Εργατικοί σε απόγνωση μετά την εκλογική ήττα

Ενα μεγάλο φουσκωτό ομοίωμα του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον στήθηκε από χθες τα ξημερώματα έξω από το κέντρο καταμέτρησης των ψήφων στο Χάρτλπουλ, στη βορειοανατολική Αγγλία, μαρτυρώντας την «άλωση» της πόλης που ήταν «προπύργιο» των Εργατικών από το 1964 και την εκλογή στην Ντάουνινγκ Στριτ τού Χάρολντ Γουίλσον.

Εκ των πολλών εκλογικών αναμετρήσεων –πρωτίστως σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο– της «Σούπερ Πέμπτης», οι συμπληρωματικές εκλογές στο Χάρτλπουλ για την αναπλήρωση της έδρας του παραιτηθέντος βουλευτή των Εργατικών, Μάικ Χιλ (λόγω σεξουαλικού σκανδάλου), εξελίχθηκαν τελικά σε αυτό που όλοι λίγο-πολύ ανέμεναν: ένα ηχηρό χαστούκι στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που έχασε το πρώτο εκλογικό τεστ υπό τη νέα του ηγεσία, ενόσω ακόμη αναζητά τη νέα του «ταυτότητα», στην εποχή μετά το Brexit και τον Κόρμπιν.

«Δεν είναι μόνο ένα ιστορικό αποτέλεσμα! Είμαι και η πρώτη γυναίκα που εκλέγεται βουλευτής σε αυτήν την περιφέρεια», δήλωσε εκστασιασμένη η συντηρητική νικήτρια Τζιλ Μόρτιμερ. Ο Εργατικός αντίπαλός της Πολ Γουίλιαμς –που έχασε με διαφορά 23%– έφυγε σαν κυνηγημένος από την πίσω πόρτα του εκλογικού του κέντρου, αναγνωρίζοντας αργότερα τη βαριά ήττα του με μήνυμα στο Twitter.

Στο Χάρτλμπουλ, το 16% των ψηφοφόρων των Εργατικών στράφηκαν στους Τόρις. Πολιτικοί αναλυτές χαρακτήριζαν εδώ και καιρό πολιτικά αυτοκαταστροφική την υποψηφιότητα του Πολ Γουίλιαμς, ένθερμου υποστηρικτή της παραμονής στην Ε.Ε., σε μία πόλη που στο δημοψήφισμα του 2016 είχε ψηφίσει σε ποσοστό 70% υπέρ του Brexit. Οπως αναμενόταν, στους Εργατικούς –που μετρούν κι άλλες απώλειες στις τοπικές εκλογές, στο «κόκκινο τείχος» της βόρειας και κεντρικής Αγγλίας– βγήκαν τα «μαχαίρια».

Η αριστερή πτέρυγα κάλεσε σε άμεση αλλαγή ρότας τον ηγέτη του κόμματος, Κιρ Στάρμερ, που ανέλαβε προ έτους τα ηνία στρεφόμενος προς τον «Τρίτο Δρόμο» του Τόνι Μπλερ και αποκλίνοντας από τον σοσιαλισμό του Τζέρεμι Κόρπιν. Οι υποστηρικτές του διατείνονται, αντίθετα, ότι θα πρέπει να γίνει πιο σαφής ο διαχωρισμός από την προηγούμενη κομματική ηγεσία. Βρετανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο Στάρμερ ετοιμάζει σύντομα ανασχηματισμό της «σκιώδους κυβέρνησής» του.

Πρόδηλα, για τους Εργατικούς αποτελεί πλέον ζήτημα «ζωής ή θανάτου» η επαναπροσέγγιση με την εκλογική βάση του κόμματος και η διεύρυνσή της, καθώς παραμένουν έντεκα χρόνια καθηλωμένοι στην αντιπολίτευση, οι επόμενες βουλευτικές εκλογές (το αργότερο μέχρι το 2024) κοντοζυγώνουν και η δεξιά κυβέρνηση Τζόνσον δείχνει αλώβητη από τα πρόσφατα σκάνδαλα και τους καταστροφικούς χειρισμούς της: από το Brexit έως την πανδημία.

«Εως και τώρα, το κόμμα έχει αποτύχει να επανασυνδεθεί με τους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης, που υποστήριξαν το Brexit και του έστρεψαν έκτοτε μαζικά την πλάτη στις εκλογικές αναμετρήσεις», παρατηρεί στο BBC ο καθηγητής και πολιτικός αναλυτής σερ Τζον Κέρτις.

Πολλοί στο «κόκκινο τείχος», γράφει ο Guardian, «κατηγορούν τους Εργατικούς για τις απώλειες θέσεων εργασίας και για τις περικοπές σε νοσοκομεία και αστυνομία, παρότι σε μεγάλο βαθμό οφείλονταν στο πρόγραμμα λιτότητας των Συντηρητικών»...

Ο «γρίφος» του Μπόρις

Για τον Βρετανό πρωθυπουργό η προσθήκη ακόμη μιας βουλευτικής έδρας –αυτής του Χάρτλπουλ– στην κυβερνητική πλειοψηφία και τα νέα εκλογικά κέρδη των Τόρις στην Αγγλία καταδεικνύουν ότι το κόμμα διευρύνει σταθερά τη βάση του, ενσωματώνοντας δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης και τα «πολιτικά ορφανά» του Νάιτζελ Φάρατζ.

Για να μπορέσει να πανηγυρίσει, ωστόσο, θα πρέπει να αναμένει –μέσα στο Σαββατοκύριακο– τα τελικά αποτελέσματα των άλλων κρίσιμων εκλογών της Πέμπτης. Εν προκειμένω των βουλευτικών στην Ουαλία και πρωτίστως στη Σκοτία, όπου το κυβερνών SNP της πρωθυπουργού Νίκολα Στέρτζον «φλερτάρει» με την αυτοδυναμία και τη διεξαγωγή ενός δεύτερου τοπικού δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία.