Ευρώπη, η φωλιά σου είναι λερωμένη

Δίκαιη και λογική η καταδίκη της ρατσιστικής νομοθεσίας Τραμπ από την Ε.Ε., όμως πόσο μπορεί να μιλά μια ήπειρος που έχει μετατραπεί σε φρούριο για να κρατήσει έξω τους πρόσφυγες; Την ίδια ώρα μάλιστα που αναζητείται πλάνο ανάσχεσης των προσφυγικών κυμάτων και από τη νότια Μεσόγειο...

Η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την υποκρισία, καταδικάζοντας δικαίως την απαγόρευση Τραμπ για τους πρόσφυγες, όταν η ίδια έχει ήδη χτίσει το δικό της αόρατο τείχος εναντίον των αιτούντων άσυλο, σχολίαζε εύστοχα χθες ο EU Observer.

Η ευρωπαϊκή διαδικτυακή εφημερίδα δημοσιοποίησε σημεία του προσχεδίου διακήρυξης των Ευρωπαίων ηγετών στην αυριανή σύνοδο κορυφής στη Βαλέτα της Μάλτας, στην ατζέντα της οποίας θα κυριαρχήσει η προσφυγική κρίση.

Το κείμενο ενδέχεται να τροποποιηθεί, είναι όμως ενδεικτικό για το πώς η Ε.Ε. σκοπεύει να σταματήσει τα προσφυγικά και μεταναστευτικά κύματα με αφετηρία την Αφρική -και δη τη χαοτική ακόμα Λιβύη- προς την Ιταλία και κατ’ επέκταση την υπόλοιπη Ευρώπη.

Δικαιολογημένα, η κυβέρνηση της Ρώμης διαμαρτύρεται πως έχει αφεθεί ολομόναχη να διαχειρίζεται ένα τεράστιο ανθρωπιστικό ζήτημα που ξεπερνά τις αντοχές και τα σύνορα της χώρας, αφού το ευρωπαϊκό πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων εξακολουθεί να προσκρούει ατιμώρητα πάνω στο τείχος της μισαλλοδοξίας των κρατών της Ομάδας Βίζεγκραντ και όχι μόνο.

Στην Ιταλία καταγράφηκε πέρσι ρεκόρ 181.000 αφίξεων και στην κεντρική Μεσόγειο έχασαν τη ζωή τους περίπου 4.500 άνθρωποι.

Χθες ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο ανακοίνωσε τη σύσταση ταμείου, με κονδύλια ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ, για χώρες της Αφρικής, με πρώτους «στρατηγικούς» εταίρους τη Λιβύη, την Τυνησία και τον Νίγηρα και στόχο την ενίσχυση «του αγώνα κατά των διακινητών και της παράνομης μετανάστευσης».

Επιπρόσθετη δράση

«Είμαστε αποφασισμένοι να αναλάβουμε επιπρόσθετη δράση για να ανακόψουμε τη μεταναστευτική ροή κατά μήκος του διαδρόμου της κεντρικής Μεσογείου και να διαλύσουμε το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών, ενόσω παραμένουμε σε επαγρύπνηση για άλλους διαδρόμους», γράφει (προς επίρρωση) το προσχέδιο διακήρυξης της συνόδου κορυφής.

Προτεραιότητα -αναφέρει- πρέπει να δοθεί στην εντατικοποίηση της εκπαίδευσης και του εξοπλισμού της λιβυκής ακτοφυλακής, που θα χρηματοδοτηθεί με 3,2 εκατομμύρια ευρώ από ένα συνολικό πακέτο 200 εκατ. ευρώ για την ανάσχεση των αφίξεων από βορειοαφρικανικά κράτη, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ολως τυχαίως, ο Λίβυος πρωθυπουργός Φαγιέζ αλ Σεράζ άλλαξε στάση μετά και τη χθεσινή συνάντησή του στις Βρυξέλλες με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, δηλώνοντας τώρα πως θα μπορούσε να δώσει άδεια για κοινές επιχειρήσεις της λιβυκής ακτοφυλακής με πλοία της Ε.Ε. και της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας εντός των χωρικών υδάτων της Λιβύης, εφόσον υπάρξει συνδρομή στον εκσυγχρονισμό του στόλου και του εξοπλισμού των Λίβυων λιμενικών.

Ωστόσο, έκθεση του ολλανδικού Clingendael Institute αποκαλύπτει πως άντρες της ακτοφυλακής της Λιβύης είναι συχνά συνεργοί των εγχώριων κυκλωμάτων διακινητών, ενώ πολλοί απ’ όσους διασώζονται στα λιβυκά χωρικά ύδατα οδηγούνται σε αποτρόπαια κέντρα κράτησης, υφίστανται απάνθρωπη μεταχείριση, φτάνοντας στο σημείο να πωλούνται και σε μαφίες εμπορίου οργάνων.

Πρόσφατα δε, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ απέρριψαν τις προτάσεις για σύναψη συμφωνίας... α λα τούρκα με τη Λιβύη, λόγω ανυπαρξίας πολιτικής σταθερότητας και κρατικών δομών οι οποίες θα μπορούσαν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα ευρωπαϊκά κονδύλια για την ανακοπή της προσφυγικής / μεταναστευτικής ροής...

Ετσι κι αλλιώς, οι ηθικές, νομικές και πρακτικές προκλήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενες. Την περασμένη εβδομάδα οι υπουργοί Εσωτερικών της Ε.Ε. συζήτησαν και το θέμα της δημιουργίας καταυλισμών σε αφρικανικά κράτη -θεωρητικά υπό την εποπτεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης- ώστε να στέλνονται πίσω οι θαλασσοδαρμένοι, να εξετάζονται επιτόπου οι αιτήσεις ασύλου τους και να απελαύνονται από ’κει όσοι απορρίπτονται, χωρίς να πατούν καν το πόδι τους στην Ευρώπη...