Βοναπαρτισμός Μακρόν: Περνά το συνταξιοδοτικό χωρίς ψήφο στη Βουλή

Σε επικίνδυνες ατραπούς οδηγεί την γαλλική πολιτική σκηνή ο Εμανουέλ Μακρόν, με την κυβέρνησή του να αποφασίζει να κάνει χρήση ειδικών συνταγματικών εξουσιών και να περάσει το νομοσχέδιο για το συνταξιοδοτικό χωρίς ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση.

Η απόφαση αυτή ελήφθη λίγα μόλις λεπτά μετά τον προγραμματισμό της ψηφοφορίας, καθώς η κυβέρνηση δεν είχε εγγυήσεις ότι το νομοσχέδιο θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία στην κάτω βουλή.

Ο νόμος αυτός που έχει θέσει επί ποδός κοινωνία και συνδικάτα με διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών αυξάνει τα όρια συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. Αποτελεί εξάλλου την βασική στόχευση του Εμανουέλ Μακρόν κατά τη δεύτερη θητεία του, παρά το γεγονός ότι η χώρα συγκλονίζεται από δυναμικές απεργίες και διαμαρτυρίες εδώ και εβδομάδες. Η αυταρχική απόφαση αναμένεται να προκαλέσει, σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, την κατάθεση πρότασης δυσπιστίας κατά της γαλλικής κυβέρνησης.

Τι είναι το άρθρο 49.3

Μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση του 2008, η χρήση της παραγράφου 3 του άρθρου 49 του Συντάγματος περιορίζεται σε ένα νομοσχέδιο ανά κοινοβουλευτική θητεία, με την εξαίρεση νομοσχεδίων για την οικονομία και τη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης, για τα οποία η κυβέρνηση δεν έχει περιορισμούς. . 

Οταν ο/η επικεφαλής της κυβέρνησης κινήσει τη διαδικασία, οι βουλευτές έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν πρόταση δυσπιστίας μέσα σε 24 ώρες. Εάν στηριχθεί από την πλειοψηφία των βουλευτών, ο νόμος απορρίπτεται και η κυβέρνηση καταρρέει.

Εάν δεν υποβληθεί πρόταση δυσπιστίας ή εάν αυτή δεν αποσπάσει την απόλυτη πλειοψηφία, ο νόμος υιοθετείται με την πρώτη ανάγνωση και συνεχίζει την πορεία του πίσω στη Γερουσία και μετά πάλι στη Βουλή για τη δεύτερη ανάγνωση, όπου πάλι η κυβέρνηση μπορεί να ενεργοποιήσει το άρθρο 49.3, εάν επιθυμεί.

Από το 1958, το άρθρο 49.3 έχει ενεργοποιηθεί 89 φορές (33 φορές από έναν δεξιό αρχηγό κυβέρνησης και 56 φορές από αριστερό). Το απόλυτο ρεκόρ πηγαίνει στον Μισέλ Ροκάρ (σοσιαλιστής πρωθυπουργός υπό τον Φρανσουά Μιτεράν), ο οποίος έκανε χρήση του άρθρου 28 φορές.  Αντίθετα, αρκετοί πρωθυπουργοί, με μεγάλη πλειοψηφία, δεν το χρησιμοποίησαν ποτέ. Η αντιπολίτευση απάντησε μόνο 47 φορές με πρόταση μομφής, αλλά καμία διαδικασία δεν οδήγησε ποτέ σε πτώση της κυβέρνησης.

Η πρωθυπουργός, Ελιζαμπέτ Μπορν, έγινε δέκτης ηχηρών αποδοκιμασιών από τα έδρανα της αντιπολίτευσης, ενώ μόλις όταν σταμάτησε η συνεδρίαση και έγινε γνωστή η απόφαση της κυβέρνησης ορισμένοι βουλευτές τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο δίνοντας δραματικούς τόνους μέσα στο κοινοβούλιο. 

Η πρωθυπουργός, αναγκασμένη να μιλάει πολύ δυνατά για να καλύψει τις φωνές εξ αριστερών και τον ύμνο της Μασσαλιώτιδας, προσπάθησε να διαβεβαιώσει τους βουλευτές ότι το νομοσχέδιο είναι το αποτέλεσμα «συνεχούς διαπραγμάτευσης με τα συνδικάτα, τους εργοδότες και τις κοινοβουλευτικές ομάδες».

