Πονοκέφαλοι Μέρκελ ενόψει της προεδρίας

Η Ανγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε και επισήμως το πρόγραμμά της για την προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. για το προσεχές εξάμηνο, με απόλυτη προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού.

Εκτός από το εκτενές κείμενο, 20 σελίδων, η καγκελάριος απάντησε και στις ερωτήσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Ομοσπονδιακή Βουλή, για όλα τα ανοιχτά ζητήματα που έχει μπροστά της η Ευρώπη.

Το πρόγραμμα της γερμανικής προεδρίας με τίτλο «Μαζί, να ξανακάνουμε ισχυρή την Ε.Ε.», χωρίζεται σε πέντε βασικά κεφάλαια με πρώτο αυτό της υγειονομικής θωράκισης της Ευρώπης έναντι των επιδημιών, δεύτερο την ενίσχυση της οικονομίας της και των καινοτομιών και ακολουθούν τα κεφάλαια για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη βιωσιμότητα του παραγωγικού μοντέλου, την ασφάλεια και τις κοινές αξίες και τέλος την πολιτική ενίσχυση της Ε.Ε. στη διεθνή σκηνή.

Την προσεχή εβδομάδα η Ανγκελα Μέρκελ θα παρουσιάσει το πρόγραμμα στο Ευρωκοινοβούλιο και στις 17-18 Ιουλίου θα προεδρεύσει στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, στην πρώτη με φυσική παρουσία των 27 ηγετών των χωρών-μελών της Ε.Ε. μετά την εκδήλωση της πανδημίας.

Το πρώτο στοίχημα για την καγκελάριο της Γερμανίας και καγκελάριο της Ευρώπης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τα γερμανικά μέσα, είναι να καταφέρει μια επί της αρχής συμφωνία για το οικονομικό πακέτο, την έγκριση του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ (500 επιδοτήσεις και 250 σε δάνεια) και την έγκριση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027 ύψους 1,1 τρισ. ευρώ.

Η τακτική επιλογή της γερμανικής κυβέρνησης είναι να προωθήσει από κοινού και τις δύο κορυφαίες οικονομικές εκκρεμότητες της Ε.Ε., προσβλέποντας ότι έτσι θα πετύχει τον συμβιβασμό ανάμεσα στις χώρες του Νότου και εκείνες του Βορρά που αντιδρούν στη χορήγηση 500 δισ. ευρώ με τη μορφή επιδοτήσεων (Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Ολλανδία) για το Ταμείο Ανάκαμψης και απειλούν με βέτο εάν δεν πάρουν ικανοποιητικά ανταλλάγματα.

Η άσκηση για την Ανγκ. Μέρκελ δεν είναι βεβαίως εύκολη καθώς εάν αντισταθμιστεί μέρος των μεταβιβάσεων των χωρών του Βορρά από το ΠΔΠ, τότε θα πρέπει να μειωθούν αντιστοίχως οι μεταβιβάσεις προς τις χώρες του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες απειλούν να μπλοκάρουν τα σχέδια της Ε.Ε. για το νέο ευρωπαϊκό σύστημα Ασύλου.

Ετσι, το προσφυγικό-μεταναστευτικό από την κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας όπου βρισκόταν πριν από μερικούς μήνες πάει στις καλένδες, στο προτελευταίο κεφάλαιο της γερμανικής προεδρίας και μάλιστα, όπως φαίνεται και στο επίσημο κείμενο, θα χωριστεί σε δύο μέρη: το πρώτο θα αφορά την ασφάλεια και υγειονομική θωράκιση των εξωτερικών συνόρων και την επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων στα εξωτερικά σύνορα, ενώ το ζήτημα της κατανομής των προσφύγων σε όλες τις χώρες θα συζητηθεί σε δεύτερη φάση.

Ως προς τις σχέσεις της Ε.Ε. με τις γειτονικές χώρες, η Ανγκ. Μέρκελ δήλωσε στην Ομοσπονδιακή Βουλή ότι αυτά που συνέβησαν στα χερσαία σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας δεν επιτρέπεται να επαναληφθούν, ωστόσο μια νέα συμφωνία της Ε.Ε. με την Αγκυρα, στη θέση της λήξασας δήλωσης του 2016, δεν είναι για την ώρα ορατή.

Αν δεν καταφέρει να γεφυρώσει σύντομα τις διαφορές Βορρά - Νότου και Ανατολής - Δύσης για την Ανάκαμψη και την Ασφάλεια, τότε θα είναι πιο δύσκολο για την Ανγκ. Μέρκελ να προωθήσει το σχέδιο επιβολής ψηφιακού φόρου στις πολυεθνικές εταιρείες, μέτρο που θα πλήξει κυρίως τους αμερικανικούς κολοσσούς, όπως και τον πράσινο φόρο στα εισαγόμενα προϊόντα, που αφορά κυρίως τις κινεζικές εταιρείες.

Και τα δύο αυτά σχέδια συναρτώνται άμεσα με τις πολιτικές σχέσεις της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ και την Κίνα και αναμένεται να τεθούν σε συζήτηση προς τη λήξη της γερμανικής προεδρίας, μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ και τις εμπορικές συζητήσεις της Ε.Ε. με την Κίνα.