Από τι έπεσε η μοιραία γέφυρα Μοράντι της Γένοβας; Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν, αλλά σε γενικές γραμμές μπορούμε να συνοψίσουμε τα πιθανά αίτια σε τέσσερις κατηγορίες: είτε πρόκειται για δομικό σχεδιαστικό λάθος (από τον επώνυμο μηχανικό-πατέρα της), είτε για ελαττωματική κατασκευή (με ευθύνη της Μαφίας, που διαχρονικά ελέγχει τον κατασκευαστικό κλάδο στην Ιταλία και αποδεδειγμένα «κλέβει» στις ποσότητες και την ποιότητα του τσιμέντου και στις προδιαγραφές του μεταλλικού οπλισμού), είτε για κακή ή ετεροχρονισμένη συντήρηση (που φυσικά βαραίνει τους ιδιοκτήτες της διαχειρίστριας εταιρείας, δηλαδή πρωτίστως τη βαθύπλουτη οικογένεια Μπενετόν).
Και βέβαια υπάρχουν και τα σενάρια της φυσικής καταστροφής –ότι κάποιο καλώδιο κόπηκε από κεραυνό, ότι οι ισχυρές ριπές αέρα προκάλεσαν ταλάντωση που έσπασε τους μεταλλικούς τένοντες κ.ά.-, τα οποία ωστόσο φαίνεται πως αποδυναμώνονται όσο περνάνε οι ώρες.
Η αλήθεια είναι πως, όταν εγκαινιάστηκε το μακρινό 1967, η καλωδιωτή Γέφυρα Μοράντι της Γένοβας ήταν το στολίδι της ιταλικής μηχανικής – ένα πρωτοποριακό έργο που αξιοποιούσε την προσωπική «πατέντα» του Ρικάρντο Μοράντι για χρήση έτοιμων τμημάτων προεντεταμένου οπλισμένου σκυροδέματος, τα οποία ενώνονταν μεταξύ τους με μεταλλικούς τένοντες και στηρίζονταν με καλώδια από χαρακτηριστικούς πυλώνες «τύπου Α», πιο γνωστούς στη γλώσσα των μηχανικών ως «κατάρτια», με τα καλώδια να παίζουν τον ρόλο που παίζουν τα ξάρτια στα ιστιοφόρα.
Ο Μοράντι, ένας «σταρ» της εποχής του, έφτιαξε παρόμοιες «επαναστατικές» υπερ-γέφυρες μεγάλου μήκους σε τρεις ηπείρους, με πιο γνωστή τη γέφυρα στη λίμνη Μαρακάιμπο της Βενεζουέλας, με επταπλάσιο μήκος (8 χιλιόμετρα συνολικά) από εκείνη της Γένοβας.
Από τότε, βέβαια, πέρασε πάνω από μισός αιώνας – και η υστεροφημία του Μοράντι, που πέθανε το 1989, δέχτηκε τις τελευταίες δεκαετίες ισχυρά πλήγματα από συναδέλφους του μηχανικούς, που απέδειξαν πως το σχέδιό του έπασχε από δυνάμει καταστροφικά σχεδιαστικά σφάλματα.
Το βασικότερο: το τσιμέντο με τα χρόνια και τα τεράστια συνεχή φορτία από τα 25 εκατομμύρια οχήματα χάνει την «ελαστικότητα» του και σταδιακά τρίβεται και καταρρέει.
Ενας από τους επικριτές αυτούς, ο ειδικός στις μεγα-κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας, Αντόνιο Μπρένσιτς, εξήγησε χθες ότι οι γέφυρες του Μοράντι αντιμετώπισαν πολύ γρήγορα «εξαιρετικά σοβαρά προβλήματα οξείδωσης και κόπωσης μετάλλων»...
Ενας άλλος ειδικευμένος καθηγητής σε βρετανικό πανεπιστήμιο, ο Αγαθοκλής Γιαραλης, εντόπισε στο GoogleMaps πρόσφατες φωτογραφίες της γέφυρας, που δείχνουν μεταλλικά κομμάτια γυμνά από σκυρόδεμα, αλλά και χαρακτηριστικά «μπαλώματα» από τσιμέντο, που είχαν γίνει μετά το 2016 – ενδείξεις ότι η διαχειρίστρια εταιρεία γνώριζε το πρόβλημα και προσπάθησε να «ντύσει» τον οπλισμό για να αποφύγει τη χρόνια οξείδωση.
Γνωρίζουμε, επίσης, ότι οι υποχρεωτικοί κρατικοί έλεγχοι ήταν μάλλον συμβολικοί, δεδομένου ότι η σχετική σύμβαση ανανεωνόταν «αυτόματα»...
Και η Μαφία; Κάθε φορά που γίνεται μια μεγάλη καταστροφή στην Ιταλία, όπως για παράδειγμα μετά τους πολύνεκρους σεισμούς στη Λ’Ακουιλα, όλοι οι αρμόδιοι «θυμούνται» ότι οι μαφιόζοι εργολάβοι κρύβονται πίσω από όλες τις μεγάλες κατασκευές και... κλέβουν στα υλικά – όχι μόνο πριν γίνει το κακό, αλλά και μετά από αυτό, αφού συχνά οι «φαμίλιες» του οργανωμένου εγκλήματος αναλαμβάνουν (και) την ανοικοδόμηση.
Αυτή η «συνήθεια» είναι καλά τεκμηριωμένη, όχι μόνο για τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, αλλά μέχρι και σήμερα: Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας της Γένοβας, Φρανσέσκο Κότζι, που διέταξε κατεπείγουσα ανάκριση, καλείται τώρα να ανακαλύψει τη θαμμένη αλήθεια.
