«Εξω η Rio Tinto από τη Σερβία!». «Δεν θα σκάψετε!». Με τέτοια και άλλα παρόμοια συνθήματα, δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι διαδήλωσαν το Σάββατο στο Βελιγράδι και σε άλλες πόλεις, διαμαρτυρόμενοι για την προσεχή επανέναρξη ενός μεγάλου προγράμματος εξόρυξης λιθίου. Οπου Rio Tinto είναι η βρετανοαυστραλιανή μεταλλευτική εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο και βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε ανοιχτή διαμάχη με τη σερβική Δικαιοσύνη, κατοίκους και οικολογικές οργανώσεις με επίκεντρο τις ενδεχόμενες σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εξόρυξη.
Στη Σερβία εντοπίστηκαν σημαντικότατα κοιτάσματα λιθίου, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως για την κατασκευή μπαταριών, εσχάτως και για τις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων, κοντά στην πόλη Λόζνιτσα, στα δυτικά της χώρας, το 2004. Το 2022, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναστείλει το σχέδιο της εξόρυξης ύστερα από εβδομάδες μεγάλων διαδηλώσεων, αλλά τα χέρια της λύθηκαν κατόπιν δικαστικής απόφασης τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με την οποία η ανάκληση της άδειας που είχε δοθεί στη Rio Tinto «δεν ήταν συμβατή με το Σύνταγμα και τη νομοθεσία».
Aκριβώς εκείνες τις μέρες και συγκεκριμένα στις 19 Ιουλίου, η Σερβία και η Ευρωπαϊκή Ενωση υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης και συνεργασίας για τις πρώτες ύλες και συγκεκριμένα για το λίθιο, το οποίο χρειάζεται η Ε.Ε. προκειμένου να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα. Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς μάλιστα, καθώς και εκπρόσωποι μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών είχαν βρεθεί αυτοπροσώπως στο Βελιγράδι για αυτό που η Ενωση χαρακτήρισε «ιστορική μέρα για τη Σερβία, καθώς και για την Ευρώπη».
Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάντερ Βούτσιτς, προκειμένου να καθησυχάσει τους διαδηλωτές, υποσχέθηκε ότι δεν θα προχωρήσει το έργο για δύο χρόνια, έως ότου εξεταστούν πλήρως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του. Ταυτόχρονα όμως, σκλήρυνε τη στάση του. Αρχισε να μιλά για «υβριδικό πόλεμο υποστηριζόμενο από τη Δύση», αναφερόμενος ειδικά στο μπλοκάρισμα δρόμων και σιδηροδρομικών σταθμών και να συγκρίνει τις διαδηλώσεις κατά τις εξόρυξης με την εξέγερση του Μαϊντάν στην Ουκρανία το 2014 που οδήγησε στην πτώση του φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Λίγο έωλα, βέβαια, τα επιχειρήματα του επίσης φιλορώσου και ταυτόχρονα αλληθωρίζοντα προς την Ε.Ε. Βούτσιτς, αφού η δική του κυβέρνηση υπέγραψε μετά φανών και λαμπάδων τη σχετική συμφωνία με την Ε.Ε.
Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη της Ε.Ε. για λίθιο, την επιθυμία της Σερβίας να επισπεύσει την ένταξή της σε αυτήν, αλλά και την αποφασιστικότητα των αντιπάλων της εξόρυξης που υπόσχονται νέο κύκλο κινητοποιήσεων, ίσως οι σερβικές «Σκουριές» να βρίσκονται μόλις στην αρχή...
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας