Ιστορική νίκη του Σιν Φέιν

Ιστορία έγραψαν τελικά οι κάλπες στη Βόρεια Ιρλανδία μετά τον πρωτόγνωρο θρίαμβο του αριστερού εθνικιστικού Sinn Féin, η περιοχή ωστόσο απειλείται με πολιτική παράλυση μηνών λόγω μεθοδεύσεων του -ηττημένου- υπερσυντηρητικού Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP).

Οι ταυτόχρονες δε αυτοδιοικητικές εκλογές σε Αγγλία, Ουαλία και Σκοτία έφεραν σοβαρές απώλειες στους κυβερνώντες Τόρις αλλά και περιορισμένα κέρδη στους αντιπολιτευόμενους Εργατικούς, που απέτυχαν να κεφαλαιοποιήσουν τη λαϊκή κατακραυγή για το σκάνδαλο «πάρτι-γκέιτ» με πρωταγωνιστή τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον και την απροθυμία της κυβέρνησής του να στηρίξει οικονομικά τα νοικοκυριά, παρά την τρομακτική εκτίναξη του κόστους ζωής.

Το ενδιαφέρον πάντως ήταν στραμμένο στο Μπέλφαστ και στη «νέα εποχή» που ξημερώνει για τη Βόρεια Ιρλανδία, σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του Sinn Féin και μελλοντική τοπική πρωθυπουργό, Μισέλ Ο’Νιλ. Το κόμμα της -που επιδιώκει πάγια την επανένωση της διχοτομημένης ιρλανδικής νήσου, δίνοντας όμως προτεραιότητα τώρα στην αντιμετώπιση των οξύτατων προβλημάτων της καθημερινότητας- κέρδισε άνετα τις εκλογές της Πέμπτης, κατακτώντας 29% των ψήφων (από 27,9%) και διατηρώντας 27 από τις 90 έδρες στην τοπική Βουλή, το Στόρμοντ.

Στον αντίποδα, το DUP -που επιζητά τη διατήρηση της βρετανικής κυριαρχίας στη Βόρεια Ιρλανδία- υπέστη πανωλεθρία με 21,3% (από 28,1%) και 25 έδρες (από 28). Eντυπωσιακά τρίτο αναδείχτηκε το κεντρώο διακοινοτικό κόμμα Alliance -που υποστηρίζει την υπέρβαση στον διαχωρισμό προτεσταντών ενωτικών και καθολικών εθνικιστών- με 13,5% (από 9,1%) και 17 έδρες (από 8).

Επισήμως λοιπόν τερματίστηκε ένας και πλέον αιώνας κοινοβουλευτικής ηγεμονίας των ενωτικών στη Βόρεια Ιρλανδία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. «Ας κάνουμε μια υγιή συζήτηση για το πώς μοιάζει το μέλλον μας» πρότεινε μεταξύ άλλων στην επινίκια ομιλία της η Ο’Νιλ, αναφερόμενη στην προοπτική προκήρυξης δημοψηφίσματος για την επανένωση της Ιρλανδίας που μπαίνει στο προσκήνιο, αν και σε βάθος ετών το νωρίτερο. Για ορίζοντα «πέντε χρόνων» έκανε λόγο από την πλευρά της η πρόεδρος του Sinn Féin και ηγέτιδα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, Μέρι Λου ΜακΝτόνλαντ.

Η ιστορική επικράτηση των Βορειοϊρλανδών εθνικιστών ήταν αναμενόμενο να αναπτερώσει τις ελπίδες των εθνικιστών της Σκοτίας και δη του κυβερνώντος κεντροαριστερού SNP υπό την τοπική πρωθυπουργό, Νικόλα Στέρτζον, που πιέζει μάταια τη βρετανική κυβέρνηση να προκηρύξει δεύτερο δημοψήφισμα με το ερώτημα της ανεξαρτησίας. «Πάγο» στα όποια σχέδια του Sinn Féin έσπευσε πάντως να βάλει ο Βρετανός υπουργός Βόρειας Ιρλανδίας, Μπράντον Λιούις, αποκλείοντας το ενδεχόμενο άμεσης προκήρυξης δημοψηφίσματος για επανένωση της Ιρλανδίας (που εναπόκειται επίσης στη βρετανική κυβέρνηση, με βάση την ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής).

«Θεατρινισμοί»

Η ΜακΝτόναλντ ζήτησε εμφατικά να σταματήσουν οι «θεατρινισμοί» και τα «παιχνίδια» του DUP, που απειλεί να μποϊκοτάρει τη συγκυβέρνηση με το Sinn Féin (όπως προβλέπουν υποχρεωτικά οι όροι διαμοιρασμού της εξουσίας στη Βόρεια Ιρλανδία μεταξύ ενωτικών και εθνικιστών, επίσης βάσει της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής).

Βασική αιτία δεν είναι η άρνηση αναγνώρισης της εκλογικής ήττας (όσο κι αν είναι εξαιρετικά τσουχτερή και δυσκολοχώνευτη), όσο η εκβιαστική μεθόδευση προς την κυβέρνηση Τζόνσον, την οποία κατηγορεί για προδοσία και επιχειρεί να εξαναγκάσει να καταργήσει ένα τμήμα της συμφωνίας του Brexit -το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας- που έχει επιβάλει ντε φάκτο εμπορικό σύνορο και τελωνειακούς ελέγχους ανάμεσα στην περιοχή και το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, φθείροντας αφενός τις μεταξύ τους σχέσεις, γεννώντας αφετέρου δυσλειτουργίες και νέες εντάσεις.

Στην αποτυχία του DUP να αποτρέψει αυτές τις εξελίξεις οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η εκλογική του κατάρρευση, την ώρα που το Sinn Féin βλέπει το Πρωτόκολλο ως έναν αποδεκτό συμβιβασμό που μετριάζει τις επιπτώσεις του Brexit στη Βόρεια Ιρλανδία. Οπως δήλωσε ο επικεφαλής του DUP, Τζέφρι Ντόναλντσον, τα βήματα του κόμματός του θα καθορίσει η ομιλία του Βρετανού πρωθυπουργού την ερχόμενη βδομάδα (με αφορμή την έναρξη νέας κοινοβουλευτικής περιόδου στη Βουλή των Κοινοτήτων).

Το κόμμα ζητά και επείγουσα συνάντηση μαζί του. Θα λάβουμε «οποιαδήποτε μέτρα είναι απαραίτητα» για να μεταρρυθμίσουμε το Πρωτόκολλο, υποστήριξε χθες ο υπουργός Δικαιοσύνης, Ντόμινικ Ράαμπ. Στο παρελθόν η βρετανική κυβέρνηση είχε απαιτήσει επαναδιαπραγμάτευση, φοβερίζοντας την Ε.Ε. με μονομερείς ενέργειες. Ο δε Τζόνσον εξακολουθεί να προσπαθεί να σώσει εσωκομματικά την καρέκλα του, μετά τις κακές επιδόσεις των Τόρις στις αυτοδιοικητικές εκλογές για νέα τοπικά συμβούλια. Οι Εργατικοί παράλληλα ψάχνουν να βρουν τι πήγε στραβά και δεν κατάφεραν να αυξήσουν αξιοσημείωτα τις δυνάμεις τους πέραν του Λονδίνου, προς όφελος και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών.