«Κινητικότητα» γύρω από το σκάνδαλο Όντεμπρεχτ στη Λατινική Αμερική

Δικαστήριο της Νέας Υόρκης επέβαλε την Παρασκευή ποινή τριετούς φυλάκισης στους Λουίς Ενρίκε και Ρικάρδο Αλμπέρτο Μαρτινέλι, γιους του πρώην προέδρου του Παναμά Ρικάρδο Μαρτινέλι, για τον ρόλο τους σε κύκλωμα διαφθοράς στον Παναμά που είχε απεργαστεί η βραζιλιάνικη γιγαντιαία κατασκευαστική εταιρεία Οντεμπρέχτ.

Οι ποινές που απήγγειλε το δικαστήριο –προβλέπουν επίσης καταβολή προστίμων 250.000 δολαρίων– είναι εντυπωσιακά κατώτερες από τα εννέα ως 11 χρόνια κάθειρξη που είχε ζητήσει ο εισαγγελέας.

Οι γιοι Μαρτινέλι κατηγορούνταν πως έλαβαν από τον βραζιλιάνικο όμιλο ποσό ύψους 28 εκατ. δολαρίων, τα 19 εκατ. εκ των οποίων μετέφεραν σε μυστικούς τραπεζικούς λογαριασμούς με δικαιούχους εταιρείες-φαντάσματα, μέσω των ΗΠΑ.

Τα αδέλφια ομολόγησαν την ενοχή τους τον Δεκέμβριο, μετά την έκδοσή τους από τη Γουατεμάλα στις ΗΠΑ, την οποία είχε ζητήσει η αμερικανική δικαιοσύνη, που θεωρεί ότι τα παιδιά του πρώην προέδρου είχαν κεντρικό ρόλο στο κύκλωμα της Οντεμπρέχτ, η οποία μοίρασε «πάνω από 700 εκατομμύρια δολάρια σε δωροδοκίες σε αξιωματούχους της παναμαϊκής κυβέρνησης», για να εξασφαλίζει σε αντάλλαγμα κρατικές συμβάσεις.

Η υπεράσπιση πρόβαλε στη δίκη την υπερασπιστική γραμμή πως οι δύο κατηγορούμενοι ενήργησαν για λογαριασμό του πατέρα τους.

Την ίδια ώρα, ο Παναμάς ζητάει την έκδοση των αδελφών Μαρτινέλι, στο πλαίσιο έρευνας που διενεργείται για άλλο σκάνδαλο διαφθοράς, ενώ και ο ίδιος ο πρώην πρόεδρος, που διατηρεί κάποια δημοφιλία, είναι υπόλογος για το σκάνδαλο της Οντεμπρέχτ, χωρίς ωστόσο αυτό να έχει εμποδίσει τον Μαρτινέλι να ανακοινώσει την πρόθεσή του να διεκδικήσει την επανεκλογή του στο ανώτατο αξίωμα της χώρας του στις προεδρικές εκλογές του 2024.

► Στον κοντινό Ισημερινό (Εκουαδόρ) ο πρώην αντιπρόεδρος Χόρχε Γκλας, συνελήφθη έπειτα από απόφαση της δικαιοσύνης να οδηγηθεί εκ νέου στη φυλακή για να εκτίσει την ποινή που του είχε επιβληθεί για δωροληψία από τη βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία.

Η αστυνομία συνέλαβε τον πρώην αντιπρόεδρο των αρχηγών του κράτους Ραφαέλ Κορέα (2013-2017) και Λενίν Μορένο (2017-2018) στην κατοικία του στη Γουαγιακίλ, χωρίς ο 52χρονος να προβάλει αντίδραση, όπως κατέγραψαν βίντεο που μεταφορτώθηκαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.

«Επιστρέφω στη φυλακή με πολλή οδύνη για την οικογένειά μου», αλλά «στο πλαίσιο του προσωπικού μου αγώνα», είπε ο κ. Γκλας.

Δικαστήριο στην επαρχία Σάντα Ελένα (νοτιοδυτικά) αποφάσισε να κηρυχθεί «άκυρη» η δικαστική απόφαση της 10ης Απριλίου, με την οποία διατασσόταν η αποφυλάκιση του πρώην αντιπροέδρου για λόγους υγείας, σύμφωνα με την ετυμηγορία που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του Συμβουλίου Δικαστών.

Διέταξε «τον εντοπισμό, τη σύλληψη και τη μεταγωγή άμεσα» του κ. Γκλας στη φυλακή της επαρχίας Κοτοπάξι των Άνδεων (κεντρικός Ισημερινός).

Είχε καταδικαστεί να εκτίσει έξι χρόνια φυλάκιση για δωροληψία από την Οντεμπρέχτ. Κατόπιν, του επιβλήθηκαν άλλα οκτώ χρόνια κάθειρξη, αφού καταδικάστηκε σε δεύτερη δίκη, με την κατηγορία ότι είχε ζητήσει από επιχειρηματίες δωροδοκίες σε αντάλλαγμα για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων. Στην ίδια δίκη, καταδικάστηκε ερήμην ο πρώην πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα (2007-2017). Ο κ. Κορέα ζει από το 2017 στο Βέλγιο, την πατρίδα της συζύγου του. Στις καταδίκες αυτές δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση.

Ο κ. Κορέα κατήγγειλε μέσω Twitter την «άνευ προηγουμένου πίεση» που ασκήθηκε «από τα ΜΜΕ και πολιτικούς» στο δικαστήριο στη Σάντα Ελένα.

Τον Ιανουάριο του 2021, ο κ. Γκλας καταδικάστηκε να εκτίσει ακόμη οκτώ χρόνια κάθειρξη για κατάχρηση κεφαλαίων του πετρελαϊκού τομέα, ωστόσο η ποινή αυτή δεν είναι εκτελεστή προτού εκδικαστεί η έφεση.

Λίγο καιρό μετά την επανεκλογή του, το 2017, ο κ. Γκλας είχε παραδοθεί στη δικαιοσύνη, που ερευνούσε τότε το σκάνδαλο Οντεμπρέχτ. Υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από το αξίωμά του το 2018, μετά την πρωτόδικη καταδίκη του. Ήταν τότε ο πιο υψηλόβαθμος πολιτικός ηγέτης που καταδικάστηκε για το σκάνδαλο αυτό στη Λατινική Αμερική.

Τόσο ο κ. Γκλας, που εξέτισε κάπου 4,5 χρόνια των ποινών που του επιβλήθηκαν, όσο και ο κ. Κορέα, αρνούνταν εξαρχής τις κατηγορίες, καταγγέλλοντας πολιτικό διωγμό τους.

Πρόσφατα έγινε γνωστό πως το Βέλγιο απέρριψε το αίτημα έκδοσης του κ. Κορέα.

Σχολιάζοντας τη χθεσινή απόφαση, ο πρώην πρόεδρος Κορέα ανέφερε μέσω Twitter ότι «το κακό θριάμβευσε για άλλη μια φορά, αλλά η τελική νίκη θα είναι δική μας. Μην αμφιβάλλετε ποτέ», προσθέτοντας «Χόρχε, σε παρακαλώ να συνεχίσεις να αντιστέκεσαι».