Ο μεγάλος κατήφορος του Μάρτιν Σουλτς

Ασχημες είναι οι τελευταίες ημέρες του προεκλογικού αγώνα του Μάρτιν Σουλτς, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν συνεχή μείωση της επιρροής των Σοσιαλδημοκρατών, παρά το γεγονός ότι και η Ενωση CDU/CSU της Ανγκελα Μέρκελ εμφανίζει τάση υποχώρησης. Η διαφορά παραμένει στις 14 με 17 μονάδες και η νέα εκλογική νίκη για την καγκελάριο θεωρείται βέβαιη, με πολλές αβεβαιότητες όμως για τις πολιτικές ισορροπίες στη Γερμανία μετά τις 24 Σεπτεμβρίου.

Οι τρεις δημοσκοπήσεις που βγήκαν στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα, του ινστιτούτου Forsa για το περιοδικό Stern, του Civey για την εφημερίδα Die Welt και του Infratest dimap για το πρώτο κανάλι της δημόσιας τηλεόρασης ARD, συμπίπτουν στην απεικόνιση των Χριστιανοδημοκρατών και την απήχηση της Αν. Μέρκελ, αλλά διαφέρουν στην προβολή των Σοσιαλδημοκρατών και την πορεία του Μ. Σουλτς. Στις δύο πρώτες μετρήσεις το SPD καταγράφεται στο 23%. Στην τελευταία, το βράδυ της Πέμπτης καταγράφεται στο 20%. Η Ενωση και στις τρεις μετρήσεις καταγράφεται στο 37%.

Ιστορικό χαμηλό

Η δημοσκόπηση του ARD ήταν ψυχρολουσία για την ηγεσία του SPD. Τα αποτελέσματα όλων των δημοσκοπήσεων είναι βεβαίως αρνητικά για τον Μ. Σουλτς, ωστόσο η καταγραφή της εκλογικής επιρροής στο 20% γυρίζει τις πολιτικές σελίδες των Σοσιαλδημοκρατών έναν χρόνο πίσω, όταν έκαναν αρνητικά ρεκόρ πολιτικής επιρροής στη σειρά, από τον Μάιο του 2016 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2017. Η παραίτηση του Ζ. Γκάμπριελ από την προεδρία και η πανηγυρική εκλογή του Μ. Σουλτς είχαν δώσει δημοσκοπικό αέρα από τον Φεβρουάριο μέχρι και τον Μάιο πέραν των 10 μονάδων, που άρχισε να χάνεται το καλοκαίρι. Η δημοσκόπηση τώρα, μία εβδομάδα πριν από τις κάλπες, απεικονίζει τους Σοσιαλδημοκράτες σε χειρότερη κατάσταση απ' ό,τι ήταν τις τελευταίες ημέρες της προεδρίας του Ζ. Γκάμπριελ.

Κόλαφος ττο ντιμπέιτ

Ο Μ. Σουλτς από την εκλογή του στην προεδρία του SPD έχει γυρίσει δύο φορές όλη τη Γερμανία. Και η προσωπική του απήχηση όμως απέχει πολύ από αυτήν της αντιπάλου του, αφού θα τον επέλεγε απευθείας για καγκελάριο το 25% έναντι 51% που επιμένει στην Αν. Μέρκελ. Κρίσιμο ρόλο έπαιξε, όπως δείχνουν και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, η τηλεοπτική αναμέτρηση στις 3 Σεπτεμβρίου. Εκτός από την επικοινωνιακή στρατηγική όμως προκύπτει και ζήτημα πολιτικής στρατηγικής καθώς οι ψηφοφόροι του κόμματος εμφανίζονται διχασμένοι για τη συμμετοχή του εκ νέου στην κυβέρνηση. Το 50% λέει να μπει ως μικρός κυβερνητικός εταίρος σε έναν νέο μεγάλο συνασπισμό υπό την Αν. Μέρκελ (το αντίθετο που δήλωσε ο Μ. Σουλτς δεν τίθεται ως ερώτημα στις δημοσκοπήσεις), ενώ το 46% δηλώνει πως θα πρέπει να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση. Ανάλογη είναι η εικόνα και στο επιτελείο του κόμματος.

