Πρώτο βήμα Λούλα για την επιστροφή στην προεδρία - Ορόσημο η 30ή Οκτωβρίου

Ο κεντροαριστερός πρώην πρόεδρος Λούλα κατέλαβε μεν την πρώτη θέση στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη την Κυριακή στη Βραζιλία, μπροστά από τον ακροδεξιό αρχηγό του κράτους Ζαΐρ Μπολσονάρο, αλλά το προβάδισμά του είναι πολύ μικρότερο από ό,τι προέβλεπαν δημοσκοπήσεις και θα χρειαστεί να διεξαχθεί δεύτερος γύρος ανάμεσα στους δυο τους την 30ή Οκτωβρίου.

Ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα εξασφάλισε ποσοστό κάτω από το 50% των έγκυρων ψηφοδελτίων που απαιτείται για την εκλογή, και συγκεκριμένα 48,4%, έναντι 43,2% του Μπολσονάρο, με βάση τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε το Ανώτατο Εκλογοδικείο (TSE) με το 97,3% των ψήφων καταμετρημένο, ενώ το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Datafolha τον πίστωνε προχθές Σάββατο με προβάδισμα 14 εκατοστιαίων μονάδων.

«Πρόκειται απλά για την παράταση. Μπορώ να σας πω ότι θα κερδίσουμε αυτές τις εκλογές», διαβεβαίωσε ο κεντροαριστερός πρώην πρόεδρος (2003-2010). «Ο αγώνας συνεχίζεται ως την τελική νίκη», πρόσθεσε ο άλλοτε συνδικαλιστής, 76 ετών, αφού παραδέχτηκε ότι ήλπιζε να κερδίσει την τρίτη του θητεία στον πρώτο γύρο. Ο ιστορικός ηγέτης του Κόμματος Εργαζόμενων (PT), υποσχέθηκε «περισσότερες μετακινήσεις, περισσότερες συγκεντρώσεις» για να συναντηθεί με Βραζιλιάνους, μέχρι τα τέλη του μήνα.

Από την πλευρά του, ο ακροδεξιός πρόεδρος δήλωσε πως «νίκησε τα ψέματα» των δημοσκοπήσεων και εξέφρασε αισιοδοξία ενόψει του δεύτερου γύρου.

Τη στήριξή του στον Λούλα εξέφρασε ο μεξικανός πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, συγχαίροντας τον κεντροαριστερό πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας για την επικράτησή του στον χθεσινό πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.

«Συγχαρητήρια, αδελφέ και σύντροφε Λούλα. Ο λαός της Βραζιλίας επέδειξε για άλλη μια φορά τη δημοκρατική του κλίση και ιδίως την κλίση του στην ισότητα και στη δικαιοσύνη», ανέφερε μέσω Twitter ο κ. Λόπες Ομπραδόρ, ο οποίος ανήκει επίσης στη λατινοαμερικάνικη αριστερά.

Αμφίρροπη μάχη

Πρόκειται για «έκπληξη, ο Μπολσονάρο έλαβε περισσότερες ψήφους από ό,τι αναμενόταν, ιδίως στο Σάν Πάουλο και στο Ρίο ντε Τζανέιρο, τις δύο μεγαλύτερες πολιτείες της χώρας», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Πάουλο  Καλμόν, πολιτολόγος στο πανεπιστήμιο της Μπραζίλιας. «Στον δεύτερο γύρο, η κούρσα για την προεδρία παραμένει ανοικτή και προαναγγέλλεται πολύ αμφίρροπη. Ο Μπολσονάρο εξακολουθεί να έχει πιθανότητες να επανεκλεγεί», πρόσθεσε.

Οι Βραζιλιάνοι φάνηκαν πολύ λιγότερο από ό,τι προβλεπόταν να έχουν πρόθεση να τιμωρήσουν τον 67χρονο απερχόμενο πρόεδρο για την άρνησή του μπροστά την πανδημία του νέου κορονοϊού (πάνω 685.000 νεκροί), την οικονομική κρίση στη χώρα, όπου πάνω από 30 εκατομμύρια υποφέρουν από την πείνα και τις άλλες κρίσεις που σημάδεψαν ανεξίτηλα όλη τη θητεία του.

