Επίδειξη δύναμης του ισπανικού κράτους στη σύγκρουση για την Καταλονία

Οχτακόσιες χιλιάδες ευρώ. Αυτό είναι το ποσό που η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι δαπάνησε για τη χθεσινή εθνική εορτή της Ισπανίας. Στο ισπανικό κράτος η κρίση εξακολουθεί να είναι βαθιά και η ανεργία πλήττει περισσότερο από το 17% του πληθυσμού.

Αλλά η 12η Οκτωβρίου αποτελεί ημερομηνία που φέρει έντονες ιστορικές αναφορές. Στη διάρκεια αυτής της ημέρας οι ισπανικοί δημόσιοι θεσμοί έχουν το πράσινο φως για να δαπανήσουν πόρους με άκρατο εθνικιστικό ζήλο.

Πριν από 525 χρόνια, ακριβώς αυτή την ημερομηνία το 1492, ο Χριστόφορος Κολόμβος έφτανε σε αμερικανικό έδαφος, έχοντας πλεύσει επί μήνες μετά την αναχώρησή του από την Ιβηρική χερσόνησο.

Ο θαλασσοπόρος, που είχε σκοπό του να φτάσει στην Ινδία, χωρίς να το ξέρει βρέθηκε μπροστά σε μια αχανή ήπειρο.

Το ταξίδι του, που χρηματοδοτήθηκε από την καστελιάνικη μοναρχία των Καθολικών Βασιλέων, σηματοδότησε ένα πριν και ένα μετά: για κάποιους η ανακάλυψη του Κολόμβου σήμανε την απαρχή της κατάκτησης της Αμερικής -περιλαμβανομένης και της γενοκτονίας των ιθαγενών λαών-, αλλά για άλλους δεν σήμανε τίποτε περισσότερο από την έναρξη της ένδοξης ισπανικής αυτοκρατορίας.

«Η 12η Οκτωβρίου του 1492 άλλαξε τη ρότα της ανθρωπότητας, καθώς δύο ημισφαίρια χωρισμένα από έναν ωκεανό συναντήθηκαν για πάντα», δήλωσε με επίσημο τόνο η Μαρία Ντολόρες Κοσπεδάλ, υπουργός Αμυνας του Λαϊκού Κόμματος, στη διάρκεια της στρατιωτικής παρέλασης που κατά παράδοση γίνεται κάθε χρόνο αυτή την ημέρα στο κέντρο της Μαδρίτης.

Για την Κοσπεδάλ, η άφιξη του Κολόμβου στην Αμερική υπήρξε κρίσιμη «για την προβολή της Ισπανίας στον κόσμο ως μιας μεγάλης εστίας του πολιτισμού».

Οι χθεσινές επίσημες τελετές, υπό το σύνθημα «Περήφανοι που είμαστε Ισπανοί», κατακλύστηκαν από αναφορές στο καταλανικό ζήτημα.

Η υπουργός Κοσπεδάλ, που τέθηκε επικεφαλής μιας παρέλασης του ισπανικού στρατού παρατεταμένης σε σχέση με τις συνηθισμένες, δήλωσε πως προς το παρόν «δεν είναι αναγκαία» μια στρατιωτική επέμβαση στην Καταλονία, αν και δεν απέκλεισε να υπάρξουν άλλου τύπου κατασταλτικά μέτρα μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Στη Μαδρίτη, εκμεταλλευόμενοι τα εθνικιστικά συναισθήματα λόγω επετείου, ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, ο βασιλιάς Φελίπε και η ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων, σε μια στιγμή βαθιάς κρίσης του καθεστώτος, σχηματίζουν κοινό μέτωπο απέναντι στο κίνημα ανεξαρτησίας της Καταλονίας, που έχει στριμώξει στα σκοινιά το ισπανικό κράτος.

«Το Λαϊκό Κόμμα, μπροστά στο δίκτυο πολιτικών, μιντιακών, μοναρχικών και στρατιωτικών συμφερόντων που το στηρίζουν, είναι υποχρεωμένο να προχωρά σε συνεχείς επιδείξεις ισχύος για να ικανοποιεί τις πιο συντηρητικές και ισπανοκεντρικές φατρίες τους», εκτιμά ο Σέρζι Πικάσο, δημοσιογράφος του καταλανικού πολιτικού ιστότοπου Sentit Crític.

Παρ’ όλα αυτά, στα καταλανικά εδάφη, η επέτειος «γιορτάστηκε» πολύ διαφορετικά.

Μία διαδήλωση υπέρ της ισπανικής ενότητας, στην οποία συμμετείχαν πολλές χιλιάδες κόσμου, διέσχισε το κέντρο της Βαρκελώνης, την ώρα που διάφορες ακροδεξιές ομάδες πραγματοποιούσαν συγκεντρώσεις ενάντια στο καταλανικό κίνημα ανεξαρτησίας σε άλλα σημεία της πόλης.

Ωστόσο, για ένα σημαντικό κομμάτι του καταλανικού πληθυσμού, η 12η Οκτωβρίου είναι μια γιορτή επιβεβλημένη «άνωθεν», που δεν υπάρχει λόγος να γιορτάζεται πραγματικά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι χτες λειτούργησαν κανονικά οι υπηρεσίες σε περισσότερα από 100 δημαρχεία καταλανικών πόλεων, σαν να επρόκειτο για μια κανονική εργάσιμη ημέρα.

Το δημοτικό συμβούλιο της Μπανταλόνα, της τρίτης μεγαλύτερης καταλανικής πόλης, παραβίασε ξανά τους ισπανικούς κανόνες και άνοιξε τις δημοτικές υπηρεσίες στους πολίτες.

«Σεβόμαστε τις εθνικές ευαισθησίες του κάθε ατόμου, αλλά σήμερα είναι η επέτειος της κατάκτησης της Αμερικής και αυτό το ιστορικό γεγονός δεν είναι λόγος για πανηγύρια», εξηγεί ο Ζοσέ Τέλεζ, αντιδήμαρχος της Μπανταλόνα.

Στην πραγματικότητα, ο Τέλεζ και πέντε σύμβουλοι του αριστερού δημοτικού συνασπισμού Guanyem Badalona έχουν παραπεμφθεί για το αδίκημα της ανυπακοής.

Πριν από έναν ακριβώς χρόνο, στις 12 Οκτωβρίου 2016, άνοιξαν τις πόρτες του δημαρχείου αψηφώντας τη δικαστική εντολή που τους το απαγόρευε.

Διαμαρτυρόμενος ο Τέλεζ, έσχισε μπροστά στην πύλη του δημαρχείου τη δικαστική απόφαση, χαρακτηρίζοντάς την «πραξικόπημα ενάντια στη δημοτική εξουσία» της πόλης.

Χτες, παρά τις διώξεις, το δημαρχείο της Μπανταλόνα άνοιξε και πάλι, χωρίς άλλες περιπλοκές...

*Καταλανός δημοσιογράφος

@jmasautonell