Τρεις προσωπικότητες γεννούν ελπίδες σε Ιταλία - Γερμανία

Αλλο ένα προπύργιο απέκτησε η προελαύνουσα Ακρα Δεξιά στην Ευρώπη, μετά τις πρόσφατες εκλογές στην Πορτογαλία. Αλλος ένας κόκκος ανησυχίας για τους προοδευτικούς πολίτες στην ήπειρό μας. Εκ των πραγμάτων το βάρος για την αντίδραση του αριστερού - κεντροαριστερού χώρου πέφτει σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, δεδομένης της ανόδου νεοναζιστικών ή εν γένει ακροδεξιών κομμάτων και στις δύο αυτές χώρες.

Οι διεργασίες στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο έχουν ήδη εκκινήσει και τα βλέμματα των πολιτών σε Ιταλία και Γερμανία, αλλά και πέραν αυτών, πέφτουν κατά βάση σε τρεις προσωπικότητες (αν και με διαφορετική ιδεολογική καταγωγή - πεπραγμένα): την Ελι Σλάιν, τον Ενρίκο Λέτα και την Ινες Σβέρντνερ.

Ελι Σλάιν
Η νέα φωνή της ιταλικής Κεντροαριστεράς

Γεννημένη το 1985, ηγείται του Δημοκρατικού Κόμματος (PD) στην Ιταλία. Η εκλογή της το 2023 σηματοδότησε τη στροφή του κόμματος προς την προοδευτική Αριστερά, με έμφαση στην ισότητα, την κλιματική δικαιοσύνη και τα κοινωνικά δικαιώματα. Σε πρόσφατη κριτική της κατά της κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι, την κατηγόρησε για συγκέντρωση εξουσιών και περιορισμό των αρμοδιοτήτων του προέδρου της Δημοκρατίας μέσω συνταγματικών μεταρρυθμίσεων.

Ταυτόχρονα, τον περασμένο Ιανουάριο απαίτησε από την Ιταλίδα πρωθυπουργό να δώσει εξηγήσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με πιθανή συμφωνία με τον Ελον Μασκ για τη χρήση του συστήματος Starlink (ίντερνετ με υψηλές ταχύτητες) στην Ιταλία. Οπως δήλωσε, «η βιασύνη της ιταλικής Δεξιάς να προσκυνήσει τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου θα ήταν γελοία, αν δεν διακυβεύονταν η εθνική ασφάλεια, τα χρήματα των Ιταλών πολιτών και τα ευαίσθητα δεδομένα τους».

Επίσης, έχει καταδικάσει τη συμφωνία της Ιταλίας με την Αλβανία για τη δημιουργία κέντρων υποδοχής μεταναστών, με το επιπλέον επιχείρημα ότι παραβιάζει το ιταλικό Σύνταγμα. Συμμετείχε ακόμη στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ειρήνη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αντιμετώπισης της ανόδου της Ακροδεξιάς αφενός, προώθησης της κοινωνικής δικαιοσύνης αφετέρου. Η Ε. Σλάιν υποστηρίζει εν κατακλείδι ότι η Αριστερά πρέπει να αγωνίζεται για την ευτυχία των ανθρώπων, συνδέοντας τα ατομικά δικαιώματα με τις κοινωνικές ανισότητες.

Ενρίκο Λέτα
Υπέρμαχος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης

Πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, έχει αναδειχτεί σε σημαντική φωνή υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ως πρόεδρος του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ, συνέταξε έκθεση για το μέλλον της Ενιαίας Αγοράς της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προτείνοντας την προσθήκη μιας «πέμπτης ελευθερίας» που θα επικεντρώνεται στην έρευνα, την καινοτομία και την εκπαίδευση.

