«Είμαστε έτοιμοι για την ειρήνη»

«Προχωράμε. Είμαστε έτοιμοι για την ειρήνη, ειρήνη για ολόκληρη τη χώρα μας», διακήρυξε χθες ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι σε μια πανηγυρική επίσκεψη στην (κατά τα λοιπά χωρίς φως, νερό, τηλέφωνο) νότια πόλη της Χερσώνας: περιοχή που κατά τη Μόσχα παραμένει προσαρτημένη στη Ρωσική Ομοσπονδία, αλλά έπειτα από οκτώ μήνες κατοχής οι εισβολείς την εγκατέλειψαν άρον άρον την περασμένη εβδομάδα.

«Αυτή είναι η αρχή του τέλους του πολέμου», συμπλήρωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενόσω ενισχύονταν τα σενάρια του τελευταίου διαστήματος περί έντονου διπλωματικού παρασκηνίου, διανθισμένου με δημοσιεύματα ότι η ανάκτηση της Χερσώνας ανάγεται από τη Δύση σε ορόσημο για την έναρξη διαπραγματεύσεων του Κιέβου με τη Μόσχα.

Ωρες μετά τις πληροφορίες της ρωσικής εφημερίδας Kommersant περί χθεσινών διά ζώσης συνομιλιών μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων στην Κωνσταντινούπολη, ήρθαν οι ένθεν κακείθεν -αν και ανώνυμες- επιβεβαιώσεις.

Σύμφωνα με αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, στην Τουρκία μετέβη ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς για συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Ναρίσκιν. Βασικό ζητούμενο για την Ουάσινγκτον, ανέφερε, ήταν να υπογραμμιστούν στη Μόσχα οι συνέπειες τυχόν χρήσης πυρηνικών όπλων. Τόνισε ότι το Κίεβο ήταν εκ των προτέρων ενήμερο για τις συνομιλίες. Παρ’ όλα αυτά, υποστήριξε, δεν συζητήθηκε η διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία.

Πρόκειται ωστόσο για την πλέον υψηλόβαθμη συνάντηση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη, σχεδόν προ εννεαμήνου. Εγινε στο φόντο παράλληλων διμερών επαφών, με επίκεντρο -επισήμως- την αποφυγή κλιμάκωσης της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Διεξήχθη επίσης στον απόηχο των παραινέσεων του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν προς το Κίεβο και τη Μόσχα να «αποφασίσουν τι θα κάνουν» εν όψει του επιχειρησιακά δύσκολου χειμώνα, αλλά και της χθεσινής κοινής με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ (από το περιθώριο των G20, στην Ινδονησία) καταδίκης των ρωσικών πυρηνικών απειλών.

Στο μεσοδιάστημα -όπως αναφέρει δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal- ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, είχε ήδη ζητήσει από τον Ουκρανό πρόεδρο να υιοθετήσει «ρεαλιστικές» απαιτήσεις στις διαπραγματεύσεις, μεταξύ άλλων αναθεωρώντας τη δημόσια αξίωσή του για επιστροφή της προσαρτημένης από το 2014 Κριμαίας.

Σε ανάλογο μήκος κύματος, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν ζήτησε εντατικοποίηση των διπλωματικών προσπαθειών, ενώ ο Αυστριακός ΥΠΕΞ, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, τόνισε ότι η πόρτα για διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πρέπει να παραμείνει ανοιχτή. Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, επανέλαβαν εν χορώ τη διαβεβαίωση της Δύσης ότι «εναπόκειται στην Ουκρανία να αποφασίσει τι είδους όροι είναι αποδεκτοί». Το τι επιφυλάσσει τελικά η επόμενη ημέρα παραμένει ακόμη θολό. Στην πόλη της Χερσώνας και στα περίχωρά της οι ουκρανικές αρχές επέβαλαν πολύωρη απαγόρευση κυκλοφορίας υπό τον φόβο επίθεσης από τις ρωσικές δυνάμεις, που έχουν πια αποσυρθεί στην ανατολική όχθη του ποταμού Δνείπερου.

Λίγο πριν από τη χθεσινή επίσκεψή του στην περιοχή, εν τω μεταξύ, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι κατηγόρησε τη Μόσχα, χωρίς να δώσει στοιχεία, για «περισσότερα από 400 εγκλήματα πολέμου» στα εδάφη της Χερσώνας. Το 70% της ομώνυμης περιφέρειας παραμένει πάντως υπό τον έλεγχο των Ρώσων, που χθες ανακοίνωσαν την κατάληψη και της κοινότητας Παβλίβκα στο ανατολικό μέτωπο του Ντονέτσκ.