Το χθεσινό αποτέλεσμα «ενισχύει την αβεβαιότητα», έκρινε και ο Μάικλ Σίφτερ του πανεπιστημίου Τζόρτζταουν.

Εξάλλου, πολυάριθμοι μπολσοναριστές υποψήφιοι, ανάμεσά τους πρώην υπουργοί του ακροδεξιού προέδρου, εξελέγησαν στο Κογκρέσο.

Ο πολύ αμφιλεγόμενος Χικάρντου Σάλες, τον οποίο βάραιναν υποψίες πως ενεχόταν σε κύκλωμα λαθρεμπορίου ξυλείας στον Αμαζόνιο όταν ήταν υπουργός Περιβάλλοντος, εξασφάλισε για παράδειγμα βουλευτική έδρα.

Ο Κλαούντιου Κάστρου, σύμμαχος του αρχηγού του κράτους στο Ρίο ντε Τζανέιρο, επανεξελέγη κυβερνήτης της πολιτείας από τον πρώτο γύρο.

«Είναι ο μπολσοναρισμός αυτός που κέρδισε τον πρώτο γύρο», συνόψισε η Μπρούνα Σάντους του Brazil Institute στο Κέντρο Ουίλσον της Ουάσινγκτον. Η χώρα οδεύει στον δεύτερο γύρο «σε περιβάλλον εξαιρετικά πολωμένο», στον οποίο οι ψηφοφόροι της γερουσιάστριας Σιμόνι Τέμπετ (κεντροδεξιά, 4% των ψήφων) και του Σίρου Γκόμες (κεντροαριστερά, 4% των ψήφων), ή με άλλα λόγια «σχεδόν οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι», θα είναι αυτοί «που θα κρίνουν ποιος θα είναι ο επόμενος πρόεδρος», εκτίμησε η Σάντους.

Στο στρατόπεδο των υποστηρικτών του Λούλα, η Βιβιάνε Λαουρεάνου ντα Σίλβα, δημόσια λειτουργός, 36 ετών, παραμένει πεπεισμένη: «Η εκστρατεία θα είναι δύσκολη, αλλά ο Λούλα θα κερδίσει στον δεύτερο γύρο». Στο Σαν Πάουλο, ο Ζουζέ Αντόνιο Μπενεντέτου, 63 χρονιών, δεν έκρυβε τον εκνευρισμό του: «η επίδοση του Μπολσονάρο μας εξέπληξε», αναγνώρισε. «Δεν ξέρω τι γίνεται στη Βραζιλία, σχεδόν ο μισός πληθυσμός είναι άρρωστος και μόνο ο Λούλα μπορεί να θεραπεύσει τον λαό μας, να τον εμβολιάσει», έκρινε.

Άψογη εκλογική διαδικασία

Οι Βραζιλιάνοι πήγαν χθες μαζικά στα εκλογικά τμήματα για να εκλέξουν νέο πρόεδρο, τα μέλη της επόμενης Βουλής, το ένα τρίτο των μελών της Γερουσίας και τους κυβερνήτες των 27 πολιτειών. Οι ουρές ήταν μεγάλες.

Η ψηφοφορία, στην οποία κλήθηκαν να συμμετάσχουν 156 εκατομμύρια πολίτες, εκτυλίχθηκε χωρίς σοβαρά επεισόδια στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Ο Ζαΐρ Μπολσονάρο έχει απειλήσει επανειλημμένα πως δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα εάν έχανε και εκφράζονταν φόβοι για βίαια επεισόδια.

«Η βραζιλιάνικη κοινωνία επέδειξε μεγάλη δημοκρατική ωριμότητα», έκρινε ο πρόεδρος του Ανώτατου Εκλογοδικείου (TSE) ανακοινώνοντας το αποτέλεσμα.

«Συγχαίρουμε τον βραζιλιάνικο λαό και τους θεσμούς της χώρας για τον επιτυχή πρώτο γύρο των εκλογών», ανέφερε μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, δηλώνοντας «πεπεισμένος» πως «ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί με το ίδιο ειρηνικό πνεύμα».

Κινητοποιήθηκαν πάνω από 500.000 μέλη των δυνάμεων επιβολής της τάξης για να εγγυηθούν την ασφάλεια του πρώτου γύρου των εκλογών, που παρακολούθησαν δεκάδες ξένοι παρατηρητές.