Πόσο θα αντέξει ο Τζεντιλόνι;

Τελικά, δόθηκε η απάντηση. Ο Ιταλός πρόεδρος Ματαρέλα επέλεξε τον Πάολο Τζεντιλόνι για να συνθέσει την εξηκοστή τέταρτη κυβέρνηση της μεταπολεμικής Ιταλίας.

Η συνομιλία τους, χθες, στο προεδρικό μέγαρο Κυρηνάλιο, διήρκεσε σχεδόν μία ώρα και οδήγησε σε λύση. Μια κυβέρνηση η οποία θα στηριχθεί από το Δημοκρατικό Κόμμα, τη Νέα Κεντροδεξιά και την ομάδα «Αla», την οποία συνθέτουν πρώην γερουσιαστές του Μπερλουσκόνι.

Η αντιπολίτευση δεν πρόκειται να στηρίξει τη νέα αυτή προσπάθεια και συνεχίζει να ζητά, με δυνατή φωνή, εκλογές όσο πιο γρήγορα γίνεται.

Στις δηλώσεις του προς τον Τύπο, πριν αποχωρήσει από το προεδρικό μέγαρο, ο Τζεντιλόνι κατέστησε σαφές ότι θα εργαστεί για σύνθεση κυβέρνησης με τη σημερινή πλειοψηφία και ευχαρίστησε ουσιαστικά τον στενό του φίλο Ματέο Ρέντσι: υπενθύμισε πως αρνήθηκε να συγκροτήσει νέα κυβέρνηση, διότι αυτή ήταν η δέσμευσή του σε περίπτωση ήττας στο δημοψήφισμα. Πρόσθεσε δε ότι η συνέπεια αυτή «αξίζει σεβασμό».

Ο Ιταλός εντολοδόχος πρωθυπουργός δήλωσε, επίσης, ότι η άμεση προτεραιότητά του θα είναι η στήριξη των σεισμοπαθών και η ανοικοδόμηση.

Ολοι ξέρουν, βέβαια, ότι υπάρχει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και στον οικονομικό τομέα. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει σε χρόνο-ρεκόρ αν θα εγκρίνει κρατική βοήθεια για την τράπεζα Monte dei Paschi di Siena, επικαλούμενη έκτακτες περιστάσεις και συστημικό κίνδυνο για άλλες ιταλικές και ξένες τράπεζες.

Αν δεν της επιτραπεί, ή η διοίκηση της τράπεζας θα πρέπει να πετύχει ανακεφαλαιοποίηση μέσω της αγοράς έως το τέλος του χρόνου ή θα γίνει ορατός ο κίνδυνος της χρεοκοπίας. Κάτι που όλοι εύχονται βέβαια να αποφευχθεί, διότι οι πολίτες που έχουν εμπιστευτεί τη Monte Paschi είναι πάνω από πέντε εκατομμύρια.

Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, η Ιταλία αναμένεται να συνεχίσει να ζητά μεγαλύτερη αλληλεγγύη από την Ευρώπη, με πραγματικές επανεγκαταστάσεις και χωρίς οι πολιτικές πρωτοβουλίες να αντικαθίστανται από ακροδεξιά και εθνικιστικά τείχη.

Θα πρέπει να δούμε αν ο νέος επικεφαλής της κυβέρνησης θα συνεχίσει τη σκληρή γραμμή της τελευταίας περιόδου του Ρέντσι, με απειλή για βέτο στον πολυετή ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ή θα φανεί κάπως πιο διαλλακτικός.

Παράλληλα, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις, η Ρώμη θα παραμείνει υπέρ της τόνωσης των δημόσιων επενδύσεων και της οριστικής εγκατάλειψης της λιτότητας.

Από την Αριστερά στο Κέντρο

O Πάολο Τζεντιλόνι είναι ένας πρώην αριστερός (με δράση στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά στα νιάτα του), ο οποίος προσέγγισε στη συνέχεια τον χώρο της Οικολογίας και κατέληξε τελικά στο προοδευτικό Κέντρο.

Εχει άριστες σχέσεις με το πρώην χριστιανοδημοκρατικό φάσμα, από τη Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι τον θεωρούν αξιόπιστο πρόσωπο και είναι φυσικά από τους στενότερους συνεργάτες του Ρέντσι.

Υφίστανται δηλαδή οι αναγκαίες ισορροπίες για να μπορέσει να ηγηθεί μιας κυβέρνησης που θα οδηγήσει με κάποια άνεση τη χώρα στις εκλογές: η πιθανότερη ημερομηνία για να στηθούν οι κάλπες στη φάση αυτή μοιάζει να είναι ή ο επόμενος Ιούνιος ή ο Σεπτέμβριος.

Υπάρχουν, βέβαια, δύο ουσιαστικά προβλήματα: Το πρώτο αφορά τις εσωτερικές εξελίξεις στο Δημοκρατικό Κόμμα. Μέρος της αριστερής μειοψηφίας θεωρεί τον νέο πρωθυπουργό υπερβολικά συνδεδεμένο με τον προκάτοχό του.

«Χρειάζεται ανανέωση και μια τομή», δήλωσε το Σαββατοκύριακο ο Ρομπέρτο Σπεράντσα, μέλος της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Αν ο Τζεντιλόνι δεν επιλέξει και κάποιους νέους υπουργούς (οι οποίοι να έχουν ένα σαφέστερο σοσιαλδημοκρατικό και όχι κεντρώο βιογραφικό), η ένταση μπορεί εύκολα να ανέβει.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, ότι οι Δημοκρατικοί, μετά το δημοψήφισμα, είναι καζάνι που βράζει. Σήμερα συνεδριάζει η διεύθυνση, την Κυριακή η συνέλευση του κόμματος και μέχρι τον Μάρτιο, πιθανότατα, θα γίνει έκτακτο συνέδριο.

Ο Ματέο Ρέντσι θα διεκδικήσει και πάλι τη γραμματεία, αλλά είναι σαφές ότι η αριστερή πτέρυγα των Πιερλουίτζι Μπερσάνι και Μάσιμο Ντ’Αλέμα θα κάνει ό,τι μπορεί για να ελέγξει και πάλι το κόμμα.

Το δεύτερο πρόβλημα αφορά την αντιπολίτευση. Η Λέγκα του Βορρά και τα Πέντε Αστέρια, σε διαφορετικούς βέβαια τόνους, έκαναν σαφές ότι διαφωνούν με τις επιλογές του Ματαρέλα και ότι σύντομα θα ζητήσουν από τα μέλη και τους ψηφοφόρους τους να πάρουν μέρος σε κινητοποιήσεις υπέρ των πρόωρων εκλογών.

Θέλουν να εκμεταλλευτούν το ευνοϊκό κλίμα που δημιούργησε το δημοψήφισμα και υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί οξεία κοινωνική αντιπαράθεση.

Τέλος, ο Ρέντσι. Οπως συνηθίζει, είπε «εις το επανιδείν» μέσω Facebook: έγραψε στους Ιταλούς ότι «συγκινήθηκε πακετάροντας τα πράγματά του» από το κυβερνητικό μέγαρο, διότι «δεν είναι ρομπότ και δεν ντρέπεται γι’ αυτό».

Υπενθύμισε ότι «επιστρέφει απλώς πολίτης, χωρίς αλεξίπτωτα, μισθό και ασυλίες» και για πολλοστή φορά επανέλαβε πως «δεν είναι από εκείνους που όταν χάνει, ρίχνει το φταίξιμο στους άλλους».

«Θα τα ξαναπούμε γρήγορα, φίλοι μου», γράφει, τέλος, ο Ρέντσι. Για κάποιους είναι υπόσχεση, για κάποιους άλλους απειλή. Θα δούμε πού θα οδηγήσουν οι διάφορες πολιτικές και προσωπικές συμμαχίες και εξελίξεις…