Καμία διάθεση σύγκλισης για ειρήνη

Η ειρήνη έχει πολύ δρόμο μπροστά της. Αυτό είναι το μόνο ασφαλές συμπέρασμα των τελευταίων ημερών που σημαδεύτηκαν από την τετραήμερη επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ σε Κίεβο και Βαρσοβία. Χθες, τελευταία μέρα της επίσκεψης του Τζο Μπάιντεν στην Ευρωπη και παραμονές της συμπλήρωσης ενός χρόνου από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ από τη μία μεριά και Μόσχα από την άλλη απέδειξαν εκ νέου ότι παραμένουν αμετακίνητοι στις δικές τους απόψεις σχετικά με την έκβαση του πολέμου. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο μεταξύ παρακολούθησε η Δύση την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Κίνας στη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με Λαβρόφ και Πούτιν.

Η Κίνα, η οποία δεν έχει ούτε καταδικάσει ούτε επιδοκιμάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά έχει επιρρίψει μερίδιο της ευθύνης στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, δεν έχει κρύψει την επιθυμία της να διαδραματίσει διαμεσολαβητικό ρόλο. Ο Ουάνγκ Γι, ο Κινέζος ΥΠΕΞ, είχε συναντηθεί την περασμένη εβδομάδα στη διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια με τον Ουκρανό ομόλογό του Ντμίτρο Κουλέμπα όπου, σύμφωνα με το Κίεβο, του παρουσίασε «στοιχεία-κλειδιά του κινεζικού ειρηνευτικού σχεδίου» για την Ουκρανία, το οποίο η Κίνα έχει υποσχεθεί να δημοσιοποιήσει εντός των ημερών, πριν από την επέτειο από την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου.

Τι δεν είπαν

Χθες πάντως, όπως δήλωσε αργότερα η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, Ουάνγκ και Λαβρόφ δεν συζήτησαν για το υποτιθέμενο κινεζικό ειρηνευτικό σχέδιο αποδίδοντας τις σχετικές φήμες σε σενάρια των δυτικών ΜΜΕ. «Η συνεργασία ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία έχει μεγάλη σημασία για τη σταθεροποίηση της διεθνούς κατάστασης» δήλωσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν μετά τη συνάντησή του με τον Κινέζο υπουργό, προσθέτοντας ότι «αγγίζουμε νέους ορίζοντες».

Κατόπιν ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε σε μια στρατιωτική παράτα που γινόταν στο κατάμεστο στάδιο Λουζνίκι της Μόσχας, παραμονή της ρωσικής γιορτής της 23ης Φεβρουαρίου για όσους υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις η οποία φέτος μετατράπηκε σε φιέστα για τους Ρώσους στρατιώτες που πολεμούν στο ουκρανικό μέτωπο. «Πολεμούν ηρωικά, θαρραλέα, γενναία. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτούς» δήλωσε ο Πούτιν, ενώ το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας, η Ανω Βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου, ενέκρινε την αναστολή συμμετοχής της Ρωσίας από τη συνθήκη New START για τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισμών.

Κάτι που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «μεγάλο λάθος» χθες, τελευταία μέρα παραμονής του στην Πολωνία όπου συναντήθηκε με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τους ηγέτες των χωρών των «Εννέα του Βουκουρεστίου» (Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία) που εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

«Εσείς είστε στην πρώτη γραμμή της συλλογικής άμυνάς μας» είπε ο Μπάιντεν σε έναν λόγο γεμάτο μεγαλοστομίες. «Ξέρετε καλύτερα από τον καθένα», πρόσθεσε, «τι διακυβεύεται σε αυτή τη σύγκρουση. Δεν πρόκειται μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για την ελευθερία και τη δημοκρατία σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο». Χαρακτήρισε «ιερή» τη δέσμευση των ΗΠΑ στο άρθρο 5 της Συμμαχίας και τόνισε ότι «θα υπερασπιστούμε κυριολεκτικά κάθε σπιθαμή του ΝΑΤΟ».

Ο Στόλτενμπεργκ με τη σειρά του σχολίασε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν προετοιμάζεται για την ειρήνη, αλλά για περισσότερο πόλεμο και ως εκ τούτου θα πρέπει να ενισχυθεί η στήριξη απέναντι στην Ουκρανία. «Δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει ο πόλεμος», είπε, «αλλά όποτε γίνει αυτό θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ιστορία δεν θα επαναληφθεί».

Τίποτα χειροπιαστό

Πέρα από τις εκατέρωθεν παράτες και φανφάρες, το βέβαιο είναι ότι το τελευταίο ευρωπαϊκό ταξίδι του προέδρου των ΗΠΑ δεν έκανε κανέναν σοφότερο σε ό,τι αφορά στο τι μέλλει γενέσθαι μετά. Οπως σωστά επισήμανε χθες ανάλυση του CNN, «είναι δύσκολο να αγνοήσει κανείς τα ερωτήματα στα οποία η επίσκεψη του Μπάιντεν έδωσε ελάχιστες απαντήσεις: πώς και πότε θα τελειώσει ο πόλεμος;» Το αμερικανικό δίκτυο επισήμανε ότι οι αναφορές του Αμερικανού προέδρου σε μια διαδικασία που θα χρειαστεί χρόνο στόχευαν, μεταξύ άλλων, στο αμερικανικό κοινό, το οποίο «χιλιάδες μίλια μακριά και χωρίς άμεση σχέση με τον πόλεμο αρχίζει -σύμφωνα με τα γκάλοπ- να ελαττώνει την υποστήριξή του απέναντι στη συνεχή παροχή βοήθειας από τις ΗΠΑ».

Τόνιζε μάλιστα πώς οι Ρεπουμπλικανοί επικριτές του βρήκαν την ευκαιρία να τον κατηγορήσουν ότι δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στις ανάγκες της δικής του χώρας, με αφορμή το πρόσφατο ατύχημα στο Οχάιο που προκάλεσε διαρροή επικίνδυνων τοξικών ουσιών. «Δεν θα έπρεπε να είναι εδώ με τον κόσμο του Οχάιο;» αναρωτήθηκε η πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Νίκι Χέιλι, η οποία πρόσφατα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να διεκδικήσει το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επίσης ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το 2024, επισκέφτηκε χθες την πληγείσα περιοχή λέγοντας πως «οι άνθρωποι εδώ χρειάζονται απεγνωσμένα βοήθεια» και δίνοντας την υπόσχεση πως «δεν θα είναι πια παρατημένοι».