Το επιτελείο του Μ. Σουλτς θεωρεί ότι το ποσοστό των αναποφάσιστων είναι ακόμη πολύ μεγάλο και ένα μέρος αυτών είναι ψηφοφόροι του SPD. Στις δημοσκοπήσεις οι αναποφάσιστοι καταγράφονται από 28% μέχρι και 46%, αλλά συμπεριλαμβάνονται και οι πολίτες που δεν σκοπεύουν να ψηφίσουν. Το ποσοστό συμμετοχής στις προηγούμενες εκλογές ήταν 71,5%, υψηλότερο κατά μία μονάδα από τις εκλογές του 2009. Δεν είναι όμως μόνον οι αναποφάσιστοι που δυσκολεύουν τους χειρισμούς του Μ. Σουλτς. Τα κορυφαία στελέχη του κόμματος που συμμετέχουν και στην κυβέρνηση υποστηρίζουν και στις δημόσιες δηλώσεις τους συνέχιση της κυβερνητικής συνεργασίας με την Αν. Μέρκελ, εμμέσως όπως ο Ζ. Γκάμπριελ, που δήλωσε ότι θα ήθελε να παραμείνει στη θέση του υπουργού Εξωτερικών, ή και ευθέως όπως η βουλευτής Ε. Χεγκλ, που δήλωσε ότι η αντιπολίτευση είναι άχαρη δουλειά. Προς την αντίθετη κατεύθυνση κινούνται τα μεσαία στελέχη που συμβαίνει να έχουν κρίσιμες συνδικαλιστικές θέσεις.

Κουρασμένοι ψηφοφόροι

Τα τέσσερα χρόνια των Σοσιαλδημοκρατών με την Αν. Μέρκελ έχουν κουράσει όμως πολλούς από τους ψηφοφόρους και των άλλων κομμάτων. Στο ερώτημα για συνέχιση του μεγάλου συνασπισμού καταφατικά απαντά το 45%, ενώ το 46% λέει ότι θέλει ένα νέο σχήμα των Χριστιανοδημοκρατών με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Αριθμητικά το σχήμα βγαίνει με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, εάν τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων είναι κοντά στα εκλογικά αποτελέσματα. Πολιτικά πάντως και στους Πράσινους υπάρχουν από τώρα έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό, ενώ ως προς τους Φιλελεύθερους εκφράζονται επιφυλάξεις στη μετριοπαθή πτέρυγα του CDU, να μην επαναληφθεί το σκηνικό της περιόδου 2009-13.

(Ακρο)δεξιά ανάκαμψη

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ανακάμπτει το ακροδεξιό AfD. Στη δημοσκόπηση της Πέμπτης στη δημόσια τηλεόραση καταγράφεται στο 12% και είναι στην τρίτη θέση. Στις άλλες δύο δημοσκοπήσεις στην τρίτη θέση είναι η Αριστερά, στο 9-10% και ακολουθούν με μικρή διαφορά το AfD, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι. Η είσοδος των ακροδεξιών στη Βουλή θεωρείται βέβαιη και αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα που θα πρέπει να διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση. Η τακτική των προκλήσεων ακολουθείται από τους επικεφαλής, την Αλ. Βάιντελ που έχει αναλάβει τα μέσα ενημέρωσης και τον Αλ. Γκάουλαντ που σε κάθε του ομιλία προκαλεί σοκ. Στις 2 Σεπτεμβρίου, σε ομιλία του που βγήκε χθες στο YouTube λέει ότι οι Γερμανοί «πρέπει να είναι υπερήφανοι για τα επιτεύγματα των στρατιωτών της χώρας τους στη διάρκεια τόσο του Α' όσο και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου». Παρά τις αντιδράσεις δεν έγινε καμία προσπάθεια ανασκευής. Σήμερα έχουν προγραμματιστεί στο Βερολίνο και σε άλλες πόλεις διαδηλώσεις κατά της Ακροδεξιάς και του ρατσισμού.