H Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ θύμα πολεμικής λογοκρισίας;

Η κάλυψη του πολέμου στην Ουκρανία και οι τηλεοπτικές εκπομπές που προσπαθούν να αναλύσουν την πολεμική επιχείρηση της Ρωσίας άρχισαν να συνδέονται, στην Ιταλία, με ουσιαστικά προβλήματα.

Σύμφωνα με τον Τύπο, ένα από τα γνωστότερα τηλεοπτικά «τοκ σόου» πολιτικού περιεχομένου, το «Carta Bianca» (Λευκό Χαρτί), το οποίο προβάλλεται κάθε Τρίτη στο δημόσιο κανάλι Rai Tre, είναι σχεδόν βέβαιο ότι πρόκειται να «κατεβάσει ρολά».

Επίσημη επιβεβαίωση από τη διοίκηση της δημόσιας τηλεόρασης της χώρας δεν έχει ακόμη φτάσει, αλλά οι περισσότεροι σχολιαστές εκτιμούν ότι το τελευταίο κεφάλαιο της εκπομπής έχει ήδη γραφτεί. Παρουσιάστρια του «Carta Βianca» είναι μία από τις γνωστότερες Ιταλίδες δημοσιογράφους, η Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ, επί σειρά ετών διευθύντρια ειδήσεων του Rai Tre και κόρη του μεγαλύτερου εκπροσώπου του ευρωκομμουνισμού, του πρώην γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας, Ενρίκο Μπερλινγκουέρ.

Παρά την καριέρα και το ισχυρό της επώνυμο, όμως, στη φάση αυτή υπάρχει ένα εμπόδιο το οποίο, όπως φαίνεται, είναι αδύνατον να ξεπεραστεί. Η εκπομπή της φιλοξένησε απόψεις που παρεκκλίνουν από τη mainstream κάλυψη του πολέμου. Και η κύρια αναφορά είναι στον κοινωνιολόγο, ειδικευμένο σε θέματα τρομοκρατίας και πολέμου, Αλεσάντρο Ορσίνι, ο οποίος διδάσκει στο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Luiss, της ιταλικής πρωτεύουσας.

Πρόκειται για επιστήμονα που παρέθεσε απόψεις οι οποίες «τάραξαν τα νερά» και προκάλεσαν, παράλληλα, έντονες αντιδράσεις. Ο Ορσίνι υποστήριξε ότι «οδεύουμε με γοργά βήματα προς τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο» και ότι «όσο περισσότερες χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία μπουν στο ΝΑΤΟ τόσο θα αυξηθεί η πιθανότητα μιας πυρηνικής καταστροφής, διότι το συμφέρον του ΝΑΤΟ, στη φάση αυτή, είναι αντίθετο με εκείνο της ανθρωπότητας».

Αρχικά, η εκπομπή της Μπερλινγκουέρ είχε προτείνει στον καθηγητή δύο χιλιάδες ευρώ την εβδομάδα για τον σχολιασμό των πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία και της ευρύτερης γεωπολιτικής κατάστασης. Τελικά, όμως, η διοίκηση της Rai «πάγωσε» την πρόταση, λέγοντας ότι οι ειδικοί που παίρνουν μέρος σε εκπομπές επικαιρότητας δεν θα πρέπει να αμείβονται. Ο Ορσίνι, από τη μεριά του, αποφάσισε να συνεχίσει να παίρνει μέρος στο «Λευκό Χαρτί», αλλά δωρεάν.

Παράλληλα, μέλη της επιτροπής του ιταλικού Κοινοβουλίου για θέματα ασφαλείας αφήνουν να εννοηθεί, έστω κι αν «δεν μπορούν να μιλήσουν επίσημα», ότι διεξάγεται έρευνα για να διαπιστωθεί αν πρόκειται για Ρώσο κατάσκοπο.

Πρέπει να υπογραμμιστεί, βέβαια, ότι πρόκειται για νέα «Τv persona», η οποία έχει διχάσει σε σημαντικό βαθμό μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης της χώρας. Διότι δήλωσε ότι «τα παιδιά μπορούν να ζήσουν ευτυχισμένα και σε μια δικτατορική χώρα» και πως « ο Χίτλερ ευθύνεται για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά, στην αρχή –δηλαδή το 1939– δεν επιθυμούσε τη διεύρυνση του πολέμου».

Στο όλο αυτό το κλίμα, προστίθενται και οι φήμες για διακοπή ή υποβάθμιση της εκπομπής που τον φιλοξενεί. Ο διευθύνων σύμβουλος της Rai, Κάρλο Φουέρτες, φέρεται να είπε σε συνεργάτες του ότι η φόρμουλα των τηλεοπτικών «τοκ σόου» έχει ξεπεραστεί και ότι δεν υπηρετεί τη συνολική αποστολή της δημόσιας τηλεόρασης.

Οπως ήταν αναμενόμενο, όμως, η τηλεοπτική αντιπαράθεση μεταφέρθηκε και στο πολιτικό, καθαρά, πεδίο. Τα Πέντε Αστέρια και η Λέγκα (που βλέπουν με σκεπτικισμό την αποστολή όπλων στην Ουκρανία) τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ της συνέχισης της εκπομπής και υπογράμμισαν ότι στην κρίσιμη αυτή φάση χρειάζεται όσο γίνεται μεγαλύτερη πολυφωνία.

Ο Ορσίνι, δε, καταγγέλλει ότι θέλουν να τον φιμώσουν και να τον συκοφαντήσουν, ενώ η Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ αρνείται οποιαδήποτε πρόταση για μετάθεση ή αποδυνάμωση του «Carta Bianca». Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι Ιταλοί προσπαθούν να καταλάβουν ακόμη πού πρέπει να αποταθούν για μια –όσο γίνεται– αντικειμενική ενημέρωση. Η αίσθηση είναι ότι με την ένταση και την πόλωση που έφερε ο πόλεμος, προϋπάρχοντα προβλήματα γιγαντώθηκαν και άρχισαν να οδηγούν σε πρωτοφανείς συγκρούσεις «πολιτικο-τηλεοπτικού περιεχομένου».