Ωρα PEGA στο Στρασβούργο

Το πόρισμα, που καταλήγει σε ισχυρές ενδείξεις χρήσης του Predator από το Μαξίμου για την παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων, είχε εγκριθεί με συντριπτική πλειοψηφία από τους ευρωβουλευτές-μέλη της εξεταστικής επιτροπής PEGA στις αρχές Μαΐου (με 30 ψήφους υπέρ, 3 ψήφους κατά και 4 αποχές) κι επομένως η τότε ψηφοφορία αποτελεί πρόκριμα για το τι μπορεί να συμβεί στην Ολομέλεια στην ψηφοφορία της προσεχούς Πέμπτης. Η σχετική συζήτηση θα γίνει την Τετάρτη.

Υπενθυμίζεται ότι το πόρισμα της PEGA, που έρχεται στην Ολομέλεια με τη μορφή έκθεσης-νομοθετικού ψηφίσματος, εκφράζει μεγάλες ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της κατάχρησης εφαρμογών παρακολούθησης στη δημοκρατία, την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης σε αρκετά κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Μεταξύ άλλων ζητά: αμερόληπτες και διεξοδικές έρευνες για καταγγελλόμενες καταχρήσεις, θέσπιση ευρωπαϊκών προτύπων για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη νόμιμη ανάπτυξη λογισμικού κατασκοπίας με περιορισμούς ως προς το ποιος μπορεί να παρακολουθηθεί, αποτελεσματικά ένδικα μέσα για τα άτομα που έχουν παρακολουθηθεί, αυστηρή επιβολή των κανόνων της Ε.Ε. για τον έλεγχο των εξαγωγών, δημιουργία εργαστηρίου τεχνολογίας της Ε.Ε. για τη διερεύνηση καταγγελιών και τη διεξαγωγή τεχνικών ελέγχων, συντονισμό με τρίτες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ.

Η έκθεση της PEGA εντοπίζει συστημικά ζητήματα στην Πολωνία και την Ουγγαρία, με σοβαρές παραβιάσεις του Δικαίου της Ε.Ε. στις δύο χώρες, όπου οι κυβερνήσεις έχουν διαλύσει ανεξάρτητους μηχανισμούς εποπτείας, ενώ αντίθετα για την Ισπανία αναγνωρίζουν ότι το νομοθετικό πλέγμα της παρέχει επαρκείς δικλίδες ασφαλείας και ήδη η κυβέρνηση εργάζεται για να καλύψει τα κενά που εντοπίστηκαν.

Η Ελλάδα, ωστόσο, βάσει των διαπιστώσεων της έκθεσης, βρίσκεται σε μια εντελώς γκρίζα ζώνη καθώς οι ευρωβουλευτές-μέλη της PEGA λένε ότι ναι μεν η χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού δεν φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής, αλλά φαίνεται ότι αποτελεί ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται επί τούτω για πολιτικά και οικονομικά οφέλη.

Το νομικό πλαίσιο της χώρας έχει πληγεί από νομοθετικές τροποποιήσεις της απελθούσας κυβέρνησης που έχουν αποδυναμώσει τις δικλίδες ασφαλείας με αποτέλεσμα λογισμικό κατασκοπίας να έχει χρησιμοποιηθεί εναντίον δημοσιογράφων, πολιτικών και επιχειρηματιών και να έχει εξαχθεί σε χώρες με αρνητικό ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η έκθεση της PEGA καλεί την κυβέρνηση να αποκαταστήσει και να ενισχύσει επειγόντως τις θεσμικές και νομικές δικλίδες, να καταργήσει τις άδειες εξαγωγής λογισμικού παρακολούθησης που δεν συνάδουν με τη νομοθεσία της Ε.Ε. και να σεβαστεί την ανεξαρτησία της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ).

Σημειώνουν επίσης ότι η Κύπρος έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως εξαγωγικός κόμβος για λογισμικό κατασκοπίας και θα πρέπει να καταργήσει όλες τις άδειες εξαγωγής που έχει εκδώσει και παραβιάζουν τη νομοθεσία της Ε.Ε.

