Οι κάλπες του διχασμού

Την ώρα που θα διαβάζετε αυτό το κείμενο, οι κάλπες στην Καταλονία θα έχουν «μιλήσει». Ο,τι κι αν έχουν «πει», ένα είναι σίγουρο: τα ακραία γεγονότα του φθινοπώρου στην αυτόνομη κοινότητα της Ισπανίας έχουν πολώσει βαθιά πολίτες και πολιτικά κόμματα από αμφότερα τα στρατόπεδα. Κι αν οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων έχουν αποδειχτεί ακριβείς, οι εθνικιστικές παρατάξεις, που εμμένουν στην επιδίωξη της ανεξαρτητοποίησης της Καταλονίας και οι αντίπαλες ενωτικές, που τάσσονται υπέρ της ενότητας με την Ισπανία, δεν θα έχουν καταφέρει να αποσπάσουν απόλυτη πλειοψηφία στο καταλανικό Κοινοβούλιο.

Θα αναγκαστούν λοιπόν να εισέλθουν σε επίπονες, χρονοβόρες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, παρατείνοντας τη σοβαρότερη πολιτική κρίση που έχει βιώσει η χώρα μετά την επάνοδο στη Δημοκρατία πριν από τέσσερις δεκαετίες.

Δεδομένου πως όλα τα υπόλοιπα εσωτερικά ζητήματα, που θα ετίθεντο υπό κανονικές συνθήκες στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, επισκιάστηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από την τοξική διαμάχη, οι χθεσινές εκλογές αποτελούν ουσιαστικά δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της απόσχισης.

Με βάση τα γκάλοπ, την πρωτιά διεκδικούσε από τη μια το εθνικιστικό κεντροαριστερό κόμμα ERC του Οριόλ Ζουνκέρας -του προφυλακισμένου υπόδικου αντιπροέδρου της καθαιρεθείσας από τη Μαδρίτη καταλανικής κυβέρνησης, που έκανε καμπάνια πίσω από τα σίδερα έχοντας δυνατότητα εξαιρετικά περιορισμένης επικοινωνίας με τον έξω κόσμο- κι από την άλλη οι ενωτικοί κεντρώοι Ciutadans -η καταλανική παράταξη των Ισπανών Ciudadanos (Πολιτών)- υπό την ηγεσία της Ινές Αριμάδας, που ξεσπάθωσε κατά της «παράνοιας» και του «εφιάλτη» της ανεξαρτησίας.

Ο έτερος βασικός πρωταγωνιστής, ο καθαιρεθείς (και απαξιωμένος λόγω «προδοσίας» από μερίδα ψηφοφόρων και πρώην κυβερνητικών του εταίρων) πρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης, Κάρλες Πουτζντεμόν, ολοκλήρωσε την προεκλογική εκστρατεία του παραμένοντας «αυτοεξόριστος» στις Βρυξέλλες.

Αν και υπόδικος, υποστήριξε πως θα επιστρέψει στην Ισπανία εφόσον εκλεγεί, παρότι αναμένεται να συλληφθεί μόλις πατήσει πόδι σε ισπανικό έδαφος.

Το εθνικιστικό κεντροδεξιό κόμμα του Junts per Catalunya (Μαζί για την Καταλονία) έδειχνε να ανακάμπτει στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Μία μέση οδό προωθεί από την πλευρά του ο Χαβιέρ Ντομένεκ της αριστερής συμμαχίας Catalunya en Comú-Podem, που πρόσκειται στους Ισπανούς Podemos, τασσόμενος κατά και της μονομερούς ανεξαρτησίας και της αυταρχικής εφαρμογής του Αρθρου 155 του Συντάγματος από την ισπανική κυβέρνηση, που έδωσε το νομικό πάτημα για να κηρυχθεί αντισυνταγματικό το δημοψήφισμα υπέρ της απόσχισης την 1η Οκτώβρη, να «καρατομηθεί» η κυβέρνηση Πουτζντεμόν, να απαγγελθούν βαρύτατες κατηγορίες σε βάρος των μελών της και να επιβληθεί η διεξαγωγή των χθεσινών εκλογών.

Ως υπέρβαση του αδιεξόδου, ο Ντομενέκ πρότεινε τη συγκρότηση προοδευτικού κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ Catalunya en Comú-Podem, ERC και καταλανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα στην κοινωνική πολιτική κόντρα στη λιτότητα, χωρίς ωστόσο να απαντά με σαφήνεια τι μέλλει γενέσθαι με την «καυτή πατάτα» της ανεξαρτησίας.

Τα πρώτα επίσημα στοιχεία για τη συμμετοχή στις εκλογές έδειχναν χθες πως επιβεβαιώνονταν οι προβλέψεις για προσέλευση-ρεκόρ στις κάλπες.

Οι ισπανικές αρχές αρνήθηκαν πάντως την επίβλεψη της εκλογικής διαδικασίας από διεθνείς παρατηρητές.

Το Αρθρο 155 θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση και να εκλεγεί νέος πρόεδρος από την καταλανική Βουλή. Διαφορετικά, θα ξαναγίνουν εκλογές.