακοίνωσαν ταυτόχρονα με τη Χαμάς τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια και του σωματοφύλακά του στην κατοικία όπου βρισκόταν, αφού παρέστη στην τελετή ορκωμοσίας του νέου Ιρανού προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν, που ανήκει στο λεγόμενο μεταρρυθμιστικό ρεύμα.

Σύμφωνα με ιρανικά ΜΜΕ, βρισκόταν σε «ειδική κατοικία για βετεράνους πολέμου» όταν σκοτώθηκε σε πλήγμα από αέρος περί τις 02:00 (τοπική ώρα· 01:30 ώρα Ελλάδας).

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν διεμήνυσε πως θα υπάρξει «σκληρή τιμωρία» για τη δολοφονία αυτή. «Θεωρούμε καθήκον μας να εκδικηθούμε το αίμα του που χύθηκε στην επικράτεια της Ισλαμικής Δημοκρατίας», είπε.

Από την πλευρά του, ο νέος πρόεδρος της χώρας Μασούντ Πεζεσκιάν είπε πως «οι σιωνιστές» θα μάθουν σύντομα τις συνέπειες της «άνανδρης» και «τρομοκρατικής» ενέργειας, ενώ ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων Μοχάμεντ Μπαγερί δήλωσε πως η δολοφονία θα «ενισχύσει την ενότητα του μετώπου της ισλαμικής αντίστασης».

Η ιρανική αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη προειδοποίησε ότι θα γίνουν «ειδικές επιχειρήσεις» μετά τη δολοφονία, που θα κάνουν τον δράστη της να «μετανιώσει».

Χθες, Ιρανοί συγκεντρώθηκαν σε πολλές πόλεις για να καταδικάσουν τη δολοφονία. Μερικές εκατοντάδες πήγαν στην πλατεία της Παλαιστίνης στην Τεχεράνη, με παλαιστινιακές σημαίες στα χέρια, φωνάζοντας «θάνατος στο Ισραήλ, θάνατος στην Αμερική».

Το μέτωπο του Ισραήλ με τη Χεζμπολά

Πηγή προσκείμενη στη σιιτική οργάνωση επιβεβαίωσε χθες πως το πτώμα του κορυφαίου στελέχους του στρατιωτικού βραχίονά της βρέθηκε στα συντρίμμια του κτιρίου που βομβαρδίστηκε σε νότιο προάστιο της Βηρυτού, οχυρό του κινήματος, συμμάχου της Χαμάς.

Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Νατζίμπ Μικάτι προειδοποίησε πως η κατάσταση μπορεί να τεθεί «εκτός ελέγχου» μετά την επίθεση στην πρωτεύουσα της χώρας.

Αεροπορικές εταιρείες παρέτειναν την αναστολή των πτήσεών τους προς τη Βηρυτό, ενώ η Ουάσιγκτον αναθεώρησε την ταξιδιωτική οδηγία της για τον Λίβανο, προτρέποντας τους Αμερικανούς να «μην ταξιδεύουν» εκεί.

Η Χεζμπολά έχει ανοίξει μέτωπο με το Ισραήλ στα σύνορα με τον Λίβανο από την επομένη της 7η Οκτωβρίου, έναυσμα του πολέμου. Οι επιχειρήσεις ευρείας κλίμακας των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων έκτοτε έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 39.445 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους αμάχους, κατά τους πιο πρόσφατους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς.

Συνεδρίασε εκτάκτως το ΣΑ του ΟΗΕ

Αρκετά κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εξέφρασαν ανησυχία για τον κίνδυνο κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή, χαρακτηρίζοντας κρίσιμη την κατάσταση μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης, κατόπιν αιτήματος του Ιράν, που υποστηρίχθηκε από τη Ρωσία, την Κίνα και την Αλγερία.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας «θα έπρεπε να λάβει άμεσα μέτρα προκειμένου το Ισραήλ να λογοδοτήσει για αυτή την πράξη επίθεσης», χωρίς να αποκλείονται «κυρώσεις και άλλα απαραίτητα μέτρα για να αποτραπούν περαιτέρω παραβιάσεις και να επιδειχθεί ότι οι μοχθηρές δραστηριότητες του Ισραήλ δε θα γίνουν ανεκτές από τη διεθνή κοινότητα», δήλωσε ο Ιρανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί, διατρανώνοντας για ακόμη μια φορά το δικαίωμα της Τεχεράνης στη «νόμιμη άμυνα».

Κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ιδίως η Κίνα, η Ρωσία και η Αλγερία, καταδίκασαν απερίφραστα τη δολοφονία.

«Το Ισραήλ ασκεί πολιτική αιματοχυσίας και καμένης γης, αφήνοντας πίσω καταστροφή, ατελείωτο κύμα βίας που κατακλύζει τη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, την Υεμένη, τον Λίβανο, και τώρα την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Πού θα σταματήσει αυτή η τρέλα;» διερωτήθηκε ρητορικά ο Αλγερινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Αμάρ Μπεντζαμά, κατηγορώντας την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου πως επιδίδεται σε «σαμποτάζ» των προσπαθειών να αποκατασταθεί η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

Ωστόσο, τα περισσότερα κράτη μέλη απλά εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κλιμάκωση του πολέμου στην περιοχή.

«Φοβόμαστε πως η περιοχή βρίσκεται στα πρόθυρα γενικευμένου πολέμου», τόνισε η πρεσβεύτρια της Ιαπωνίας, η Σίνο Μιτσούκο, ενώ η Σλοβενία εκτίμησε πως περιοχή βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα».

«Καλούμε να επιδειχθεί η μέγιστη υπευθυνότητα και να ασκηθεί η μέγιστη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί η ανάφλεξη της περιοχής», δήλωσε από την πλευρά της η αναπληρώτρια πρεσβεύτρια της Γαλλίας στα Ηνωμένα Έθνη Ναταλί Μπροντέρ.

«Η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεργαστεί για να αποτραπούν επειγόντως ενέργειες που θα μπορούσαν να σπρώξουν ολόκληρη τη Μέση Ανατολή στο κενό, με καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους», έκρινε ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

«Θα ήταν καλύτερο να μη γίνεται σεναριολογία για τον αντίκτυπο των πρόσφατων εξελίξεων για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, δεν είναι ούτε άμεσος ούτε αναπόφευκτος ο ευρύτερος πόλεμος», έκρινε από την άλλη ο αναπληρωτής πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Ρόμπερτ Γουντ, επιμένοντας για ακόμη μια φορά στο δικαίωμα του Ισραήλ —του οποίου η Ουάσιγκτον είναι ο κυριότερος σύμμαχος σε διεθνή κλίμακα— στη νόμιμη άμυνα.

«Θα συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε δράση για να υπερασπίσουμε όλο τον λαό του Ισραήλ», διεμήνυσε από τη δική του πλευρά ο ισραηλινός ομόλογός του, ο Τζόναθαν Μίλερ. Πρόσθεσε πως «η Χεζμπολά, η Χαμάς και οι Χούθι δεν είναι σε θέση να χύνουν το δηλητήριό τους παρά χάρη στο κεφάλι του ερπετού», καταφερόμενος εναντίον του Ιράν, του «υπ’ αριθμόν ένα υποστηρικτή της τρομοκρατίας» κατ’ αυτόν, που βοηθά αυτά τα κινήματα, αντίστοιχα στον Λίβανο, στη Λωρίδα της Γάζας και στην Υεμένη.

Διαδηλώσεις υπέρ της Χαμάς σε Τουρκία, Μαρόκο και Τυνησία 

Χιλιάδες φιλοπαλαιστίνιοι διαδηλωτές έκαναν πορεία χθες βράδυ, στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, διαμαρτυρόμενοι για τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια.

Οι διαδηλωτές κρατούσαν αφίσες και φωτογραφίες του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, ενώ στα πλακάτ έγραφαν «Μάρτυρα Χανίγια, η Ιερουσαλήμ είναι ο σκοπός μας και η πορεία σου είναι η πορεία μας». Φώναζαν επίσης συνθήματα όπως «Φονιά Ισραήλ, έξω από την Παλαιστίνη» και «Χιλιάδες χαιρετίσματα από την Κωνσταντινούπολη στην αντίσταση στη Γάζα», ενώ κρατούσαν τουρκικές και παλαιστινιακές σημαίες, περνώντας από τη συνοικία Φατίχ της πόλης.

Εκατοντάδες άνθρωποι συμμετείχαν το βράδυ της Τετάρτης σε διαδηλώσεις στο Ραμπάτ και στην Τύνιδα, σε ένδειξη αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό και για να καταγγείλουν τη δολοφονία του ηγέτη του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

Μπροστά στο κοινοβούλιο, στο κέντρο της μαροκινής πρωτεύουσας, πάνω από χίλιοι άνθρωποι διαδήλωσαν ανεμίζοντας παλαιστινιακές σημαίες και φωνάζοντας συνθήματα όπως «ο Ισμαήλ Χανίγια φεύγει ήσυχος, η αλλαγή φρουράς είναι εδώ», «ο θεός ελεεί τους μάρτυρες» ή «το έγκλημα διαπράχθηκε με αμερικανική συνέργεια».

Λάβαρα της λιβανικής Χεζμπολά και πορτρέτα του ηγέτη της Χαμάς κρατούσαν στα χέρια οι διαδηλωτές στην Τύνιδα, αλλά και πλακάτ με συνθήματα, όπως «ο λαός θέλει να τεθεί εκτός νόμου η εξομάλυνση», καθώς ορισμένες αραβικές χώρες, ανάμεσά τους και το Μαρόκο, έχουν αναγνωρίσει το Ισραήλ κι έχουν πλέον αποκτήσει διπλωματικές σχέσεις μαζί του.

Από το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας την 7η Οκτωβρίου, έχουν γίνει μεγάλες διαδηλώσεις στο Μαρόκο με κεντρικό αίτημα να ακυρωθεί η εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, ενώ μέχρι τότε η εναντίωση στη διαδικασία ήταν μάλλον περιορισμένη.

Το βασίλειο έχει καλέσει επίσημα να υπάρξει «άμεσος, συνολικός και διαρκής τερματισμός του ισραηλινού πολέμου στη Γάζα», χωρίς να θέσει ποτέ υπό αμφισβήτηση την εξομάλυνση των σχέσεων.

Από την πλευρά της, η Τυνησία, που φιλοξενούσε από το 1982 ως το 1994 την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) του Γιάσερ Αραφάτ, υποστηρίζει σθεναρά την παλαιστινιακή υπόθεση.

Στην Ινδονησία, ο πρόεδρος Τζόκο Γουιντόντο καταδίκασε ως ανεπίτρεπτη, τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια

«Αυτό ήταν βία, μια δολοφονία που είναι ανεπίτρεπτη και διαπράχθηκε στην κυρίαρχη περιοχή του Ιράν. Υποθέτω ότι οι πάντες, περιλαμβανομένης της Ινδονησίας, καταδικάζουν απερίφραστα τη βία και μια δολοφονία σαν αυτή», δήλωσε ο Γουιντόντο.