Γιατί οι Αραβες απομονώνουν το Κατάρ

Ισχυρές γεωπολιτικές αναταράξεις και νευρικότητα στην αγορά πετρελαίου προκαλεί η χθεσινή μείζων διπλωματική κρίση που ξέσπασε στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, μετά την απόφαση κατ’ αρχάς τεσσάρων αραβικών κρατών –Σαουδικής Αραβίας, Αιγύπτου, Μπαχρέιν, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων– και με ουραγούς την Υεμένη, τη (μη αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ) κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης και τις Μαλδίβες να διακόψουν τις διπλωματικές σχέσεις τους με το Κατάρ.

Οι λόγοι που επικαλέστηκαν κατά του πλούσιου εμιράτου –Νο1 εξαγωγού LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου), με το υψηλότερο διεθνώς κατά κεφαλήν εισόδημα και έδρα της μεγαλύτερης στη Μ. Ανατολή αμερικανικής βάσης– ήταν ο κίνδυνος περιφερειακής αποσταθεροποίησης, καταλογίζοντάς του στενούς δεσμούς με τρομοκρατικές και εξτρεμιστικές οργανώσεις, τόσο σουνιτικές («Ισλαμικό κράτος», Αλ Κάιντα, Μουσουλμανική Αδελφότητα) όσο και φιλοϊρανικές (Χαμάς, Χεζμπολάχ).

Στην πιο σκληρή αντίδραση, το –μοναδικό όμορο και ουδόλως «αθώο» στη στήριξη της τρομοκρατίας– ουαχαμπίτικο βασίλειο του Ριάντ έκλεισε τα σύνορα από ξηράς, αέρος και θαλάσσης, απέβαλε το Κατάρ από το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου και έδωσε πρακτικά το «σήμα» στις υπόλοιπες χώρες για αναστολή των πτήσεων από και προς την Ντόχα, κατά τόπους «σίγαση» του καταριανού δικτύου Al Jazeera και, φυσικά, έκδοση τελεσιγράφων για αποχώρηση από τα εδάφη τους των μεν Καταριανών διπλωματών εντός 48ωρου, των δε υπηκόων του αραβικού εμιράτου εντός δύο εβδομάδων.

Σκηνές πανικού

Ενόσω διεθνή πρακτορεία μετέδιδαν εικόνες πανικού από τα σούπερ μάρκετ της Ντόχα και την οργισμένη αντίδραση του Κατάρ ότι οι Αραβες (πρώην) σύμμαχοι προσπαθούν να το θέσουν «υπό κηδεμονία», αναλυτές διέβλεπαν πίσω από τη νέα κρίση (αντίστοιχη είχε ξανασυμβεί το 2014) μία συντονισμένη προσπάθεια των Αράβων «παικτών» να:

α) κόψουν κάθε δεσμό μεταξύ του εμιράτου με το Ιράν (με το οποίο συνδιαχειρίζεται το τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars),

β) προκαταλάβουν την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, μετά και το μεγάλο διπλωματικό, αντι-ιρανικού μένους άνοιγμα του Ντ. Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, κατά την άρτι ολοκληρωθείσα πρώτη περιοδεία του στο εξωτερικό,

γ) ενισχύσουν τον ρόλο τους στο μεγάλο «παιχνίδι» μεταφοράς ενέργειας από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη, εν μέσω τεκτονικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων στην περιοχή τους.

Το διπλωματικό θρίλερ είχε ήδη εμπλουτιστεί με πρόσφατες καταγγελίες του Κατάρ ότι ο εμίρης του, αλ Θάνι, έπεσε θύμα κυβερνοεπίθεσης αγνώστων –με αποτέλεσμα να φέρεται να εξαίρει δημόσια τον ρόλο του Ιράν, της Χαμάς, της Χεζμπολάχ και των Αδελφών Μουσουλμάνων– αλλά και τις διαρροές emails για το Κατάρ, μεταξύ του πρέσβη των ΗΑΕ στην Ουάσινγκτον και ενός εβραϊκών συμφερόντων ινστιτούτου, με στενούς δεσμούς με τον Ισραηλινό π ρέσβη στις ΗΠΑ. Ουάσινγκτον, Μόσχα και Πεκίνο κάλεσαν σε διπλωματική αποκλιμάκωση.

«Ειλικρινή διάλογο μεταξύ όλων των πλευρών» ζήτησε η Τεχεράνη. Η Τουρκία –στενός σύμμαχος του Κατάρ, αλλά και της Σ. Αραβίας– δήλωσε έτοιμη για διαμεσολάβηση, ενώ η κρίση συζητήθηκε σε χθεσινοβραδινή τηλεφωνική επικοινωνία του Τ. Ερντογάν με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν.

Η χώρα μας, εν τω μεταξύ, αποδέχθηκε χθες αίτημα της Αιγύπτου να αναλάβει η ελληνική πρεσβεία στην Ντόχα τη διπλωματική εκπροσώπηση του Καΐρου στο «απομονωμένο» τώρα εμιράτο.