Στην έκθεση έχουν περιληφθεί πολλά στοιχεία από τις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις της «Εφ.Συν.» και άλλων ΜΜΕ για τον ρόλο της Krikel, της Intellexa και των πρωταγωνιστών εισαγωγής του Predator στην Ελλάδα και χρήσης του και από την ΕΥΠ.

Πρώτοι κανόνες για όρια στην τεχνητή νοημοσύνη

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συζητήσει αύριο και θα ψηφίσει την Τετάρτη σχετικά με το πρώτο σύνολο ολοκληρωμένων κανόνων στον κόσμο για τη διαχείριση του ρίσκου που ενέχει η τεχνητή νοημοσύνη, αποσκοπώντας στην προώθηση των χρήσεων της τεχνολογίας αυτής σε ευθυγράμμιση με τις αξίες της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων της ανθρώπινης εποπτείας, της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και της απαγόρευσης των διακρίσεων.

Το προσχέδιο των κανόνων έχει χαραχτεί βάσει αξιολόγησης κινδύνων και στοχεύει να θεσπιστούν υποχρεώσεις για τους παρόχους και τους χρήστες ανάλογα με το επίπεδο ρίσκου που αντιπροσωπεύει η χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Τα συστήματα που λειτουργούν με μη αποδεκτά επίπεδα κινδύνου θα απαγορευτούν.

Οι ευρωβουλευτές αναμένεται να στηρίξουν την απαγόρευση των συστημάτων εξ αποστάσεως βιομετρικής ταυτοποίησης, της κατηγοριοποίησης βάσει ευαίσθητων χαρακτηριστικών, της προληπτικής αστυνόμευσης και των συστημάτων αναγνώρισης συναισθημάτων.

Προτείνουν επίσης εξατομικευμένους κανόνες για τη λεγόμενη παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, όπως το ChatGPT, συμπεριλαμβανομένων της σήμανσης περιεχομένου που παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη και της δημοσιοποίησης περιλήψεων των δεδομένων που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που χρησιμοποιούνται για τη μάθηση των εφαρμογών αυτών.

Για την τόνωση της καινοτομίας, οι ευρωβουλευτές προτείνουν εξαιρέσεις για ερευνητικές δραστηριότητες και τμήματα τεχνητής νοημοσύνης ανοικτού κώδικα, καθώς και για τη χρήση των λεγόμενων «ρυθμιστικών δοκιμαστηρίων» ή ελεγχόμενων περιβαλλόντων, που δημιουργούνται από τις δημόσιες αρχές για δοκιμές πριν από τη διάθεση των εφαρμογών.

Μόλις το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη θέση του, μπορούν να αρχίσουν συνομιλίες με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας.

Ατζέντα

▸ Ολομέλεια στο Στρασβούργο

12-15 Ιουνίου. Στα θέματα μεταξύ άλλων: Συζήτηση για την Ουκρανία με αφορμή την καταστροφή του φράγματος Nova Kakhovka στον ποταμό Δνείπερο. Προετοιμασία ευρωεκλογών 2024. Συζήτηση για τα πολιτικά δικαιώματα στην Πολωνία με αφορμή τον νέο εκλογικό νόμο. Συζήτηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, αλλά και με τον πρόεδρο του Κοσόβου. Αξιολόγηση της πρότασης της Κομισιόν για τον Φορέα Δεοντολογίας για τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και τις σχέσεις τους με τα λόμπι.

▸ Συμβούλιο Ε.Ε.

15-16/6. Λουξεμβούργο, Eurogroup-Ecofin. Θέματα, μεταξύ άλλων: Το σχέδιο για το ψηφιακό ευρώ, η μεταπρογραμματική εποπτεία σε Ελλάδα, Κύπρο, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, ο ΦΠΑ στην ψηφιακή εποχή, η μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης.

▸ ΕΚΤ

Πέμπτη 15/6, συνεδρίαση Δ.Σ., αποφάσεις νομισματικής πολιτικής, με πιθανή νέα αύξηση επιτοκίων του ευρώ κατά 25 μονάδες βάσης.

📌 Κάθε Δευτέρα η «Eφ.Συν.» ενημερώνει τους αναγνώστες της μέσα από αυτήν τη σελίδα για ειδήσεις που «γεννιούνται» στα όργανα της θεσμικής Ευρώπης και δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας.