Πολύ μελάνι έχει χυθεί για να αναλυθούν οι ιδεολογικές αναφορές, τα σχήματα λόγου και οι επικοινωνιακές τακτικές της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Σπανίζουν όμως οι έρευνες που «ακτινογραφούν» συγκριτικά τα πολιτικά προγράμματα των ακροδεξιών κομμάτων, πόσο μάλλον το πώς ψηφίζουν οι εκπρόσωποί τους στα εθνικά κοινοβούλια, στα διεθνή fora και στην Ευρωβουλή.
Το έλλειμμα αυτό επιχειρεί να καλύψει πρόσφατη επιστημονική μελέτη με τίτλο «Αριστερή ρητορική, δεξιά ψήφος» («Talking left, voting right») που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (SETA).
Με συντονιστή τον Ολλανδό πανεπιστημιακό Κας Μούντε, πολιτικό επιστήμονα και συγγραφέα του ευπώλητου εγχειριδίου «The Far Right Today» (2019), οι ερευνητές ανέλυσαν διεξοδικά τι ψήφισαν σε οκτώ περιπτώσεις δεκάδες ευρωβουλευτές 18 ακροδεξιών κομμάτων. Και μάλιστα σε ικανό βάθος χρόνου: από το 2021 ώς τις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου. Επρόκειτο είτε για Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είτε για Ψηφίσματα σχετικά με εργασιακά θέματα που ενδιαφέρουν εκατομμύρια ανθρώπους.
Βγάζουν μάτι
Το συμπέρασμά τους είναι ότι η «φιλεργατική Ακροδεξιά» είναι ένας μύθος που αντανακλάται σε ισχυρισμούς πολιτικών όπως η Γαλλίδα Μαρίν Λεπέν και ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν ότι «υπερασπίζονται τους εργαζόμενους», τους «ξεχασμένους της μεταβιομηχανικής εποχής», όσους «πρόδωσε η Αριστερά».
Δύο ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου εξέτασαν οι ειδικοί. Τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) και την Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID) – τη δεύτερη διαδέχτηκε τους τελευταίους μήνες η «νέα» ομάδα Πατριώτες για την Ευρώπη (PfE). Ο θίασος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το αυστριακό Κόμμα της Ελευθερίας, τα Αδέλφια της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι, «φυσικά» την Εναλλακτική για τη Γερμανία και την Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν, το ισπανικό Vox, το πολωνικό Νόμος και Δικαιοσύνη, αλλά και την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου.
Μία ψήφος που... βγάζει μάτι είναι το «όχι» πολλών ακροδεξιών ευρωβουλευτών στην Οδηγία για Μισθολογική Διαφάνεια (2023) που απαιτεί (και) μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών. Μία άλλη, η άρνησή τους να επικυρώσουν την πολυδιαφημισμένη Οδηγία για Επαρκείς Κατώτατους Μισθούς (2024).
Γύρισαν την πλάτη και στα νέα παιδιά, επιλέγοντας «όχι» ή «αποχή» στο Ψήφισμα για την Ποιοτική Πρακτική Ασκηση στην Ε.Ε. (2024) το οποίο στοχεύει στη στήριξη νέων που κάνουν «πρακτική» ενώ στην πραγματικότητα δουλεύουν σκυλίσια με ελάχιστες απολαβές.
Βορράς - Νότος
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένα κόμματα του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η ιταλική Λέγκα, τα Αδέλφια της Ιταλίας και η Ελληνική Λύση, ψήφισαν και υπέρ κάποιων, λίγων, δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αντίθετα, κόμματα του Βορρά, όπως οι Σουηδοί Δημοκράτες και το δανέζικο Κόμμα του Λαού, επέμεναν διαχρονικά στην αρνητική ψήφο, ερχόμενα σε προφανή αναντιστοιχία με την παράδοση του σκανδιναβικού κράτους πρόνοιας.
Οσο για την κοινή εντύπωση ότι η κατεξοχήν εργατική τάξη της Γηραιάς Ηπείρου (όπως οι εργάτες μετάλλου στη Γερμανία) ψηφίζουν μαζικά ακροδεξιά κόμματα, η νέα μελέτη διαπιστώνει ότι οι διαρροές δεν είναι τόσο εκτεταμένες, αλλά διαχέονται είτε προς την κλασική Κεντροδεξιά, όπως το χριστιανοδημοκρατικό CDU, είτε προς τους Πράσινους, που έχουν βάλει νερό στο κρασί τους και οι πολιτικολόγοι τούς κατατάσσουν εδώ και χρόνια στο Κέντρο.
«Η έρευνά μας δεν δείχνει απλά ότι η εικόνα μιας φιλεργατικής Ακροδεξιάς είναι στην καλύτερη περίπτωση γενικόλογη και στη χειρότερη ψεύτικη. Μας υπενθυμίζει ότι δεν οφείλουμε μόνο να εξετάζουμε όσα λέει η Ακροδεξιά, αλλά, κυρίως, όσα διαπράττει. Δεν υπάρχει αμφιβολία: η Ακροδεξιά τοποθετείται σήμερα κατά των εργαζομένων, είναι πολιτικά συντηρητική όχι μόνο σε θέματα μετανάστευσης και ασύλου αλλά και στα κοινωνικο-οικονομικά θέματα», καταλήγει ο 57χρονος Μούντε, ο οποίος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια στις ΗΠΑ.
Νατιβισμός και απολυταρχία
Δύο βασικές σκληροπυρηνικές αντιλήψεις διατρέχουν τα κόμματα της Ακροδεξιάς κατά την εκτίμηση του καθηγητή Κας Μούντε: ο νατιβισμός (nativism) και ο απολυταρχισμός (authoritarianism). Είναι κάτι σαν παντιέρες, σαν άτυπα «σήματα κατατεθέντα» της πολιτικής τους μισαλλοδοξίας.
Ντιβισμός (ενίοτε αποδίδεται με τον όρο «αυτοχθονισμός») είναι «η πεποίθηση ότι τα κράτη πρέπει να κατοικούνται αποκλειστικά από γηγενείς πληθυσμούς γιατί τα μη γηγενή στοιχεία απειλούν εκ θεμελίων την ομοιογένεια του έθνους-κράτους». Δικαιολογεί τον κοινωνικό αποκλεισμό των «άλλων»: ξένων, αλλόγλωσσων, αλλόθρησκων (π.χ. μουσουλμάνων), ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ που υποτίθεται ότι εισάγουν καινά δαιμόνια, παιδιών από μικτούς γάμους κ.λπ.
Απολυταρχισμός είναι «η πίστη σε μια αυστηρά δομημένη και ελεγχόμενη κοινωνία, όπου τιμωρείται αμείλικτα κάθε παραβάτης του νόμου και της τάξης». Συχνά ο απολυταρχισμός συνδέεται με την παρουσία ενός «φωτισμένου» ηγέτη και μιας κομματικής ελίτ με διείσδυση στους θεσμούς (δικαιοσύνη, διοίκηση, ένοπλες δυνάμεις, οικονομία).
Τα ακροδεξιά κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν ψήφισαν τις Οδηγίες για μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών (2023) ούτε για επαρκείς κατώτατους μισθούς (2024)
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας