Ο «περίπατος» δεν ήρθε, αλλά η ελπίδα δεν χάθηκε

«Ποτέ δεν κέρδισα εκλογές από τον πρώτο γύρο, είναι λες και η μοίρα θέλει να δουλέψω λίγο παραπάνω. Θα κερδίσουμε ξανά τις εκλογές, είναι απλά ζήτημα χρόνου». Ο Λούλα, ο νικητής του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Βραζιλία, προσπάθησε να χρυσώσει το χάπι στους υποστηρικτές του μετά τα ανάμεικτα συναισθήματα που προκάλεσαν τα αποτελέσματα. Τα γκάλοπ, για άλλη μια φορά, έπεσαν έξω.

Οχι σε ό,τι αφορά την πρωτιά του κεντροαριστερού υποψηφίου ή το ποσοστό του, αλλά σε ό,τι αφορά την κατά κράτος ήττα που προέβλεπαν για τον ακροδεξιό αντίπαλό του, Ζαΐρ Μπολσονάρο. Ο απερχόμενος πρόεδρος της χώρας δεν έμεινε 10-15 μονάδες πίσω, αλλά μόλις πέντε. «Πολλοί παρασύρθηκαν από την προπαγάνδα των δημοσκοπικών εταιρειών. Ολες τους οι προβλέψεις αποδείχθηκαν λάθος και αυτοί είναι οι μεγάλοι ηττημένοι των εκλογών. Νικήσαμε το ψέμα και τώρα θα νικήσουμε και στις εκλογές!» έγραψε χθες ο Μπολσονάρο στον λογαριασμό του στο Τουίτερ.

Με μια πρώτη, πρόχειρη ανάγνωση μπορεί να πει κανείς πως όπως ο Λούλα συγκέντρωσε την ψήφο αριστερότερα του Κέντρου και μέρους αυτού, με τον ίδιο τρόπο ο Μπολσονάρο συσπείρωσε την ψήφο της Δεξιάς. Και κατά τα φαινόμενα, η έκβαση του δεύτερου γύρου θα κριθεί από 8,5 εκατομμύρια όσων ψήφισαν στον πρώτο γύρο κατά κύριο λόγο την κεντρώα Σιμόνη Τέμπετ και τον κεντροαριστερό Σίρου Γκόμες, καθώς και από την τυχόν κινητοποίηση μέρους των 30 εκατομμυρίων ψηφοφόρων που απείχαν.

«Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με την ψήφο υπέρ του Μπολσονάρο, γίνεται πολλή συζήτηση σχετικά με την “ψήφο ντροπής” υπέρ του Μπολσονάρο από άτομα που είπαν πως θα ψήφιζαν κάποιον άλλον υποψήφιο... αλλά, αυτό από μόνο του δεν εξηγεί τα πάντα», σχολίαζε χθες στο Associated Press ο Αριλτον Φρέρες, διευθυντής του Ινστιτούτου Opinião, προσθέτοντας πως τα παρωχημένα στοιχεία της απογραφής του πληθυσμού (η τελευταία έγινε το 2010) ίσως να έπαιξαν κάποιο ρόλο στην εσφαλμένη αποτύπωση των δημοσκοπικών στοιχείων.

Ο κίνδυνος παραμένει

«Ο μπολσοναρισμός είναι ζωντανός και με το παραπάνω και μάλιστα έχει ευρύτερη εμβέλεια από ό,τι νόμιζαν πολλοί και από ό,τι είχαν πιάσει οι δημοσκοπήσεις», λέει στο BBC η πολιτική επιστήμων και ειδική στον Μπολσονάρο, Εστερ Σολάνο. «Αυτό που υποτιμήσαμε», συνεχίζει, «ήταν το δίκτυο του περιφερειακού μπολσοναρισμού. Και θα πρέπει να ξανασκεφτούμε το πώς αποτύχαμε να μετρήσουμε τη διείσδυσή του στην καθημερινότητα σε ολόκληρη τη Βραζιλία».

Οσα λέει η Βραζιλιάνα επιστήμων αποτυπώθηκαν στην κάλπη της Κυριακής. Στο Σάο Πάολο, το πλουσιότερο κρατίδιο της Βραζιλίας και καρδιά της βιομηχανίας της χώρας που για δεκαετίες αποτελούσε προπύργιο της Κεντροαριστεράς, ο εκλεκτός του Μπολσονάρο, Κλαούντιο Κάστρο, επανεξελέγη κυβερνήτης από τον πρώτο γύρο. Στο κρατίδιο του Ρίο, ο μπολσοναρικός Ταρσίσιο Φρέιτας ήρθε πρώτος κόντρα στις δημοσκοπήσεις και θα αναμετρηθεί στον δεύτερο γύρο με τον υποψήφιο του Κόμματος των Εργατών, Φερνάντο Ανταντ, ο οποίος ήταν και υποψήφιος πρόεδρος το 2018 μετά τον αποκλεισμό του Λούλα. Πάλι κόντρα στις δημοσκοπήσεις, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και πρώην δικαστής Σέρζιο Μόρο, ο άνθρωπος που έστειλε τον Λούλα στη φυλακή, κέρδισε μια θέση στη Γερουσία.

Οπως σημειώνει στο Associated Press ο Μπράιαν Γουίντερ, αντιπρόεδρος στο Ινστιτούτο Americas Society/Council of the Americas, «στη Βραζιλία η πόλωση είναι πολύ μεγαλύτερη από όσο πίστευαν πολλοί και η διακυβέρνηση θα είναι δύσκολη, όποιος κι αν κερδίσει».