«Η αβεβαιότητα» είπε «κρέμεται από λίγες ψήφους, αλλά δεν μπορούν να διακινδυνεύσουμε να δούμε 175 ώρες κοινοβουλευτικού διαλόγου να καταρρέουν ... Πάνω στις δικές σας μεταρρυθμίσεις στο κείμενο της Βουλής, όπως αυτό συμφωνήθηκε από την κοινή επιτροπή βουλευτών και γερουσιαστών χθες βράδυ είμαι έτοιμη να αναλάβω την ευθύνη» κατέληξε, καταφεύγοντας στο άρθρο 49.3.

Στη συνέχεια, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, η συζήτηση στη Βουλή ανεστάλη και το κείμενο της μεταρρύθμισης θεωρείται ότι έχει εγκριθεί, εκτός κι αν οι βουλευτές υποβάλουν πρόταση μομφής μέχρι αύριο στις 4.20 το απόγευμα (ώρα Ελλάδος).

Πρόταση μομφής από Μελανσόν και από Λεπέν

Ήδη ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης.

«Πρόκειται για την πλήρως επιβεβαιωμένη αποτυχία» του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, είπε η Λεπέν, εκτιμώντας ότι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί συνιστά «πολιτική κρίση». Ο Εθνικός Συναγερμός διαθέτει 88 βουλευτές στην Εθνοσυνέλευση.

Την πρόθεσή του να καταθέσει πρόταση μομφής ανακοίνωσε και το κόμμα του Ζαν Λικ Μελανσόν.

Στο δρόμο της κλιμάκωσης μπαίνουν τα συνδικάτα

Περίπου 1.500 νέοι πραγματοποιούν πορεία προς τη γαλλική Εθνοσυνέλευση, στο Παρίσι, διαμαρτυρόμενοι για την έγκριση, χωρίς ψηφοφορία αλλά με προεδρικό διάταγμα, της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης.

Φωνάζοντας συνθήματα όπως «Μανού, Μανού, με το 49.3 ή όχι, τη μεταρρύθμισή σου δεν τη θέλουμε» ή «Η Εθνοσυνέλευση μπορεί να ψηφίσει, ο δρόμος θα την καταργήσει» (σ.σ. τη μεταρρύθμιση) οι διαδηλωτές ξεκίνησαν από την περιοχή όπου βρίσκεται το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, όπως ανέφερε μια δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.

Στην κινητοποίηση μετείχαν εκπρόσωποι πολλών νεολαιίστικων οργανώσεων. «Ο στόχος είναι να πάμε μέχρι την Εθνοσυνέλευση για να ακουστεί η φωνή των νέων», είπε η Ελεονόρ Σμιτ, η εκπρόσωπος του κινήματος. Για τον Ματίς Αβερσένκ, 23 ετών, μέλος της ακροαριστερής οργάνωσης NPA, «η κυβέρνηση προτίθεται να περάσει (τη μεταρρύθμιση) δια της βίας. Ό,τι και αν γίνει στο Κοινοβούλιο, ο δρόμος μπορεί να το ανατρέψει και θα το ανατρέψει».

Νωρίτερα οι ηγέτες των συνδικάτων μίλησαν στους δημοσιογράφους μπροστά στο κτίριο της Εθνοσυνέλευσης, καλώντας τους βουλευτές για άλλη μια φορά, λίγο πριν αρχίσει η κρίσιμη συνεδρίαση στη Βουλή, να καταψηφίσουν τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.

«Βρισκόμαστε εδώ γιατί πιστεύουμε ότι οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι του λαού πρέπει να σεβαστούν τη γνώμη του λαού και επομένως να καταψηφίσουν» είπε ο Φιλίπ Μαρτινεζ, γενικός γραμματέας του CGT [Confédération Générale du Travail].  Εάν η Βουλή υπερψηφίσει την μεταρρύθμιση ή η κυβέρνηση αποφάσισε να την ενεργοποιήσει με βάση το άρθρο 49.3 του Συντάγματος «δεν υπάρχει θέμα να σταματήσουμε» τις διαδηλώσεις, είπε, φέροντας ως παράδειγμα τους εργαζόμενους στην καθαριότητα, οι οποίοι απεργούν σε 35 πόλεις.

Η γαλλική Γερουσία, όπου την πλειοψηφία έχει η κεντροδεξιά, υιοθέτησε σήμερα το πρωί, το συμβιβαστικό κείμενο για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.