Ο Ε. Λέτα έχει εκφράσει ανησυχία για την αδράνεια της Ε.Ε., η οποία (αδράνεια) κατά τη γνώμη του μειώνει την ανταγωνιστικότητα των 27 κρατών-μελών. Εχει, επίσης, τονίσει την ανάγκη για ενοποίηση σε τομείς όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η ενέργεια και οι τηλεπικοινωνίες, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Επιπλέον, έχει προτείνει τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής πιστωτικής κάρτας και την ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς, επισημαίνοντας ότι τεράστια ποσά ευρωπαϊκών αποταμιεύσεων κατευθύνονται στις ΗΠΑ λόγω της έλλειψης ενιαίου οικονομικού συστήματος στην Ε.Ε. Σε χαρακτηριστικούς τόνους προειδοποίησε, πριν από λίγους μήνες, συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 2024, ότι αν η Ευρώπη δεν δράσει, θα καταλήξει να πρέπει να επιλέξει μεταξύ του να γίνει αποικία της Κίνας ή των ΗΠΑ. Αναγκαία, επίσης, η ενιαία πολιτική άμυνας και το εμπορικό δίκαιο, πρόσθεσε.

Τον Απρίλιο του 2024, τέλος, παρουσίασε στους ηγέτες της Ε.Ε. την έκθεσή του για το μέλλον της Ενιαίας Αγοράς, επισημαίνοντας ότι είναι η τελευταία ευκαιρία για να τερματιστεί ο κατακερματισμός.

Ινες Σβέρντνερ
Η νέα ηγεσία της γερμανικής Αριστεράς

Γεννημένη το 1989, είναι Γερμανίδα δημοσιογράφος και πολιτικός. Διετέλεσε αρχισυντάκτρια της γερμανικής έκδοσης του σοσιαλιστικού περιοδικού Jacobin από το 2019 έως το 2023. Η Ι. Σβέρντνερ εντάχθηκε στην Αριστερά (Die Linke) τον Αύγουστο του 2023 και ήταν υποψήφια για τις ευρωεκλογές του 2024, χωρίς να εκλεγεί. Από τον Οκτώβριο του 2024 είναι συμπρόεδρος του κόμματος.

Ωστόσο, στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2025, η γερμανική Αριστερά αποτέλεσε την ευχάριστη έκπληξη, αφού αύξησε το ποσοστό ψήφων και τις έδρες της (παρά τις δημοσκοπήσεις που την εμφάνιζαν εκτός Βουλής ακόμη και λίγο καιρό πριν από τις κάλπες). Η Ι. Σβέρντνερ εξελέγη μέλος της Μπούντεσταγκ, εκπροσωπώντας την εκλογική περιφέρεια Βερολίνου - Λίχτενμπεργκ.

Ως ηγέτις της Αριστεράς πλέον, επικεντρώνεται σε θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, οικονομικής ισότητας και ενίσχυσης των δικαιωμάτων των εργαζομένων, επιδιώκοντας να αναζωογονήσει το κόμμα και να προσελκύσει νέους ψηφοφόρους. Ενώ πριν από δύο μήνες επέκρινε έντονα την πρόταση των Πρασίνων να χαλαρώσουν το δημοσιονομικό φρένο αποκλειστικά για στρατιωτικές δαπάνες. Οπως είχε δηλώσει, «η πρόταση των Πρασίνων αυξάνει την πίεση στον τακτικό προϋπολογισμό. Αυτό σημαίνει λιγότερα χρήματα για σχολεία, παιδικούς σταθμούς και συντάξεις. Οι Πράσινοι παίζουν με τη φωτιά, ελπίζοντας να επανέλθουν αργότερα για υποδομές και κλίμα. Αυτό είναι αφελές», ανέφερε. Αντίθετη στη δημιουργία νέου ειδικού ταμείου για την άμυνα, ξεκαθάρισε πως «δεν θα υπάρξουν ψήφοι από την Αριστερά υπέρ αυτού του ταμείου».

Αναφορικά με τη νέα γερμανική κυβέρνηση, πήρε τη θέση ότι «ο καγγελάριος Μερτς έχει καεί από τη στιγμή που έκανε συμφωνία με την AfD». Τέλος, η ίδια αποδίδει την πρόσφατη άνοδο της Αριστεράς στην ανανέωση της ηγεσίας και την επιστροφή σε κοινωνικά θέματα. Σε συνέντευξή της, τον Φεβρουάριο του 2025, ανέφερε: «Είμαστε ξανά μια ομάδα και ο κόσμος το αντιλαμβάνεται». Και ξεκαθάρισε ότι η Αριστερά δεν επιδιώκει συμμετοχή στην κυβέρνηση, δηλώνοντας: «Δεν θα πουλήσουμε τις πεποιθήσεις μας για μια κυβερνητική θέση».