Ράπισμα κατά της Τουρκίας από το Ευρωκοινοβούλιο

Eκθεση-καταπέλτη κατά της Τουρκίας υπερψήφισε χθες η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Δεν είναι η πρώτη έκθεση που περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στην Τουρκία, αλλά είναι η πρώτη φορά που η έκθεση είναι πραγματικά σκληρή σε βάρος της Αγκυρας και των μεθοδεύσεών της.

Ελάχιστα είναι τα θετικά σημεία που αναφέρονται, ενώ πολλά είναι τα σημεία έντονης κριτικής, κυρίως στο κομμάτι του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.

Το κείμενο μάλιστα ζητάει ξανά την επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία, προκειμένου οι δύο πλευρές να επανεξετάσουν την κατάσταση με ρεαλισμό.

Πάντως, οι ευρωβουλευτές αναφέρουν από την άλλη ότι η ενταξιακή διαπραγμάτευση είναι ο καλύτερος μοχλός πίεσης. Το κείμενο, αν και μη δεσμευτικό, δημιουργεί κλίμα στην Ευρώπη κατά της Τουρκίας.

Διπλωμάτες έλεγαν στην «Εφ.Συν.» ότι θα ληφθεί υπόψη στη συζήτηση που θα γίνει από τους ηγέτες στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Το πόσο αντίκτυπο θα έχει, θα κριθεί και από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας όταν θα έρθει στην Ολομέλεια, δηλαδή με πόσες ψήφους θα περάσει.

Από την πλευρά του, ο εισηγητής της έκθεσης Ισπανός Σοσιαλιστής Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ σημειώνει: «Πρόκειται ενδεχομένως για την πιο σκληρή έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου για την Τουρκία. Δεν είναι τυχαίο. Είναι η συνέπεια της συνεχιζόμενης οπισθοδρόμησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στο εσωτερικό της χώρας και της επιδείνωσης των σχέσεων Ε.Ε. - Τουρκίας, οι οποίες τους τελευταίους μήνες έφτασαν στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών».

Και συμπληρώνει ότι η Ευρωβουλή δεν θα θυσιάσει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών στον βωμό άλλων υποθέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία.

Πιο αναλυτικά, η έκθεση «εκφράζει έντονη ανησυχία για τη συνεχιζόμενη διαμάχη στην ανατολική Μεσόγειο και τον συναφή κίνδυνο στρατιωτικής κλιμάκωσης, καταδικάζει τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στα ύδατα της Ελλάδας και της Κύπρου και εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς Ελλάδα και Κύπρο».

Επίσης «καταδικάζει έντονα τη μερική παράνομη επαναλειτουργία των Βαρωσίων, στην πόλη της Αμμοχώστου, η οποία υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και, ως εκ τούτου, την προοπτική επανέναρξης άμεσων συνομιλιών για τη συνολική επίλυση του Κυπριακού, τροποποιώντας αρνητικά την κατάσταση στο πεδίο, επιδεινώνοντας τη διαίρεση και ενσωματώνοντας τη μόνιμη διχοτόμηση της Κύπρου».

Η έκθεση, που πήρε την τελική της μορφή ύστερα από 698 τροποποιήσεις και διορθώσεις, σημειώνει με ανησυχία ότι η συνεχής και αυξανόμενη αποστασιοποίηση της Τουρκίας από τις ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα έχει φέρει τις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας σε ιστορικά χαμηλό σημείο και ότι η επιδείνωση φτάνει σε επίπεδα που επιτάσσουν σε αμφότερα τα μέρη να επαναξιολογήσουν εκ βάθρων το υφιστάμενο πλαίσιο σχέσεων.

Οι ευρωβουλευτές δηλώνουν θορυβημένοι από τη σοβαρή οπισθοδρόμηση στο θέμα των θεμελιωδών ελευθεριών που αποκαλύπτει τη δεινή κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Τουρκία και τη συνεχή διάβρωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και φρονεί ότι ο θεμελιώδης αυτός τομέας, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο της ενταξιακής διαδικασίας, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί και να απομονωθεί από τις συνολικές σχέσεις και ότι παραμένει το κύριο εμπόδιο προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος σε κάθε θετική ατζέντα που θα μπορούσε να προταθεί στην Τουρκία.

Τέλος, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι η κατασταλτική μορφή διακυβέρνησης έχει πλέον μετατραπεί σε εσκεμμένη, αδιάκοπη, συστηματική κρατική πολιτική, η οποία εκτείνεται σε κάθε κρίσιμη δραστηριότητα, όπως ο κουρδικός ακτιβισμός, ή ακόμη και σε γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος, όπως οι διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί.

Εκτιμά ότι η διάβρωση του κράτους δικαίου και η συστημική έλλειψη ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στα πλέον πιεστικά και ανησυχητικά ζητήματα· καταδικάζει την αυξημένη επιτήρηση που ασκεί η εκτελεστική εξουσία και την πολιτική πίεση που επηρεάζει αρνητικά το έργο των δικαστών, των εισαγγελέων, των δικηγόρων και των δικηγορικών συλλόγων.

Δεν παραλείπει, τέλος, να σημειώνει με μεγάλη ανησυχία ότι το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) βρίσκεται επιλεκτικά και διαρκώς στο στόχαστρο των τουρκικών αρχών.

Καταδικάζει απερίφραστα τη συνεχιζόμενη κράτηση του πρώην συμπροέδρου του HDP Σελαχατίν Ντερμιτάς, και καλεί την Τουρκία να απελευθερώσει όλους τους φυλακισμένους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους, δικηγόρους, πανεπιστημιακούς και άλλους που κρατούνται με βάση αστήρικτες κατηγορίες και να επιτρέψει να επιτελούν το έργο τους σε όλες τις περιστάσεις, χωρίς απειλές ή εμπόδια.