Ματαρέλα ξανά, ελλείψει δεύτερου

Οι Iταλοί κουράστηκαν, οι πολιτικοί δεν κατάφεραν να βρουν την άκρη του νήματος. Τελικά, τη λύση αναγκάστηκε να τη δώσει ο νυν πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα, αποδεχόμενος την πρόταση όλων των κυβερνητικών δυνάμεων: να επανεκλεγεί για δεύτερη θητεία. Επί έξι ημέρες οι πολιτικοί αρχηγοί δεν στάθηκαν ικανοί να συμφωνήσουν σε ένα όνομα κοινής αποδοχής, το οποίο να μην ανήκει σε στενό, κομματικό χώρο. Η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι προσπάθησε να συντονίσει τις κινήσεις της Κεντροδεξιάς και να ηγηθεί του διαλόγου με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις. Είναι σαφές ότι απέτυχε.

Στα δε Πέντε Αστέρια, από την πρώτη στιγμή, σχεδόν, επικράτησε πλήρης ασυνεννοησία. Ο πρώην πρωθυπουργός και αρχηγός του κινήματος, Τζουζέπε Κόντε, δεν μπόρεσε να ελέγξει και να κατευθύνει την ψήφο ούτε καν των μισών βουλευτών και γερουσιαστών των πεντάστερων. Επιχείρησε να στηρίξει –μαζί με τον Σαλβίνι– την υποψηφιότητα της Ελιζαμπέτα Μπελόνι, υπεύθυνης των μυστικών υπηρεσιών της χώρας.

O υπουργός Εξωτερικών και προηγούμενος αρχηγός των Πέντε Αστέρων, Λουίτζι Ντι Μάιο, όμως, τορπίλισε αμέσως την προσπάθεια. Είναι σαφές ότι τις επόμενες ημέρες θα δημιουργηθούν μεγάλες εντάσεις μέσα στη Λέγκα, όπως και ότι θα ξεσπάσει «πολιτικός εμφύλιος» στο εσωτερικό του κινήματος που ίδρυσε ο Μπέπε Γκρίλο. Και η Κεντροαριστερά, όμως, ήταν αδύναμη και άβουλη. Ο Ενρίκο Λέτα, γραμματέας του προοδευτικού Δημοκρατικού Κόμματος, δεν πρότεινε ούτε ένα όνομα το οποίο να αντιπροσωπεύει την παράταξη και να μπορεί, συγχρόνως, να πείσει και τους αντιπάλους.

Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, λοιπόν, μένει στην προεδρία της Δημοκρατίας και ο Μάριο Ντράγκι στην πρωθυπουργία. «Βάζω στην άκρη τα όποια προσωπικά μου σχέδια, διότι προέχουν το συμφέρον και οι ανάγκες της χώρας μας», απάντησε ο ογδοντάχρονος Ιταλός πρόεδρος όταν του ζητήθηκε να συναινέσει στην επανεκλογή του. Οσο για τον «σούπερ Μάριο», η αποτυχία της προσπάθειας εκλογής του στην προεδρία της Δημοκρατίας ήταν σίγουρα η σημαντικότερη εξέλιξη της όλης αυτής κοινοβουλευτικής διαδικασίας.

Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις και ερμηνείες. Από τη μία, αξιόπιστες πηγές υποστηρίζουν ότι η όλη προσπάθεια ναυάγησε διότι τα κόμματα (κυρίως η Λέγκα) ήθελαν εκ των προτέρων εγγυήσεις σε ό,τι αφορά τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Φέρεται να ζήτησαν, δηλαδή, από τον Ντράγκι να τους πει αναλυτικά –ως μελλοντικός πρόεδρος– ποιος θα μετείχε στη νέα κυβερνητική ομάδα. Μια περίεργη, ανορθόδοξη απαίτηση, που εξηγείται με το ότι εδώ, στην Ιταλία, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα να απορρίπτει πρόσωπα προς υπουργοποίηση (στη λίστα που του παρουσιάζει ο κάθε εντολοδόχος πρωθυπουργός) σε περίπτωση που δεν τα θεωρεί κατάλληλα. Ο Μάριο Ντράγκι αρνήθηκε να προχωρήσει στον συγκεκριμένο «άτυπο συμβιβασμό».

Η επόμενη μέρα

Υπάρχει, βέβαια, και μια άλλη εξήγηση: κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι η όλη αυτή εξέλιξη ήταν, ουσιαστικά, προδιαγεγραμμένη. Οτι τόσο ο Ντράγκι όσο και ο Ματαρέλα, γνωρίζοντας ήδη την κατάσταση πριν αρχίσουν οι ψηφοφορίες στη Βουλή, δεν αποκλείεται να είχαν καταλάβει ότι θα προέκυπτε αδιέξοδο και θα αναγκάζονταν να μείνουν στις θέσεις τους για να διαφυλάξουν την πολιτική και οικονομική σταθερότητα της χώρας.

Οσο για την «επόμενη ημέρα», είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Ιταλός τεχνοκράτης πρωθυπουργός θα βρεθεί αντιμέτωπος με ενδοκυβερνητικές έριδες και αναταράξεις. Λόγω της ασυνεννοησίας που επικράτησε στη διαδικασία εκλογής του προέδρου, αλλά και διότι, σε έναν χρόνο από τώρα, η νομοθετική περίοδος ολοκληρώνεται και η χώρα πάει υποχρεωτικά σε βουλευτικές εκλογές. Μένει να δούμε αν ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα καταφέρει να αντέξει τις εντάσεις και τις συνεχείς συγκρούσεις της προεκλογικής εκστρατείας η οποία –ουσιαστικά– έχει ήδη αρχίσει.